Thủy đậu là bệnh có khả năng lây nhiễm cao và thường bùng phát thành dịch. Mặc dù không có triệu chứng nặng nề nhưng người bệnh thủy đậu dễ bị nhiễm trùng da nơi mọc mụn nước, thậm chí có thể dẫn đến viêm não, nhiễm trùng huyết,…Vậy nguyên nhân và triệu chứng thủy đậu là gì? Cách điều trị bệnh như thế nào? Cùng Medplus tìm hiểu qua bài viết bên dưới đây nhé.
Bệnh thủy đậu là gì?
Thủy đậu là bệnh truyền nhiễm gây ra bởi virus thuộc họ Herpesviruses có tên khoa học là Varicella Zoster (VZV). Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh: Bất cứ ai cũng có khả năng nhiễm virus gây bệnh thủy đậu, đặc biệt là trẻ em. Đối với người lớn, tỷ lệ mắc thủy đậu thấp hơn nhưng vẫn có nhiều ca biến chứng nặng, thậm chí gây tử vong do không có kiến thức phòng ngừa và điều trị bệnh.
Nguyên nhân gây bệnh thủy đậu
Virus Varicella Zoster là “thủ phạm” gây ra thủy đậu, lây lan chủ yếu qua đường hô hấp. Vì vậy đa số các trường hợp người đều do tiếp xúc với người bị thủy đậu thông qua không khí như hít phải nước bọt khi người bị thủy đậu ho, hắt xì hay tiếp xúc với chất dịch bên trong mụn nước. Ngoài ra, việc sử dụng chung các vật dụng cá nhân như khăn mặt, bàn chải đánh răng, quần áo hay ăn uống với người bị thủy đậu cũng là một trong những nguyên nhân lây truyền bệnh.
Triệu chứng, dấu hiệu nhận biết thủy đậu
Tình trạng phát ban và phồng rộp da do nhiễm virus thủy đậu xuất hiện sau khoảng 10–21 ngày từ khi tiếp xúc với mầm bệnh. Sau đó, các triệu chứng thường kéo dài từ 5–10 ngày. Một số dấu hiệu và triệu chứng khác có thể xuất hiện trước 1–2 ngày có phát ban gồm:
- Sốt
- Mất cảm giác ngon miệng, biếng ăn
- Đau đầu
- Mệt mỏi, khó chịu
Khi phát ban đặc trưng cho thủy đậu xuất hiện, thường sẽ trải qua 3 giai đoạn:
- Nổi các nốt sần có màu hồng hoặc đỏ, bùng phát trong vài ngày
- Các mụn nước nhỏ chứa đầy dịch hình thành sau khoảng 1 ngày, sau đó vỡ ra và chảy dịch
- Các lớp vảy hình thành bao phủ ở chỗ mụn nước bị vỡ và cần thêm vài ngày để lành hẳn tổn thương trên da này
Những nốt thủy đậu mới sẽ liên tiếp xuất hiện trong vài ngày đầu nên trên da có thể tồn tại cả 3 giai đoạn trên cùng lúc. Ngoài ra, khả năng lây truyền virus sang người khác cao nhất là trong 48 giờ trước khi có phát ban. Tuy nhiên, virus vẫn lây lan được cho đến khi tất cả mụn nước trên da đều bị vỡ.
Thủy đậu có lây không?
Virus gây thủy đậu – Varicella Zoster chủ yếu lây lan qua đường hô hấp. Do đó, đa số trường hợp người khỏe mạnh nhiễm thủy đậu là do tiếp xúc với người bệnh thông qua không khí như hít phải những giọt nước bọt bắn ra ngoài khi bệnh nhân ho, hắt hơi, hay tiếp xúc chất dịch từ mụn nước.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, có khoảng 90% người chưa bị thủy đậu sẽ mắc bệnh nếu tiếp xúc với người thủy đậu. Ngoài ra, việc tiếp xúc với các vật dụng cá nhân nhiễm virus thủy đậu cũng khiến bệnh lây nhiễm. Thủy đậu có thể lây nhiễm trong khoảng thời gian từ 1 – 2 ngày trước khi xuất hiện mụn nước, cho đến lúc các mụn nước khô lại và bong tróc vảy. Ngoài ra, bệnh thủy đậu còn có thể lây truyền từ mẹ sang con. Phụ nữ mang thai bị thủy đậu có thể lây truyền cho thai nhi qua nhau thai hoặc lây sau khi sinh nở.
Cách phòng tránh thủy đậu
Hiện nay, y học đã cung cấp loại vắc xin ngăn ngừa thủy đậu hiệu quả. Đặc biệt, trẻ nhỏ cần phải được tiêm ngừa thủy đậu. Bố mẹ có con nhỏ cần theo dõi và cho trẻ tiêm ngừa theo đúng lịch:
- Mũi 1: thực hiện khi trẻ được 1 tuổi
- Mũi 2:
- Từ 1 đến 13 tuổi: sau khi tiêm mũi 1 ít nhất là tháng.
- Sau 13 tuổi: sau khi tiêm mũi 1 ít nhất là 30 ngày.
Đối với trường hợp chưa tiêm ngừa thủy đậu mà tiếp xúc với người mắc thủy đậu phải đi tiêm ngừa ngay trong vòng 3 ngày. Lưu ý không được sử dụng chung đồ dùng cá nhân hoặc chạm vào mụn nước của người mắc thủy đậu.
Bệnh nhân thủy đậu phải được cách ly với những người trong gia đình và cộng đồng. Phòng ở của bệnh nhân phải được vệ sinh sạch sẽ với dung dịch tẩy rửa.
Thủy đậu ở trẻ em có thể chữa khỏi nếu phát hiện kịp thời và xử lý đúng cách. Bố mẹ hãy chăm sóc cho trẻ cũng như bản thân thật kỹ lưỡng tránh nguy cơ lây nhiễm.
Nguồn tham khảo: