Bạn biết gì về chứng dị ứng sữa?

Dị ứng sữa là phản ứng miễn dịch của cơ thể với một trong nhiều protein có trong sữa động vật. Phản ứng này thường do alpha protein S1-casein trong sữa gây ra. Sữa bò là nguyên nhân thường gặp gây dị ứng sữa. Tuy nhiên, sữa từ cừu, dê, trâu hoặc các động vật có vú khác cũng có thể gây ra phản ứng này.

Phản ứng dị ứng thường xuất hiện từ vài phút đến vài giờ sau khi uống sữa. Các dấu hiệu và triệu chứng dị ứng sữa phát triển từ nhẹ đến nặng như thở khò khè, nôn, phát ban và các vấn đề về tiêu hóa. Đôi khi, dị ứng với sữa gây sốc phản vệ – một phản ứng nghiêm trọng có thể đe dọa đến tính mạng.

Dị ứng sữa đôi khi bị nhầm lẫn với không dung nạp lactose vì chúng có các triệu chứng tương tự nhau. Tuy nhiên, hai tình trạng này lại rất khác biệt. Không dung nạp lactose xảy ra khi cơ thể thiếu enzyme (lactase) để chuyển hóa đường lactose trong ruột – một loại đường có trong sữa.

Các triệu chứng dị ứng sữa có thể khác nhau giữa người này và người khác. Chúng xảy ra từ vài phút đến vài giờ sau khi uống sữa hoặc ăn các sản phẩm chế biến từ sữa.

Một số dấu hiệu và triệu chứng dị ứng sữa có thể xuất hiện ngay sau khi tiêu thụ sữa, bao gồm:

• Phát ban
• Thở khò khè
• Ói mửa.

Ngoài ra, một số triệu chứng khác phải mất nhiều thời gian hơn để phát triển như:

• Phân lỏng, có thể có máu
• Tiêu chảy
• Bụng co thắt
• Ho hoặc thở khò khè
• Chảy nước mũi
• Chảy nước mắt
• Nổi mẩn ngứa trên da, thường ở quanh miệng

• Đau quặn bụng ở trẻ sơ sinh.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào nêu trên hoặc có câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau. Vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương án thích hợp nhất.

Nguyên nhân nào gây dị ứng với sữa?

Tất cả các dị ứng thực phẩm là do một trục trặc trong hệ thống miễn dịch. Hệ thống miễn dịch của bạn cho rằng protein sữa là các tác nhân có hại nên nó sẽ sản xuất kháng thể immunoglobulin E (IgE) để trung hòa các protein có trong sữa (chất gây dị ứng). Lần sau khi bạn tiếp xúc với các protein này, kháng thể IgE nhận ra chúng và báo hiệu cho hệ thống miễn dịch của bạn giải phóng histamine và các hóa chất khác. Từ đó, gây ra một loạt dấu hiệu và triệu chứng dị ứng.

Có hai loại protein chính trong sữa có thể gây ra phản ứng dị ứng:

• Casein, được tìm thấy trong phần rắn của sữa
• Whey, được tìm thấy trong phần chất lỏng còn lại sau khi sữa lắng cục

Bạn hoặc con bạn có thể bị dị ứng với một hoặc cả hai loại protein trên. Những protein này có thể khó tránh bởi vì chúng cũng có trong một số loại thực phẩm chế biến. Hầu hết những người phản ứng với sữa bò cũng sẽ phản ứng với sữa cừu, dê và sữa trâu. Người dị ứng sữa bò ít bị dị ứng với sữa đậu nành.

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán dị ứng sữa?

Các chuyên gia dị ứng sẽ tìm hiểu bệnh sử chi tiết bao gồm bạn ăn gì, triệu chứng mà bạn đã gặp phải, các triệu chứng kéo dài bao lâu và bạn đã làm để giảm bớt chúng. Các xét nghiệm dị ứng phổ biến nhất là chích da hoặc xét nghiệm máu. Cả hai nhằm tìm kiếm sự hiện diện của kháng thể immunoglobulin E (IgE), một chất được tạo ra khi cơ thể bạn tiếp xúc với chất mà nó nhạy cảm. Những kháng thể này kích hoạt các chất gây ra triệu chứng dị ứng.

