Hạ huyết áp là gì?
Bệnh hạ huyết áp hay còn gọi tụt huyết áp là tình trạng giảm huyết áp đột ngột dưới 90/60 mmHg. Hạ huyết áp làm cho thể tích máu giảm do sự co bóp của tim không đủ mạnh.
Số đo huyết áp biểu hiện qua hai con số: số đầu là số đo huyết áp tâm thu hay huyết áp của các động mạch khi tim đập và bơm máu, số thứ hai là số đo huyết áp tâm trương hay huyết áp của các động mạch khi tim nghỉ ngơi giữa hai lần đập.
Chính vì vậy, khi đo huyết áp thấy huyết áp thấp dưới 90/60 mmHg thì phải có cách sơ cứu người bệnh nhanh chóng và đúng cách, trong trường hợp tình trạng bệnh nhân chuyển biến xấu cần nhanh chóng đưa người bệnh đến các cơ sở y tế gần nhất để được can thiệp kịp thời.
Nguyên nhân gây ra hạ huyết áp
Có rất nhiều nguyên nhân gây hạ huyết áp như:
- Không đủ dịch trong động mạch của bạn, xảy ra nếu bạn mất máu hoặc mất nước. Bạn có thể trở nên mất nước nếu không uống đủ nước, bị tiêu chảy hoặc ói mửa nặng, đổ mồ hôi rất nhiều;
- Tim không bơm máu đủ mạnh;
- Các dây thần kinh và kích thích tố trong cơ thể kiểm soát các mạch máu không làm việc hiệu quả;
- Mang thai;
- Các vấn đề nội tiết như tuyến giáp kém hoạt động (suy giáp), bệnh tiểu đường hoặc đường huyết thấp (hạ đường huyết);
- Say nắng hoặc sốc nhiệt;
- Một số loại thuốc không cần kê toa;
- Một số loại thuốc kê toa trị bệnh cao huyết áp, trầm cảm hoặc bệnh Parkinson.
Ở một số bệnh nhân, bệnh hạ huyết áp thường đi kèm theo một vấn đề khác, chẳng hạn như:
- Bệnh tiểu đường;
- Bệnh Parkinson;
- Suy tim;
- Loạn nhịp tim (nhịp tim bất thường);
- Giãn nở các mạch máu;
- Bệnh gan.
Một số trường hợp, huyết áp có thể tụt đột ngột. Trong những trường hợp này, nguyên nhân có thể là:
- Mất máu do chảy máu;
- Nhiệt độ cơ thể thấp;
- Nhiệt độ cơ thể cao;
- Bệnh cơ tim gây suy tim;
- Nhiễm trùng huyết;
- Mất nước nghiêm trọng từ nôn mửa, tiêu chảy hoặc sốt;
- Phản ứng với thuốc hoặc rượu;
- Sốc phản vệ.
Các dấu hiệu và triệu chứng của hạ huyết áp
Cảm giác hoa mắt hoặc chóng mặt
Triệu chứng huyết áp thấp này thường xuất hiện vào những lúc bạn thay đổi tư thế đột ngột như đứng dậy sau khi ngồi quá lâu, ngồi bật dậy khi đang nằm, hoặc khi đứng trong nhiều giờ liền. Khi đó bạn sẽ cảm thấy mọi vật thể như đang xoay tròn xung quanh và không thể kiểm soát được. Nếu như gặp phải tình trạng này quá thường xuyên, bạn cần hết sức lưu ý.
Đau đầu dữ dội hoặc mê sảng
Khi bị huyết áp thấp, phiền phức lớn nhất của bệnh nhân chính là chứng đau đầu. Cơn đau đầu sẽ nặng hơn sau mỗi lần não căng thẳng hoặc hoạt động thể lực nặng. Mỗi người có mức độ và tính chất đau đầu khác nhau, thường đau nặng hơn ở vùng đỉnh đầu. Có lúc đau ở mức độ nặng hơn, vừa đau vừa bị tê nhức.
Ngất
Khi bị hạ huyết áp ở mức độ nghiêm trọng bệnh nhân có thể sẽ có triệu chứng của ngất ( tình trạng mất ý thức đột ngột). Nếu không kịp phòng tránh việc rơi vào cơn ngất đột ngột sẽ dẫn đến gãy xương và chấn thương cơ thể khác. Bạn hãy thử tưởng tượng, đang đi xe hoặc đi bộ mà ngã đổ bên đường thì sẽ nguy hiểm thế nào.
Giảm tập trung
Khả năng tập trung kém cũng có thể ảnh hưởng bởi huyết áp của bạn. Vì khi cơ thể hạ huyết áp thì máu sẽ không đủ cung cấp đến não với như bình thường, từ đó khiến các tế bào não không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng để hoạt động bình thường. Chính điều này là nguyên nhân gây cản trở khả năng tập trung ở người huyết áp thấp.
