Bệnh lồng ruột ở trẻ em là một bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến đường ruột bao gồm ruột non và ruột già, trong đó một đoạn ruột phía trên di chuyển và chui vào lòng đoạn ruột phía dưới (hay ngược lại) làm tắc nghẽn sự lưu thông của ruột. Khi đoạn ruột chui vào kèm theo các mạch máu cũng bị cuốn vào theo, khiến cho các mạch máu bị thắt nghẹt gây tổn thương đoạn ruột bên dưới và chảy máu.
Hiểu đúng về lồng ruột
- Lồng ruột là hiện tượng một đoạn ruột lộn lại và chui vào lòng của đoạn ruột kế cận, là một doạn ruột lộn cơ học mà cơ chế vừa do bít vừa do thắt
- Lồng ruột có thể gặp ở bất cứ độ tuổi nào, nhưng thường gặp ở trẻ dưới 2 tuổi (chiếm 80% số lượng bệnh nhân bị lồng ruột)
- Độ tuổi dễ mắc bệnh lồng ruột nhất là trẻ từ 4-9 tháng tuổi
- Lồng ruột thường gặp ở bé trai nhiều hơn bé gái 2-4 lần
- Bệnh đa số gặp ở các bé bụ bẫm, ít gặp ở các bé suy dinh dưỡng
Đối tượng nguy cơ mắc bệnh lồng ruột
- Bẩm sinh có cấu tạo ruột bất thường
- Người đã từng bị lồng ruột trước đó
- Mắc hội chứng suy giảm miễn dịch
- Yếu tố di truyền: Anh chị em đã từng mắc bệnh lồng ruột
Đây là căn bệnh nguy hiểm, ba mẹ cần chú ý đến các dấu hiệu của trẻ:
Dấu hiệu 1: Khóc thét từng cơn
- Trẻ đang bú hay ăn uống bình thường bỗng dưng khóc thét, bỏ bú, da tím tái báo hiệu các đoạn ruột bắt đầu lồng vào nhau. Sau đó, trẻ bắt đầu nín khóc, nhưng khi cơn đau trỏe lại, trẻ lại khóc thét. Cơn đau sẽ diễn ra theo từng cơn. Các phụ huynh nên chú ý khi bé ưỡn người, bỏ bú, nôn ói nhiều lần.
- Có thể trẻ nằm yên 10-15 phút và sau đó tỉnh dậy, có thể bú lại bình thường rồi lại khóc thét. Lúc này bé khóc do cơn đau bụng dữ dội. Khóc quá nhiều khiến trẻ rất mệt. Mặt trẻ sẽ trắng bệnh, hai tay nắm chặt, hai chân co lại hay đạp lung tung.
- Ban đêm làm trẻ thức giấc, ban ngày làm trẻ phải ngừng mọi hoạt động, bỏ chơi, bỏ bú. Cơn đau xuất hiện và mất đi đột ngột, mỗi cơn đau kéo dài 5 – 15 phút.
- Các triệu chứng có thể tái diễn ngay sau đó, trẻ yếu dần, mệt lả, khoảng cách giữa các cơn đau ngày càng ngắn.
Dấu hiệu 2: Nôn mửa
Sau dấu hiệu 1, nếu bố mẹ không phát hiện ra và chưa trị kịp thời thì xảy ra dấu hiệu này. Trẻ mệt lả và cách 5-6 tiếng sau, hiện tượng nôn mửa bắt đầu xuất hiện.
- Ở giai đoạn sớm: Trẻ nôn ra thức ăn chưa kịp tiêu hóa
- Ở giai đoạn muộn hơn: Trẻ nôn ra dịch xanh vàng
- Sau đó, trẻ nôn ra dịch có dạng phân
Dấu hiệu 3: Bụng nổi cục
Khi bạn sờ vào bụng dưới của bụng, nếu cảm nhận được cục u nổi lên. Thì rất có thể, đó là khối lồng của ruột, ba mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa ngay lập tức.
Khi trẻ nằm yên, nếu thấy cục u nổi lên, trơn nhẵn, không cứng thì đó chính là khối lồng của ruột. Lúc trẻ mới bị lồng ruột, nếu sờ vào hố chậu bên phải thì thấy rỗng, vì ruôt ở đây đã chui vào khối lồng rồi.
Dấu hiệu 4: Đi ngoài ra máu
Trẻ bị lồng ruột đi ngoài ra phân có chất nhầy giống hoặc có máu đỏ sẫm. Thông thường, sau 4-12 tiếng bị lồng ruột là trẻ đi ngoài ra máu.
Đây là dấu hiệu xuất hiện muộn, có thể ngay từ cơn đau đầu tiên khi lồng chặt khít, khó tháo hoặc xuất hiện muộn sau 24 giờ. Đa số các trường hợp máu lẫn nhầy, màu đỏ hoặc nâu, đôi khi có vài giọt máu tươi chảy ra hậu môn, dây ra tã; có trường hợp chỉ phát hiện được khi thăm trực tràng thấy nhầy máu theo găng
Dấu hiệu khác
- Ngoài 4 triệu chứng chính trên, nếu trẻ bị lồng ruột ở giai đoạn sớm thì sẽ không có triệu chứng sốt, suy sụp, mất nước.
- Tuy nhiên nếu ở giai đoạn muộn, sau 12 tiếng thì trẻ thường có có dấu hiệu tắc ruột, viêm phúc mạc, đại tiện ra máu, nôn ra phân, cơn khóc có ít đi, trẻ lờ đờ, da xanh tái, sốt 39-40 độ C, bụng chướng và khó sờ thấy khối lồng
Xem thêm 3 Dấu Hiệu Nhận Biết Bệnh Uốn Ván
Nhớ ghé Medplus mỗi ngày để đọc thêm nhiều thông tin tổng hợp nhé!