Bất ngờ với công dụng trị bệnh từ quả [ SẤU ] Hà Nội thân thuộc

Thông Tin Dược Liệu

Tên tiếng Việt: Sấu, Long cóc, Giá trắng, Mạy chủ (Tày)

Tên khoa học: Dracontomelon duperreanum DC.

Họ: Anacardiaceae (Đào lộn hột)

1. Đặc điểm sinh thái

Sấu là cây thân gỗ, lâu năm, thân to, đường kính có thể lên đến 30 m. Cây thường xanh, cành cây nhỏ có lông nhung mào tro bọc bọc bên ngoài cành.

Lá mọc kép hoặc mọc kép hình lông chim có thể dài đến 30 – 45 cm. Mỗi lá có thể mang 11 – 17 chét lá mọc so le. Phiến lá có hình trái xoan, đầu lá ngọn, to dần về phía gốc, gốc lá tròn. Mỗi lá nhỏ rộng khoảng 2.5 – 4 cm, dài khoảng 6 – 10 cm. Lá dai, nhẵn, bên dưới có nhiều gân, gân nổi rõ ràng.

Cụm hoa thường mọc ở ngọn ở gần ngọn. Hoa nhỏ giống hoa sim, màu xanh trắng, có lông mềm bao bọc.

Quả hình cầu, hơi dẹt, đường kính khoảng 2 cm. Khi chín, có màu vàng sẫm, bên trong có 1 hạt.

Thời gian ra hoa là vào mùa xuân và mùa hè. Ra quả vào mùa hè thu.

2. Bộ phận sử dụng

Lá, vỏ và quả được ứng dụng để làm dược liệu điều trị bệnh.

3. Phân bố

Sấu hoang thường mọc ở vùng rừng nửa rụng lá, ở nơi có đất đỏ hoặc có độ cao trung bình từ 200 – 600 m. Sấu hoang thường phân bố ở Lạng Sơn, Bắc Ninh, Thái Bình, vùng đồng bằng ven biển và cao nguyên ở Trung Bộ.

Sấu cũng thường được trồng ở nhiều nơi tại miền Bắc. Cây thường được trồng ở nơi có đất cát pha để lấy bóng mát và thu hoạch quả.

Sấu ít gặp ở vùng thượng du Nam bộ.

4. Thu hái và sơ chế

Sấu thu hái quả vào tháng 7 – 9, dùng để nấu canh, làm tương hoặc làm mứt. Sau khi thu hoạch, mang về rửa sạch, bóc lấy phần thịt quả, bỏ hạt chế biến thành tương hoặc mứt Sấu.

5. Bảo quản

Sấu có thể dùng tươi, phơi khô hoặc làm mứt. Sấu phơi khô cần được bảo quản ở nơi thoáng gió, độ ẩm vừa phải để tránh ẩm mốc. Sấu làm thành tương hoặc mứt cần được bảo quản trong lọ kín, tránh hư hỏng và côn trùng.

Công dụng và Liều dùng

1. Thành phần hóa học

Trong mỗi quả Sấu chín có chứa khoảng 80% nước, 1% axit hữu cơ, 1.3% Protid, 2.7% Cellulose, 0.8% tro, 100mg% Calcium, 44mg% Phosphor, 8.2% Glucid, 3mg% Vitamin C và một lượng sắt vừa đủ.

2. Tính vị

Quả Sấu xanh có vị chua hơi chát. Khi chín quả Sấu có vị ngọt, chua, tính mát. Sấu thường được sử dụng để tiêu thực, giải khát, kiện vị sinh tân.

3. Tác dụng dược lý

Sấu thường được dùng để chữa:

• Bệnh ho
• Nhiệt miệng, ngứa cổ, đau họng
• Nôn, nghén, khó chịu, bồn chồn ở phụ nữ có thai
• Tăng cường hoạt động của hệ thống tiêu hóa
• Chữa say rượu
• Mụn nhọt, bệnh ghẻ, lở ngứa

3. Cách dùng – Liều lượng

Quả và hoa Sấu có thể dùng sắc nước uống điều trị nhiều bệnh lý. Quả còn được dùng làm mứt, làm tương hoặc nấu nước mát.

Liều lượng khuyến cáo mỗi ngày khoảng 4 – 6 g thịt quả.

Các bài thuốc tiêu biểu từ Dược Liệu

1. Trị bỏng bằng sấu

Sử dụng vỏ hoặc vỏ rửa sạch, giã nát bôi lên vết bỏng có thể làm mát da và hỗ trợ làm lành da.

2. Điều trị nôn nghén, khó chịu ở phụ nữ mang thai

Cách 1: Phụ nữ mang thai hay nôn ói, lấy quả nấu canh với các diếc hay thịt vịt dùng ăn kèm cơm.

Cách 2: Sử dụng quả xanh mang đi ngâm với đường dùng uống cũng hỗ trợ giảm nôn ói, khó chịu.

Lưu ý: Phụ nữ mang thai không dùng Sấu quá thường xuyên hoặc quá nhiều. Điều này có thể làm tăng đường huyết ở phụ nữ mang thai.

3. Tăng cường tiêu hóa với Sấu

Cách 1: Dùng Sấu hấp với đường phèn để làm nước giải khát uống trong ngày.

Cách 2: Sử dụng quả Sấu để nấu canh chua ăn ngay trong ngày.

4. Điều trị nhiệt miệng, ngứa cổ, đau họng, khát nước

Cách 1: Sử dụng quả chín dầm nát trộn với đường hoặc muối dùng ăn ngay trong ngày.

Cách 2: Sử dụng 4 – 6 g cùi quả Sấu khô đem sắc với 2 bát nước, đến khi còn nửa bát thì dùng uống ngay sau khi ăn bữa sáng.

Cách 3: Dùng 8 g cùi quả khô hãm với nước sôi dùng uống ngay trong ngày. Sử dụng liên tục trong một tuần để đạt hiệu quả tốt nhất.

5. Sấu chữa say rượu

Cách 1: Sử dụng 4 – 6 g cùi quả Sấu khô sắc lấy nước hoặc hãm với nước sôi uống như trà.

Cách 2: Ngâm với đường và gừng, dùng uống ngay khi say rượu, hiệu quả rất tốt.

6. Điều trị lở ngứa, nhiều mụn nhọt

Cách 1: Sử dụng một nắm lá tươi mang đi đun thành nước tắm hoặc dùng rửa, thoa vùng da bị tổn thương có thể giảm đau và giúp làm lành da.

Cách 2: Dùng một lượng lá vừa đủ, rửa sạch, giã nát, bọc bằng băng gạc hoặc vải mỏng đắp lên vùng mụn nhọt.

Lưu Ý khi sử dụng Dược Liệu để trị bệnh

Sấu là vị thuốc được sử dụng rộng rãi y học cổ truyền để điều trị nhiều bệnh lý. Tuy nhiên, sử dụng Sấu quá thường xuyên, đặc biệt là ở phụ nữ mang thai có thể dẫn đến một số tác dụng không mong muốn.

Lời kết

Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Dược Liệu cũng như một số bài thuốc hay về vị thuốc này nhé !

Lưu ý

1. Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
2. Người bệnh không tự ý áp dụng
3. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng

Nguồn: tracuuduoclieu.vn

Sách Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam