Cùng Medplus tìm hiểu những thông tin đáng giá về căn bệnh viêm da tiếp xúc bạn đọc nhé!
1. Bệnh viêm da tiếp xúc là gì?
Bệnh viêm da tiếp xúc xảy ra khi da tiếp xúc với một chất kích ứng da hoặc các chất mà cơ thể dị ứng. Các đặc trưng phổ biến của tình trạng này bao gồm phát ban đỏ, ngứa da, thường có mụn nước hoặc phồng rộp da. Các triệu chứng khác có thể bao gồm khô da, nứt nẻ, bong tróc da và bỏng rát.
Các triệu chứng viêm da tiếp xúc có thể là cấp tính (các triệu chứng xảy ra nhanh chóng) hoặc mãn tính (các triệu chứng diễn tiến chậm và kéo dài). Hầu hết các trường hợp, các phản ứng này không lây nhiễm hoặc đe dọa đến tính mạng, nhưng có thể gây khó chịu và ngứa ngáy kéo dài.
Xác định và tránh các dị nguyên gây phản ứng dị ứng là cách tốt nhất để điều trị viêm da tiếp xúc. Nếu có thể tránh được các yếu tố kích ứng, các triệu chứng sẽ được cải thiện sau 2 – 4 tuần. Bên cạnh đó, người bệnh có thể chườm mát hoặc chườm lạnh, thoa kem chống ngứa và một số biện pháp tự chăm sóc tại nhà khác để hỗ trợ quá trình điều trị.
2. Triệu chứng bệnh viêm da tiếp xúc
Có hai dạng bệnh viêm da tiếp xúc chính là viêm da tiếp xúc dị ứng và viêm da tiếp xúc kích ứng. Viêm da tiếp xúc kích ứng phát triển khi hàng rào bảo vệ da bị suy yếu và da bị kích thích bởi các dị nguyên bên ngoài môi trường. Đối với viêm da tiếp xúc dị ứng, các phản ứng thường liên quan đến phản ứng của hệ thống miễn dịch.
Các triệu chứng viêm da tiếp xúc dị ứng bao gồm:
- Da khô, bong tróc hoặc có vảy
- Nổi mề đay mẩn ngứa
- Da đỏ và rỉ nước
- Da sạm đen hoặc sần sùi
- Bỏng rát da
- Ngứa ngáy dữ dội
- Da nhạy cảm với ánh nắng mặt trời
- Sưng tấy, đặc biệt là ở vùng mắt, mặt và bẹn
Dấu hiệu nhận biết viêm da tiếp xúc kích ứng:
- Phồng rộp da
- Khô da dẫn đến nứt nẻ da
- Sưng tấy
- Da có cảm giác căng hoặc cứng
- Lở loét da
- Hình thành vảy da tại vị trí vết loét
Viêm da tiếp xúc có thể xảy ra ở bất kỳ khu vực nào của cơ thể tiếp xúc với chất kích ứng, bao gồm mặt, mí mắt, bàn tay, bàn chân và vùng sinh dục.
Viêm da tiếp xúc toàn thân là loại viêm da không phổ biến, xảy ra sau khi ăn, hít vào hoặc tiêm chất kích ứng. Tình trạng này có thể gây phát ban trên các vùng cơ thể rộng lớn và gây sưng tấy. Ngoài ra, bệnh viêm da tiếp xúc toàn thân có thể phát triển bất cứ lúc nào sau một đợt viêm da tiếp xúc dị ứng.
3. Nguyên nhân bệnh viêm da tiếp xúc
Viêm da tiếp xúc xảy ra khi da tiếp xúc với chất gây kích ứng hoặc dị ứng. Sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng, hệ thống miễn dịch sẽ tạo ra kháng thể để chống lại các dị nguyên dị ứng. Có hai loại viêm da tiếp xúc chính là viêm da tiếp xúc dị ứng và viêm da tiếp xúc kích ứng. Các nguyên nhân bệnh viêm da tiếp xúc phổ biến bao gồm:
Viêm da tiếp xúc dị ứng:
Viêm da tiếp xúc dị ứng xảy ra khi da tiếp xúc với chất gây kích ứng. Điều này khiến cơ thể tiết ra các hóa chất gây viêm, khiến người bệnh cảm thấy ngứa và kích ứng.
