Thời kỳ hậu sản bao gồm sáu tuần đầu tiên sau khi sinh. Đó là khoảng thời gian có thể là khó khăn nhất với bạn. Bạn chắc chắn sẽ bị kiệt sức và những cơn đau bụng sau sinh cũng sẽ góp phần làm cho giai đoạn đầu làm mẹ của bạn khó khăn hơn rất nhiều.
Đau bụng sau sinh thường là do đau hậu sản, táo bón hoặc vết thương do vết mổ lâu lành. Tuy khó chịu nhưng nó thường không nguy hiểm. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất có thể gây ra đau bụng sau sinh cũng như một số mẹo dễ dàng để xử lý nó khi bạn đang chăm sóc trẻ sơ sinh và bản thân. Cùng Medplus tìm hiểu nhé!
1. Đau hậu sản
Sau khi sinh, tử cung sẽ co và thu nhỏ trở lại kích thước bình thường. Khi điều này xảy ra, nó có thể gây ra một số cơn đau bụng dưới được gọi là cơn đau hậu sản. Những cơn đau này có thể giống như đau bụng khi đến kỳ kinh nguyệt. Nếu cơn đau trở nên nghiêm trọng, hãy liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn để được chẩn đoán và phát hiện các vấn đề sớm nhất có thể.
Hầu hết phụ nữ sẽ trải qua những cơn đau dữ dội nhất trong tuần đầu tiên sau khi sinh. Tuy nhiên, tử cung có thể mất đến sáu tuần để trở lại kích thước trước khi mang thai.
Các cơn đau thường sẽ trở nên mạnh hơn khi con bạn đang bú mẹ vì việc cho con bú sẽ kích thích giải phóng oxytocin, một loại hormone kích thích tử cung co bóp.
Nếu bạn lần đầu làm mẹ, cơn đau hậu sản của bạn sẽ ít nghiêm trọng hơn so với những bà mẹ đã mang thai nhiều hơn một lần. Điều này là do người mẹ đã sinh con nhiều lần sẽ có ít trương lực cơ trong tử cung hơn.
Bạn có thể làm gì?
Bạn không thể ngăn những cơn đau hậu sản, và điều quan trọng là tử cung của bạn phải co lại và trở lại kích thước như trước khi mang thai. Tuy nhiên, bạn có thể làm giảm những cơn đau sau đó bằng cách chườm một miếng đệm nóng ấm hoặc chai nước nóng. Nếu bác sĩ cho phép, bạn có thể muốn dùng thuốc giảm đau không kê đơn như Motrin (ibuprofen) hoặc một loại thuốc chống viêm không steroid khác (NSAID).
2. Táo bón
Khó chịu ở bụng trong thời kỳ hậu sản cũng có thể do táo bón. Có một số nguyên nhân tiềm ẩn gây ra táo bón sau khi sinh và việc tìm ra nguyên nhân nào gây ra các triệu chứng sẽ giúp bạn tìm ra cách tốt nhất để kiểm soát nó.
Những lý do có thể khiến bạn bị táo bón trong thời kỳ hậu sản bao gồm:
- Chế độ ăn ít chất xơ
- Thay đổi nội tiết tố
- Căng thẳng
- Giảm hoạt động thể chất sau khi sinh
- Rách âm đạo hoặc bị bầm vùng đáy chậu (vùng giữa hậu môn và âm đạo) do chuyển dạ
- Bệnh trĩ (thường gặp trong thời kỳ mang thai cũng như trong thời kỳ hậu sản)
- Đau ở vết rạch tầng sinh môn
Thuốc là một nguyên nhân tiềm ẩn khác của táo bón sau khi sinh. Thuốc gây mê và opioid được sử dụng để giảm đau sau khi chuyển dạ có thể gây táo bón hoặc làm bệnh trầm trọng hơn. Một số vitamin, chẳng hạn như sắt, cũng có thể góp phần làm trầm trọng thêm tình trạng táo bón.
Bạn có thể làm gì?
Ăn nhiều chất xơ (ví dụ, trái cây, rau, đậu, các loại đậu, các loại hạt và ngũ cốc nguyên hạt) và uống nhiều nước trong khi mang thai và trong thời kỳ hậu sản là những bước quan trọng để ngăn ngừa táo bón. Bổ sung đủ chất xơ và duy trì đủ nước có thể là tất cả những gì bạn cần để giảm bớt các cơn đau bụng sau sinh. Hoặc tập thể dục cũng có thể giúp.