Trong thử nghiệm chích da, chất lỏng chứa sữa hoặc protein chiết xuất từ sữa được bôi lên cẳng tay hoặc lưng. Da của bạn được chích bằng một cái tăm nhỏ và vô trùng, giúp chất lỏng thấm vào da. Nếu một lằn sưng, hơi đỏ to dần lên xuất hiện trong vòng 15 đến 20 phút trên da, đó có thể là dấu hiệu của phản ứng dị ứng. Xét nghiệm mẫu máu để tìm sự hiện diện của kháng thể IgE. Các kết quả được báo cáo theo giá trị số.

Nghiên cứu cho thấy một số loại protein sữa (casein và hai loại protein được tìm thấy trong whey, alpha-lactalbumin và beta-lactalbumin) có nhiều khả năng gây ra các phản ứng nghiêm trọng. Một loại xét nghiệm máu mới hơn, được gọi là xét nghiệm thành phần, có thể giúp xác định nguy cơ bị phản ứng dị ứng nghiêm trọng bằng cách thử nghiệm phản ứng với những protein đặc biệt.

Một thử nghiệm về dị ứng khác mà bạn có thể được yêu cầu thực hiện là thử nghiệm thực phẩm. Dưới sự giám sát y tế, bạn sẽ ăn một lượng nhỏ thực phẩm chứa sữa hoặc sữa bột để xem có phản ứng dị ứng xuất hiện hay không. Do bạn có thể gặp phải các phản ứng nghiêm trọng, nên xét nghiệm này chỉ được thực hiện tại phòng dị ứng hoặc tại một trung tâm thử nghiệm thực phẩm với trang thiết bị cấp cứu và thuốc sẵn có.

Những phương pháp nào dùng để điều trị dị ứng sữa?

Cách duy nhất để ngăn chặn một phản ứng dị ứng là tránh tiêu thụ sữa và các protein từ sữa. Điều này có thể khó khăn vì sữa là một thành phần phổ biến trong nhiều loại thực phẩm. Ngoài ra, một số người bị dị ứng với sữa vẫn có thể sử dụng được sữa dưới một số hình thức khác như sữa đun nóng khi nướng bánh hoặc một số thực phẩm chế biến như sữa chua. Nếu bị dị ứng với sữa, bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về những loại thực phẩm cần tránh.

Mặc dù nỗ lực hết sức, nếu bạn hoặc con bạn vô tình tiêu thụ sữa, các loại thuốc như thuốc kháng histamin có thể làm giảm dấu hiệu và triệu chứng của phản ứng dị ứng mức độ nhẹ. Uống thuốc kháng histamin ngay sau khi tiếp xúc với sữa, có thể giúp bạn giảm bớt sự khó chịu.

Nếu bạn hoặc con gặp một phản ứng dị ứng nghiêm trọng (sốc phản vệ), bạn phải nhanh chóng đến phòng cấp cứu để được điều trị ngay. Trong trường hợp bạn có nguy cơ mắc phản ứng nghiêm trọng, bạn hoặc con bạn có thể cần phải mang theo epinephrine tiêm bất cứ lúc nào. Bác sĩ hoặc dược sĩ sẽ hướng dẫn cách sử dụng các thiết bị này để bạn chuẩn bị cho trường hợp khẩn cấp.

Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn quản lý dị ứng với sữa?

Lối sống và các biện pháp khắc phục tại nhà sau có thể giúp bạn đối phó với dị ứng sữa:

• Bạn có thể ngăn ngừa các dị ứng thực phẩm bằng cách hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm gây ra chúng. Nếu bạn biết mình hoặc người thân bị dị ứng với sữa, hãy tránh sử dụng sữa hoặc các sản phẩm chế biến từ sữa.
• Đọc kỹ thông tin trên bao bì thực phẩm trước khi sử dụng. Casein có thể được tìm thấy trong một số loại thực phẩm như cá ngừ đóng hộp hoặc xúc xích. Bạn cũng có thể đặt các câu hỏi về thành phần của món ăn khi ăn ở nhà hàng.
• Bạn có thể trò chuyện với những người có cùng hoàn cảnh để học hỏi thêm kinh nghiệm từ phía họ. Ngoài việc hỗ trợ và khuyến khích, họ cũng có thể đưa ra những lời khuyên hữu ích để giúp bạn đối phó với tình trạng này.
• Hãy hỏi bác sĩ về các nhóm hỗ trợ trong khu vực của bạn.

Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này của chúng tôi. Đừng quên ghé thăm songkhoe.medplus.vn hàng ngày để cập nhật thêm những thông tin mới nhất bạn nhé.

Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Nguồn: Milk & Dairy Allergy