Các nguyên nhân phổ biến có thể bao gồm:
- Các loại thực vật có độc như cây thường xuân độc hoặc cây sơn độc
- Thuốc nhuộm hoặc duỗi thẳng tóc
- Niken, một loại kim loại phổ biến trong các loại đồ trang sức và khóa thắt lưng
- Da, đặc biệt là các hóa chất được sử dụng để thuộc da (quá trình xử lý da động vật để tăng độ bền)
- Cao su latex
- Một số loại trái cây có múi, đặc biệt là vỏ trái cây (chẳng hạn như cam, quýt)
- Hương thơm có trong xà phòng, dầu gội, kem dưỡng da, nước hoa và mỹ phẩm
- Một số loại thuốc sử dụng ngoài da
Viêm da tiếp xúc kích ứng:
Viêm da tiếp xúc kích ứng là loại viêm da tiếp xúc phổ biến nhất, xảy ra khi da tiếp xúc với các chất kích ứng. Thông thường, các chất kích ứng sẽ lấy đi lớp dầu trên bề mặt da và dẫn đến phản ứng dị ứng. Do đó, vật kích ứng ở lại trên da càng lâu, phản ứng dị ứng càng nghiêm trọng.
Các tác nhân có thể gây viêm da tiếp xúc kích ứng thường bao gồm:
- Aixt, thường có trong các loại pin
- Một số chất tẩy rửa, thông cống
- Nước tiểu, nước bọt hoặc các chất dịch cơ thể khác
- Một số loại cây, chẳng hạn như ớt hoặc cây trạng nguyên
- Nước sơn hoặc nước tẩy móng tay
- Sơn và vecni
- Xà phòng hoặc các chất tẩy rửa mạnh
- Nhựa, epoxy và chất dẻo
Người bệnh chàm thường có nhiều khả năng phát triển viêm da tiếp xúc kích ứng hơn những người khác.
Ngoài ra, có một dạng viêm da tiếp xúc ít phổ biến, được gọi là viêm da tiếp xúc ánh sáng. Đây là dạng phát ban hình thành khi người bệnh sử dụng một số sản phẩm nhất định, chẳng hạn như kem chống nắng trên da và sau đó tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Loại viêm da này xảy ra khi có sự kết hợp của ánh sáng mặt trời và chất gây kích ứng hoặc dị ứng.
4. Điều trị bệnh viêm da tiếp xúc
Xác định được tác nhân gây kích ứng là điều quan trọng nhất khi điều trị viêm da tiếp xúc. Điều này khiến da có thời gian chữa lành và ngăn ngừa các đợt bùng phát trong tương lai. Nếu đã tiếp xúc với chất gây dị ứng, hãy rửa da bằng xà phòng nhẹ và nước.
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, người bệnh có thể tham khảo một số biện pháp điều trị như:
Thuốc điều trị viêm da tiếp xúc được chỉ định khi các triệu chứng nghiêm trọng và không đáp ứng các biện pháp chăm sóc tại nhà. Thuốc bao gồm thuốc thoa ngoài da và thuốc kê đơn theo hướng dẫn của bác sĩ.
Các loại thuốc thường được sử dụng để điều trị viêm da tiếp xúc bao gồm:
- Thuốc mỡ không kê đơn (OTC): Các loại kem chống ngứa có chứa lô hội hoặc calendula (một loại hoa có nguồn gốc từ Địa Trung Hải), có tác dụng chống viêm, làm dịu cơn ngứa và kiểm soát các triệu chứng viêm da hiệu quả. Các loại thuốc phổ biến bao gồm Aveeno, Cortizone-10, Lanacane, Gold Bond và Calamine Lotion.
- Thuốc kháng histamine: Các loại thuốc kháng histamine đường uống không kê đơn, chẳng hạn như Benadryl, Zyrtec có thể hỗ trợ điều trị các triệu chứng dị ứng và chữa lành viêm da dị ứng tiếp xúc.
- Thuốc mỡ corticosteroid: Các loại thuốc mỡ corticosteroid chẳng hạn như Celestone, Medrol hoặc Kenalog có thể được sử dụng với liều thấp để giảm viêm và điều trị các bệnh về da.
- Thuốc mỡ tacrolimus: Thuốc có thể được chỉ định để điều trị các triệu chứng như nổi mẩn đỏ, đóng vảy và ngứa da. Thuốc có thể được sử dụng kết hợp hoặc thay thế thuốc mỡ corticosteroid.
- Kem pimecrolimus (Elidel): Thuốc được sử dụng để điều trị viêm da tiếp xúc dị ứng từ nhẹ đến trung bình, với các dấu hiệu như ngứa da, đỏ da hoặc nổi mụn nước trên da.
- Thuốc kháng sinh: Kháng sinh được chỉ định cho các trường hợp nhiễm trùng da.
- Thuốc đường uống: Trong các trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc corticosteroid đường uống để giảm viêm, thuốc kháng hitsmaine để chống ngứa và kháng sinh đường uống để chống nhiễm trùng do vi khuẩn.
Tìm hiểu từ nguồn: Verywell Health
Như vậy, Medplus đã cung cấp cho bạn đọc đầy đủ thông tin hữu ích về bệnh viêm da tiếp xúc, hy vọng bài đọc sẽ cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin bổ ích, giúp bạn nâng cao tầm hiểu biết mà hạnh phúc hơn.
Bên cạnh đó, Medplus cũng cung cấp một số thông tin liên quan :