Tuy nhiên, trước khi bắt đầu thực hiện bất kỳ hoạt động thể chất nào, hãy chắc chắn rằng bạn đã hỏi bác sĩ xem liệu làm như vậy có an toàn về mặt y tế hay không. Khi nào bạn có thể trở lại tập thể dục sẽ tùy thuộc vào hình thức sinh nở và mức độ hoạt động của bạn trước và trong khi mang thai. Có thể bắt đầu bằng cách đi bộ ngắn. Bạn có thể đặt em bé trong xe đẩy hoặc xe nôi và ra ngoài tận hưởng không khí trong lành (điều này sẽ tốt cho cả hai bạn).
Nếu bạn bị trĩ, thì ngâm mình trong bồn nước ấm có thể hữu ích. Bạn cũng có thể làm dịu cơn đau ở vùng âm đạo hoặc hậu môn bằng thuốc giảm đau không kê đơn (một lần nữa, hãy hỏi bác sĩ hoặc bác sĩ nhi khoa của bạn trước — đặc biệt nếu bạn đang cho con bú) hoặc bằng cách chườm đá.
Nếu bạn không đi tiêu trong hơn một vài ngày, hãy cho bác sĩ hoặc nữ hộ sinh của bạn biết — họ có thể khuyên bạn nên bổ sung chất xơ, chất làm mềm phân hoặc thuốc nhuận tràng.
3. Cơn đau ở vết mổ lấy thai
Sau khi sinh mổ (sinh mổ), bạn thường bị chuột rút nhẹ vì vết mổ và vết thương bên trong đang lành. Cũng bình thường khi cảm thấy đau hoặc nhức quanh vết mổ – đặc biệt là trong vài ngày đầu.
Bạn có thể làm gì?
Điều tốt nhất bạn có thể làm sau khi sinh mổ là đảm bảo bạn được nghỉ ngơi đầy đủ và tránh để bụng quá căng hoặc nâng, xách vật nặng hơn em bé của bạn.
Nếu bạn đã sinh mổ, hãy nhớ uống thuốc giảm đau theo chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ trong quá trình hồi phục sau sinh.
Đảm bảo thời gian nghỉ ngơi của bạn để cơn đau sau sinh mổ có thể phục hồi tốt hơn bằng cách nhờ người thân trông bé giúp hoặc thuê người giúp việc trong một vài tháng đầu sau sinh. Bạn cần đảm bảo cơ thể của mình được nghỉ ngơi và thoải mái tinh thần để vết thương lành lại nhanh hơn.
4. Khi nào thì những cơn đau bụng sau sinh trở nên nghiêm trọng?
Nếu cơn đau bụng sau sinh của bạn dữ dội, dai dẳng hoặc không thuyên giảm bằng những gợi ý trên, hãy gọi cho bác sĩ của bạn. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nguy hiểm nào, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức. Những dấu hiệu và triệu chứng này có thể cho thấy các biến chứng như nhiễm trùng và xuất huyết.
Các triệu chứng của các cơn đau bụng sau sinh cần được chăm sóc y tế khẩn cấp bao gồm:
- Chảy máu âm đạo quá nhiều màu đỏ tươi
- Sốt
- Buồn nôn hoặc nôn mửa
- Đau dữ dội, dai dẳng hoặc trầm trọng hơn
- Đỏ, da căng, chảy dịch hoặc sưng tấy quanh vết mổ thai hoặc vết rạch tầng sinh môn
- Tiết dịch âm đạo hoặc trực tràng bất thường
- Đau đầu
- Đau ngực hoặc khó thở
Phụ nữ phải chịu những cơn đau không chỉ trong lúc sinh mà còn bị đau bụng sau sinh. Và mặc dù những cơn đau bụng sau sinh thường không gây nguy hiểm hay ảnh hưởng nghiêm trọng tới mẹ, tuy nhiên vẫn phải được xem xét và chăm sóc cẩn thận. Vì những cơn đau bụng sau sinh có thể không phải là những cơn đau thông thường mà xuất phát từ những biến chứng.
Nguồn tham khảo: Common Causes of Postpartum Abdominal Pain
Bài viết có liên quan:
- 6 điều về lochia – chảy máu sau sinh mà bạn nên biết
- Băng huyết sau sinh: 3 điều bạn có thể muốn biết
- Đau đầu sau sinh: 5 điều cần lưu ý