Mờ mắt
Những người bị huyết áp thấp nghiêm trọng, sẽ xuất hiện dấu hiệu mất thính giác, thị lực bị giảm làm mờ mắt. Tình trạng mờ mắt đột ngột có thể gây nguy hiểm nếu như bạn đang di chuyển trên đường. Trong trường hợp này, cách tốt nhất là bạn nên tìm một chỗ ngồi xuống và nghỉ ngơi, cho đến khi huyết áp và thị lực trở lại bình thường.
Buồn nôn
Cảm giác lợm giọng và buồn nôn là dấu hiệu khi huyết áp bị thấp. Biện pháp khắc phục hiệu quả là bạn nên nhấm nháp một ít nước chanh như vậy sẽ giảm cảm giác buồn nôn.
Da lạnh, ẩm hoặc nhợt nhạt
Khi huyết áp thấp, chân tay của bạn thường có cảm giác bị tê cóng và lạnh ở bên trong cơ thể. Nguyên nhân là do cơ thể bạn không thể duy trì việc tưới máu và cung cấp oxy đến da, gây giảm thân nhiệt. Trong trường hợp này, giải pháp khắc phục là bạn nên uống ngay một ít thức uống nóng để tạo nhiệt cho cơ thể.
Nhịp tim nhanh, nhịp thở nhanh, nông
Khi huyết áp xuống quá thấp, cơ thể bạn bị thiếu oxy nghiêm trọng, điều này khiến trái tim và phổi phải tăng cường hoạt động để bù đắp phần thiếu hụt gây nên tình trạng nhịp tim nhanh và nhịp thở nhanh, khó thở.
Mệt mỏi
Dấu hiệu này thường xuất hiện vào buổi sáng, người bệnh thường cảm thấy tinh thần mệt mỏi, chân tay tê buồn rã rời không có sức sống. Nếu được nghỉ ngơi hoặc ngủ một giấc ngắn thì tình hình sẽ tốt hơn. Nhưng đến buổi chiều hoặc buổi tối cơ thể lại xuất hiện cảm giác mệt mỏi, mặc dù không phải vừa mới làm việc quá sức.
Sự mệt mỏi này có thể liên quan đến rối loạn chức năng hệ thần kinh do các cơ bị co thắt quá mức. Trong trường hợp này, ăn trái cây tươi sẽ giúp tăng cường năng lượng cho cơ thể bạn, giúp giảm cảm giác mệt mỏi.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh hạ huyết áp
Nguy cơ tăng và hạ huyết áp thường tăng theo tuổi tác. Lưu lượng máu đến cơ tim và não bộ giảm dần theo tuổi tác, thường là kết quả của sự tích tụ mảng xơ vữa trong các mạch máu. Ước tính 10% đến 20% số người trên 65 tuổi có hạ huyết áp.
Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm:
- Một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu, nitrat và thuốc giãn mạch;
- Tiền sử mất dịch (nôn mửa, tiêu chảy, hạn chế dịch, sốt);
- Tiền sử suy tim sung huyết, tiểu đường, bệnh ác tính, nghiện rượu;
- Dấu hiệu bị các bệnh thần kinh như Parkinson, đau thần kinh ngoại vi, chứng loạn thần kinh sinh dưỡng gia đình.
Cách phòng ngừa bệnh huyết áp
- Nên ăn mặn hơn người bình thường. Người bị huyết áp thấp nên ăn 10-15g muối mỗi ngày.
- Ăn nhiều chất dinh dưỡng, đủ bữa, đặc biệt bữa sáng rất quan trọng.
- Uống nhiều nước có thể giúp tăng thể tích máu, làm giảm một trong những nguyên nhân tiềm tàng gây ra huyết áp thấp. Ngoài ra uống nước cũng giúp tránh tình trạng mất nước. Tránh sử dụng đồ uống có cồn.
- Sinh hoạt điều độ, ngủ đủ giấc (7-8h/ngày).
- Người bị huyết áp thấp rất hay bị hoa mắt, chóng mặt mỗi khi thay đổi tư thế, vì vậy khi ngồi dậy cần phải từ từ. Nằm ngủ nên gối đầu thấp, chân cao.
- Nên tắm nước nóng để tăng cường lưu thông máu nhưng không được tắm quá lâu.
- Giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ, tránh xúc động quá mạnh như sợ hãi, lo lắng, buồn nản có thể càng làm huyết áp hạ thêm.
- Tập thể dục thể thao nhẹ nhàng (10 – 15 phút/ngày)
Lưu ý bài viết trên chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chuẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Bên cạnh đó, các bạn có thể truy cập finizz.com để được tư vấn, tìm và đặt lịch hẹn một cách nhanh và đơn giản nhất. Cũng như đọc thêm các bài viết khác tại songkhoe.medplus.vn nhé.
Các bài viết có thể bạn quan tâm:
- Cao huyết áp – 9 Điều bạn nên biết về “Kẻ giết người thầm lặng” này
- Hướng dẫn chăm sóc trẻ bị huyết áp thấp hiệu quả tại nhà
- Mẹ bầu bị huyết áp thấp ăn gì? 7 thực phẩm dành cho mẹ bầu
Nguồn: Tổng hợp