Cùng Medplus tìm hiểu về các triệu chứng và cách điều trị của căn bệnh áp xe lá lách bạn đọc nhé!
1. Áp xe lá lách là gì?
Áp xe lá lách là bệnh lý được phát hiện từ lâu nhưng hiếm gặp, đây là tình trạng bệnh lý trong đó các mô tế bào tại lách bị viêm nhiễm sau đó tổn thương và tạo thành ổ áp xe chứa các tế bào hoại tử và mủ. Áp xe lá lách có thể chỉ khu trú tại lách hoặc lan tỏa đến những cơ quan và các vùng lân cận. Các khối áp xe nhỏ, đơn độc 1 khối thường khu trú tại chỗ.
Áp xe có kích thước lớn nằm ở cực trên lách có thể lan tràn đến màng phổi trái, tổn thương ở cực dưới có xu hướng lan đến đại tràng. Tần suất mắc áp xe lách trên lâm sàng trung bình nhỏ hơn 1%, thay đổi tùy vào từng khu vực dân cư khác nhau.
2. Nguyên nhân áp xe lá lách là gì?
Nguyên nhân áp xe lách đa dạng, được tóm tắt như sau:
- Những bệnh nhân trong nhóm này thường là ức chế miễn dịch (bao gồm ghép tạng và nhiễm HIV) hay nhiễm trùng huyết áp đảo. Gặp trong Viêm nội tâm mạc nhiễm trùng, những người lạm dụng thuốc tiêm tĩnh mạch và những bệnh nhân trải qua hóa trị liệu lâu dài .
- Nhóm bệnh nhân bị nhồi máu lách (chấn thương, bệnh hồng cầu hình liềm, viêm mạch). Hay 1 nhiễm trùng tái đi tái lại (viêm phổi, viêm túi mật)
- Nguyên nhân thứ phát từ áp xe tụy, thủng dạ dày hay áp xe dưới hoành
Vi sinh vật gây bệnh đến được lách qua những con đường sau:
- Đường máu: Tác nhân gây bệnh vào máu để xâm nhập vào máu được ghi nhận trong những trường hợp có tổn thương hoặc những bất thường của hệ mạch máu tại lách như sau một chấn thương khiến lách bị nhồi máu tại một hoặc nhiều vị trí.
- Ngoài ra, một số các tác nhân có khả năng gây nhiễm trùng những cơ quan khác trong cơ thể như viêm phổi hay nhiễm trùng máu cũng có thể trở thành nguyên nhân gây áp xe lách khi lan tràn theo đường máu.
- Đường lân cận: Các ổ áp xe tại các cơ quan có liên hệ với lách như dạ dày, đại tràng, tụy, phổi có thể vỡ và gây áp xe lách trực tiếp do vị trí giải phẫu gần nhau.
3. Triều chứng áp xe lá lách là gì?
Áp xe lá lách biểu hiện trên lâm sàng bằng nhiều dấu hiệu khác nhau nhưng không đặc trưng giúp gợi ý bệnh. Tam chứng điển hình của áp xe lách là sốt cao, đau bụng ở góc trên trái và lách lớn, tuy nhiên rất ít các trường hợp trên lâm sàng có đủ các triệu chứng này.
Người bệnh áp xe lá lách thường biểu hiện bởi:
- Sốt cao đối với những ổ áp xe lớn và lan tỏa. Đây là triệu chứng thường gặp nhất, chiếm khoảng trên 90% các trường hợp. 10% trường hợp còn lại không có sốt tương ứng với những ổ áp xe nhỏ.
- Đau bụng: Đau bụng trong áp xe lách thường xuất phát ở vùng hạ sườn bên trái, tương ứng với vị trí của lá lách trong ổ bụng. Đau có thể âm ỉ hoặc đột ngột, tăng dần.
- Đau vai trái: Đây là dấu hiệu gợi ý có viêm màng phổi trái. Kích thích tại màng phổi có thể gây đáp ứng tại da vùng vai.
- Ho, đau ngực và khó thở: Khi áp xe lách lan tràn gây viêm màng phổi trái, bệnh nhân có thể có biểu hiện đau ngực, ho khan do kích thích màng phổi và khó thở. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm màng phổi có thể gây viêm phổi thực sự, khiến các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.
- Rối loạn tiêu hóa cũng có thể xuất hiện trong một trường hợp bệnh nhân áp xe lách.
- Lách lớn: Gợi ý bệnh nhưng chỉ gặp trong khoảng 1/3 trường hợp, có thể không khám thấy trên lâm sàng và được phát hiện bởi các phương tiện chẩn đoán hình ảnh.
4. Điều trị áp xe lá lách
Áp xe lá lách được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, tổn thương nhỏ thường đáp ứng tốt với điều trị nội khoa bằng thuốc kháng sinh. Lúc đầu, bệnh nhân được điều trị với các kháng sinh phổ rộng theo kinh nghiệm, khác nhau ở từng vùng. Sau đó, cần tiến hành lấy bệnh phẩm là mủ để nuôi cấy, thực hiện kháng sinh đồ để định danh vi khuẩn gây bệnh và lựa chọn sử dụng kháng sinh đặc hiệu.
Đặt dẫn lưu áp xe lá lách là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu, được lựa chọn điều trị phối hợp với phương pháp nội khoa ở những trường hợp nặng. Lấy bệnh phẩm để nuôi cấy qua ống dẫn lưu cũng là được yêu thích vì ít bị vấy bẩn. Dẫn lưu mủ giúp điều trị áp xe lách và bảo tồn được lá lách, tỷ lệ thành công trên 60%.
Phẫu thuật cắt lách được chỉ định khi bệnh nhân không đáp ứng với các phương pháp điều trị kể trên. Tùy thuộc vào phương tiện kỹ thuật và kinh nghiệm của phẫu thuật viên, phẫu thuật cắt lách có thể là phẫu thuật nội soi hoặc mổ hở.
Tìm hiểu từ nguồn: Verywell Health
Như vậy, Medplus đã cung cấp cho bạn đọc đầy đủ thông tin hữu ích về bệnh áp xe lá lách, hy vọng bài đọc sẽ cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin bổ ích, giúp bạn nâng cao tầm hiểu biết mà hạnh phúc hơn.
Bên cạnh đó, Medplus cũng cung cấp một số thông tin liên quan :