Rau ngổ được xem như là cây thuốc quý trong dân gian. Nó sử dụng trong các bài thuốc đông y và là nguyên liệu để chế biến nhiều loại thực phẩm khác nhau. Ngổ nước có rất nhiều tác dụng hữu ích đối với cơ thể người. Và sau đây, hãy cùng Medplus khám phá những công dụng tuyệt vời này.
Thông tin tổng quan về cây ngổ nước
Cây ngổ nước (rau ngổ nước) thường được gọi với nhiều tên như ngổ hương, ngổ thơm, ngổ điếc,… Tên khoa học của chúng là Limnophila chinensis, cây này thuộc họ Mã đề. Rau ngổ thường sống nổi hay ở những nơi ngập nước và tươi tốt trong cả bốn mùa.
Ngổ nước có thân ránh chiều dài hàng mét, phân thành nhiều cành và có nhiều đốt. Lá mọc đối, không cuốn, mép có hình răng cưa và lá này thường có màu xanh lục. Toàn thân ra ngổ đều có thể dùng được, bạn có thể ăn với phở hoặc dùng để nấu canh chua.
Rau ngổ này thường được tìm thấy ở những quốc gia như Ấn Độ, nam Trung Quốc và Việt Nam. Chúng sinh sống ở vùng quanh ao hồ, sông suối và những vùng có độ ẩm cao.
Thành phần hóa học: Rau ngổ có 92,2% là nước; protein 1,5; lipid 0,3%; collulose 2,0%; dẫn xuất không protein 3,8%; khoáng toàn phần 0,8%. Còn có các caroten, vitamin B và vitamin C. Cây khô chứa tinh dầu 0,2% stigmastero, 0,05% và một lượng nhỏ một chất đắng là enydrin.
Vì có nhiều thành phần tốt cho cơ thể, nên ngoài dùng để tạo các món ăn ra thì rau ngổ này còn có thể dùng làm thuốc. Thường dùng trong các trường hợp như chữa cảm sốt, cầm máu, thổ huyết, phát ban, mụn rôt,…
Rau ngổ trị bệnh gì
Theo đông y, thì ra ngổ hơi chát, có hương thơm, tính mát giúp thanh nhiệt giải độc. Ngoài ra, nó còn dùng để chữa trị về đường ruột, trị sỏi thận, chống lão hóa, ngừa ung thư,…
1. Rau ngổ chữa sỏi thận (sỏi bùn, sỏi đá)
Ngổ nước có tác dụng lợi tiểu, giảm co thắt cơ trơn, giãn mạch máu, tăng lọc ở cầu thận; do đó làm tăng lượng nước tiểu, tạo điều kiện cho sỏi thận bị tống ra ngoài.
Cách dùng:
- Lấy ngổ tươi 50g rửa sạch, giã nát vắt lấy nước, pha thêm ít muối, uống một ngày 2 lần.
- Hoặc dùng 50 – 100g ngổ tươi xay làm sinh tố uống mỗi ngày (uống trong 15 – 30 ngày).
- Hoặc nấu với 2 chén nước trong vòng 20 phút, rời để nguội dần và uống.
2. Trị sỏi mật
Lấy 100g rau ngổ tươi giã nhuyễn, vắt lấy nước cốt, thêm 1 muỗng canh mật ong uống vào buổi sáng. Làm liên tục từ 10-15 ngày tình trạng bệnh sẽ được giảm dần.
3. Phòng và trị bệnh ung thư
Các nghiên cứu cho thấy trong ngổ có một số chất có hoạt tính sinh học cao, điển hình là nevadensin. Thông qua các thử nghiệm cho thấy chất này có thể kháng lại các tế bào ung thư, tiêu khối u, kháng viêm, kháng khuẩn…
Một số thầy thuốc đông y đã đưa rau ngổ vào nhóm những cây có tiềm năng phòng chống ung thư, nhất là ung thư dạ dày và ung thư tiền liệt tuyến.
4. Trị bệnh gan nhiễm mỡ, máu nhiễm mỡ
Trong y học hiện đại, ngổ nước được chứng minh là có lợi cho người bệnh gan nhiễm mỡ. Vì chúng chưa các hoạt chất như coumarine và flavonoid có tác dụng kháng viêm và kháng khuẩn.
Bệnh nhân sau khi sử dụng một thời gian thì sẽ thấy giảm đi các triệu chứng như chán ăn, mệt mỏi…. Đây là nhờ tác dụng giải độc gan, tăng cường chức năng gan của loại rau này.
5. Trị herpes
Rau ngổ tươi giã nát, chắt lấy nước cốt bôi lên tổn thương herpes mảng tròn (hoặc bệnh ngoài da); kết hợp nấu nước rau ngổ để rửa hằng ngày.
6. Trị ho lâu ngày do viêm phế quản mãn tính
Tinh dầu của ngổ có chứa các chất như: Aldehyd perilla, limonene, monoterpenoid cetone, cis-4-caranone. Đồng thời, còn có các hoạt chất flavonoid, coumarine… chúng đều có khả năng kháng viêm và diệt khuẩn. Những chất này rất có lợi cho những người bị viêm phế quản, giúp giảm các triệu chứng ho lâu ngày.
