Bạch đàn chanh thuộc loại cây gỗ to, chủ yếu sử dụng tinh dầu của cây để chữa một số căn bệnh phổ biến như: bệnh ngoài da, chữa ho, giải cảm, thấp khớp, kinh nguyệt không đều… Đặc biệt còn được sử dụng nhiều trong công nghệ hóa mỹ phẩm và các chất tẩy rửa, sát trùng. Hãy cùng Medplus tìm hiểu những thông tin thú vị về loại dược liệu này nhé!
A. Thông tin về Bạch đàn chanh
Tên tiếng Việt: Bạch đàn chanh
Tên khoa học: Eucalyptus citriodora Hook.f.
Họ: Myrtaceae (Sim)
1. Đặc điểm về cây
- Bạch đàn chanh với thân gỗ to, nhánh non có cạnh.
- Lá có mùi thơm của cây sả và chanh. Lá ở nhánh non, có phiến, có lông, thon, từ từ hẹp cong thành hình lưỡi liềm ở nhánh trưởng thành, màu lam tươi.
- Chùm hoa ở nách lá, lá đài rụng thành chóp, nhị nhiều.
- Quả nang, nằm trong đài tồn tại, chia thành 4 mảnh.
2. Phân bố và thu hái
Bạch đàn chanh là loài đặc trưng của vùng Queensland Australia, ngày nay bạch đàn chanh được nhập và trồng ở khắp các vùng trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
3. Bộ phận dùng
Tinh dầu (Oleum Eucalypti) của cây được sử dụng với nhiều công dụng.
4. Thành phần hóa học
Trong lá gồm 0,5-2% tinh dầu, chứa citronelal 60-65%, citronelol 15-20%, alcol bậc I quy ra geraniol 11.14%, geranial và các thành phần khác 2%.
B. Công dụng và cách sử dụng
1. Lá chứa tinh dầu, tinh dầu có mùi dễ chịu và có tính kháng khuẩn mạnh nên được sử dụng nhiều trong công nghệ hóa mỹ phẩm, sản xuất xà phòng và các chất tẩy rửa, sát trùng.
2. Dùng làm thuốc sát khuẩn tại chỗ đặc biệt trong điều trị các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp trên và trong một số bệnh ngoài da, chữa ho, giải cảm, giữ ấm cơ thể:
- Pha loãng vài giọt tinh dầu bạch đàn chanh nguyên chất vào một bát nước nóng, dùng khăn trùm kín đầu và xông mặt, hít thở sâu đến khi bát nước nguội. Tính kháng khuẩn, diệt khuẩn của tinh dầu bạch đàn chanh sẽ giúp điều trị các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp trên, chữa ho, giải cảm hiệu quả.
- Pha loãng 7-10 giọt tinh dầu bach đàn chanh nguyên chất vào bồn nước ấm rồi ngâm mình trong nước đó. Tinh dầu bạch đàn chanh giúp trị các bệnh ngoài da, giúp bạn giữ ấm cơ thể, chống bệnh cảm lạnh.
3. Trộn lẫn với một lượng tương đương dầu Ô liu, dùng làm thuốc gây sung huyết da để điều trị thấp khớp.
4. Dùng làm thuốc trị bỏng, làm thuốc gây long đờm trong trường hợp viêm phế quản mạn tính và hen.
5. Nhỏ 2 – 3 giọt tinh dầu bạch đàn chanh nguyên chất với tinh dầu bưởi, tinh dầu bạc hà và một ít nước thành một hỗn hợp rồi vuốt nhẹ vào tóc sau khi đã gội đầu và se khô. Cách làm này giúp ngăn ngừa rụng tóc rất hiệu quả.
6. Chữa kinh nguyệt không đều:
- Nhỏ 2 giọt tinh dầu bạch đàn nguyên chất vào cốc nước ấm và uống liên tục trong 3 tháng.
- Lưu ý: Không nên uống nước pha tinh dầu này cho những ngày đèn đỏ.
7. Trị mụn, làm đẹp da:
- Pha vài giọt tinh dầu bạch đàn chanh nguyên chất với một ít nước ấm, thoa hồn hợp này lên mặt rồi massage nhẹ nhàng.
- Tinh dầu bạch đàn chanh sẽ giúp tẩy đi cả mụn đầu trắng và mụn đầu đen, đồng thời giúp da sạch nhờn và sáng mịn hơn
8. Tinh dầu bạch đàn chanh có hàm lượng Citronella khá cao nên là nguồn nhiên liệu tự nhiên có giá trị trong công nghệ chuyển hóa và sản xuất các sản phẩm hydroxycitronellal, citrolellylnitrile và methon.
9. Ngoài ra, Bạch đàn chanh chứa đến 99% citronellal và geraniol. Cả 2 chất này đều là những chất cơ bản tạo mùi hương trong ngành công nghiệp sản xuất nước hoa và mỹ phẩm.
Một số bài viết khác về các loại dược liệu có cùng công dụng trị bỏng như:
Trị Bỏng cấp tốc với dược liệu [ BỨA ] nổi tiếng trong Y Học
C. Một số công thức pha chế tinh dầu hiệu quả
1. Massage chữa bệnh đau nhức cơ
- Dùng 20 giọt khuynh diệp 20 giọt Gỗ hồng sắc + 20 giọt Oải hương + 5 giọt Wintergreen + 5 giọt Bạc hà thêm i 90 ml dầu Hạnh nhân, lắc đều.
- Sử dụng hỗn hợp này để massage vùng cơ và xương bị đau nhức, mệt mỏi.
2. Xông phòng tập thể dục
- 300 ml nước cất + 20 giọt tinh dầu bạch đàn chanh + 40 giọt tinh dầu hoa Oải hương thêm10 giọt petitgrain + 20 giọt Chanh hòa cùng 10 giọt Bạc hà lục.
- Sau đó lắc mạnh, đều và cho vài bình xịt.
3. Xông chống sưng, viêm do côn trùng cắn
- Dùng 10 giọt tinh dầu bạch đàn chanh cùng với 10 giọt tinh dầu hoắc hương thêm 10 giọt gỗ hồng mộc pha với 60ml nước để xông hơi.
- Xông vào những chỗ bị cắn hoặc dùng hỗn hợp này xông cho quần áo của mình.
4. Mặt nạ dầu thơm
- 01 thìa sữa chua + 02 giọt tinh dầu oải hương + 01 giọt tinh dầu khuynh diệp.
- Trộn đều hợp, sau đó rửa sạch mặt rồi đó đắp mặt nạ lên ủ 15p sau đó rửa sạch mặt bằng nước ấm.
5. Dầu dưỡng trị gàu
- 1 thìa canh dầu jojoba + 2 giọt tinh dầu hòa lẫn cùng với 3 giọt hương thảo.
- Sử dụng nước ấm làm ướt tóc rồi thoa hỗn hợp lên tóc, massage da đầu nhẹ nhàng.
- Ủ trong vòng 30 phút sau đó gội đầu bằng dầu gội rồi xả sạch.
Lời kết
Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Bạch đàn chanh cũng như một số công dụng hay về loại dược liệu này!
Lưu ý:
- Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
- Người bệnh không tự ý áp dụng
- Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng
Nguồn tham khảo
Tracuuduoclieu.vn và các nguồn uy tín khác.