7. Trị rắn cắn
15 – 20g rau ngổ tươi, 25g kiến cò, giã nát 2 vị trên, thêm 20 – 30ml rượu trắng, chắt lấy nước uống, còn bã đắp vào vết cắn. Hoặc lấy 20 – 40g rau ngổ khô, sao vàng, sắc lấy nước uống 4 – 5 lần liền.
8. Trị vết thương ngoài da gây mủ
Các hoạt chất nhóm coumarine và flavonoid được tìm thấy trong ngổ nước có khả năng kháng khuẩn, tiêu viêm tổn thương nhiễm trùng ngoài da.
9. Rau ngổ trị cảm ho, sổ mũi
Ho, sổ mũi là các triệu chứng thường gặp khi thời tiết trở lạnh hay chuyển mùa.
Bài thuốc: Lấy 5 – 30 gr rau ngổ tươi, rửa sạch, sắc kỹ lấy nước uống hằng ngày là bệnh sẽ giảm hẳn.
10. Trị viêm tấy, đau nhức xương khớp
Trong thành phần của ngổ có chứa rất nhiều chất như glucid, protid, các loại vitamin B, C, carotene. Những loại chất này giúp khu trừ phong thấp điều trị viêm khớp rất tốt.
11. Trị ban đỏ
Rau ngổ 20g, dây vác tía 20g, măng sậy 10g, đọt tre mỡ 10g, rửa sạch, thái nhỏ, sắc uống trong ngày.
12. Rau ngổ trị đi tiểu ra máu
Ngổ nước 10g, cỏ tháp bút 10g, rễ cỏ tranh 10g, thái nhỏ, phơi khô, tẩm rượu, sao vàng rồi sắc uống làm hai lần trong ngày.
13. Trị đái dầm
Rau ngổ 20g, mùi tàu 20g, cỏ mần trầu 20g, cỏ sữa lá nhỏ 10g. Tất cả thái nhỏ, phơi khô, sắc với 400ml nước còn 100ml, uống sau bữa ăn chiều. Dùng 3 – 4 lần.
14. Rau ngổ trị đầy hơi, tức bụng
Lấy rau ngổ tươi rửa sạch, mộc hương nam (mua ở các hiệu thuốc nam). Sắc 2 thứ trên với 1.000ml nước còn 250ml thì chia làm 2 lần, uống hết trong ngày.
15. Trị bệnh đường tiểu
Rau ngổ rất tốt cho người có vấn đề tiểu tiện không thông, tiểu rắt, viêm đường tiết niệu. Hay thường xuyên đau tức vùng bụng dưới (bàng quang), vôi hóa tiền liệt tuyến, phì đại tiền liệt tuyến, đau quặn thận do sỏi thận.
Có thể dùng toàn cây non của rau ngổ khoảng 40 – 60g, rồi giã nhỏ hoặc bỏ vào máy xay sinh tố, chế thêm một ly nước sôi để nguội, vắt lấy nước và cho thêm ít hạt muối để uống.
16. Rau Ngổ giúp cầm máu vết thương
Giã nát cành lá ngổ tươi, gói vào gạc rồi băng vào vết thương. Sau khoảng tầm 3 đến 5 phút thì máu sẽ ngưng chảy.
17. Giải độc
Ngổ nước có tác dụng giải độc cho cơ thể, khiến cho đầu óc minh mẫn sảng khoái thông suốt. Bên cạnh đó, còn điều trị bệnh thiếu máu, giúp tiêu mụn bọc, mụn cám đau dạ dày cấp, loét hành tá tràng.
Để trị bệnh, có thể dùng 100g rau ngổ phơi khô sao vàng hạ thổ 3 lần sắc với 100g bạc hà tươi (cọng chưa tước vỏ) và 100ml nước lã trong 10 phút, uống 1 lần vào buổi sáng lúc đói tốt hơn. Uống 5 thang nghỉ 5 ngày, luân phiên cho đến khi hết bệnh, tối đa 1 tháng (3 lần tổng cộng).
Một số lưu ý khi dùng rau ngổ
Chúng ta phải rửa rau cho thật sạch và ngâm trong nước muối nhằm tránh ngộ độc thức ăn từ ngổ. Bởi thân rau ngổ có nhiều lông và hay mọc ở nơi ẩm ướt đầm lầy dễ bị nhiễm khuẩn. Vậy nên, nếu không rửa sạch sẽ có thể là nguyên nhân dẫn đến ngộ độc.
Các chuyên gia đông y khuyên phụ nữ có thai không nên ăn nhiều rau ngổ, vì tác dụng giãn cơ phủ tạng có thể gây sẩy thai.
Kết luận
Rau ngổ là một loại thực phẩm thường thấy ở Việt Nam. Chúng thường được ăn kèm với những món thực đơn khác để tăng thêm hương vị. Nhưng ngoài tác dụng này ra thì loại ra này còn có nhiều lợi ích cho sức khỏe của con người. Nó có thể giúp trị ho, chữa sỏi thận, giải độc, trị bệnh tiểu đường, ngăn ngừa ung thư,…
Nguồn tham khảo
Link: https://trithucvn.net/suc-khoe/16-cong-dung-troi-cho-tu-mon-rau-ngo-ngo-om.html