Bệnh viêm dạ dày ruột – Nguyên nhân, Chẩn Đoán và Điều trị

1. Tổng quan về bệnh viêm dạ dày ruột

Viêm dạ dày ruột do virus là một bệnh nhiễm trùng đường ruột biểu hiện bằng tiêu chảy ra nước, đau quặn bụng, buồn nôn hoặc nôn, và đôi khi sốt.

Cách phổ biến nhất để phát triển bệnh viêm dạ dày ruột do vi-rút – thường được gọi là cúm dạ dày – là thông qua tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh hoặc ăn phải thức ăn hoặc nước bị ô nhiễm. Nếu bạn khỏe mạnh, bạn có thể sẽ bình phục mà không có biến chứng. Nhưng đối với trẻ sơ sinh, người lớn tuổi và những người có hệ thống miễn dịch bị tổn hại, viêm dạ dày ruột do vi rút có thể gây chết người.

2. Các triệu chứng của bệnh viêm dạ dày ruột

Mặc dù nó thường được gọi là bệnh cúm dạ dày, nhưng bệnh viêm dạ dày ruột không giống như bệnh cúm. Bệnh cúm thực sự chỉ ảnh hưởng đến hệ hô hấp – mũi, họng và phổi. Mặt khác, viêm dạ dày ruột tấn công đường ruột, gây ra các dấu hiệu và triệu chứng như:

• Tiêu chảy ra nước, thường không có máu – tiêu chảy ra máu thường có nghĩa là bạn bị nhiễm trùng khác, nặng hơn
• Đau quặn bụng và đau
• Buồn nôn, nôn mửa hoặc cả hai
• Thỉnh thoảng đau cơ hoặc nhức đầu
• Sốt nhẹ

Tùy thuộc vào nguyên nhân, các triệu chứng viêm dạ dày ruột do vi-rút có thể xuất hiện trong vòng một đến ba ngày sau khi bạn bị nhiễm và có thể từ nhẹ đến nặng. Các triệu chứng thường chỉ kéo dài một hoặc hai ngày, nhưng đôi khi chúng có thể kéo dài đến 10 ngày.

Vì các triệu chứng tương tự nhau, nên rất dễ nhầm lẫn giữa tiêu chảy do vi rút với tiêu chảy do vi khuẩn, chẳng hạn như Clostridium difficile, salmonella và E. coli, hoặc ký sinh trùng, chẳng hạn như giardia.

3. Nguyên nhân bệnh viêm dạ dày ruột

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm dạ dày ruột như:

• Nhiễm vi-rút khi ăn hoặc uống thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm;
• Dùng chung đồ dùng, khăn tắm hoặc thức ăn với người bị nhiễm bệnh;

3.1. Một số loại vi rút có thể gây ra viêm dạ dày ruột

Norovirus

Cả trẻ em và người lớn đều bị ảnh hưởng bởi norovirus. Nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh do thực phẩm. Nó đặc biệt có khả năng lây lan giữa những người trong không gian hạn chế. Trong hầu hết các trường hợp, bạn nhiễm vi rút từ thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm, mặc dù việc lây truyền từ người sang người cũng có thể xảy ra.

Rotavirus

Rotavirus là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh viêm dạ dày ruột do vi rút ở trẻ em. Trẻ thường bị nhiễm bệnh khi đưa ngón tay hoặc các vật dụng khác bị nhiễm vi rút vào miệng. Nhiễm trùng nặng nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Người lớn bị nhiễm vi rút rota có thể không có triệu chứng, nhưng vẫn có thể lây bệnh.

Một số quốc gia, bao gồm cả Hoa Kỳ, đã có vắc xin chống lại bệnh viêm dạ dày ruột do vi rút và có vẻ như có hiệu quả trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng.

Động vật có vỏ

Một số động vật có vỏ, đặc biệt là hàu sống hoặc chưa nấu chín, cũng có thể gây bệnh.

Các yếu tố rủi ro

Viêm dạ dày ruột xảy ra trên khắp thế giới, ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi, chủng tộc và môi trường.

4. Khi nào đến gặp bác sĩ

Hãy đến cơ sở y tế ngay nếu bạn có những dấu hiệu sau:

• Liên tục đi tiêu trong 24 giờ;
• Đi tiêu ra máu;
• Tình trạng nôn kéo dài hơn hai ngày;
• Nôn ra máu;
• Bạn đang bị mất nước – các dấu hiệu mất nước bao gồm khát nước quá mức, khô miệng, nước tiểu vàng đậm hoặc ít hoặc không có nước tiểu;
• Suy nhược nghiêm trọng, chóng mặt hoặc choáng váng;
• Sốt trên 104 F (40 C)

Đối với trẻ sơ sinh và trẻ em, nếu có những dấu hiệu sau hãy đưa bé đến phòng khám ngay:

• Sốt từ 102 F (38,9 C) trở lên;
• Có một điểm mềm trũng (thóp) trên đỉnh đầu;
• Llờ đờ, cáu kỉnh;
• Khó chịu, mệt mỏi;
• Bị nôn mửa kéo dài hơn vài giờ;
• Phân có máu hoặc tiêu chảy nặng;
• Nôn trớ;
• Dấu hiệu mất nước – theo dõi các dấu hiệu mất nước ở trẻ sơ sinh và trẻ em bằng cách so sánh lượng nước uống và đi tiểu với lượng bình thường của bé.

5. Những đối tượng có nguy cơ bị bệnh viêm dạ dày ruột

5.1. Trẻ nhỏ

Trẻ em, đặc biệt dưới 10 tuổi hệ miễn dịch con kém nên rất dễ bị mắc bệnh.

5.2. Người cao tuổi

Hệ thống miễn dịch của người lớn sẽ trở nên kém hiệu quả hơn qua thời gian. Đặc biệt, người lớn tuổi trong viện dưỡng lão dễ bị tổn thương vì hệ thống miễn dịch của họ suy yếu và họ sống tiếp xúc gần gũi với những người khác có thể lây truyền vi trùng.

5.3. Học sinh, người đi nhà thờ hoặc cư dân ký túc xá

Bất cứ nơi nào mà các nhóm người tập trung gần nhau đều có thể là môi trường cho bệnh nhiễm trùng đường ruột truyền qua.

5.4. Người có hệ thống miễn dịch suy yếu

Nếu khả năng chống nhiễm trùng của bạn thấp – ví dụ, nếu hệ thống miễn dịch của bạn bị tổn hại do HIV/AIDS, hóa trị liệu hoặc một tình trạng y tế khác – bạn có thể gặp rủi ro đặc biệt.

Mỗi loại vi rút đường tiêu hóa có một mùa khi nó hoạt động mạnh nhất. Ví dụ: nếu bạn sống ở Bắc bán cầu, bạn có nhiều khả năng bị nhiễm virus rota hoặc norovirus trong khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 4.

6. Các biến chứng của bệnh viêm dạ dày ruột

Biến chứng chính của viêm dạ dày ruột do virus là mất nước. Nếu bạn khỏe mạnh và uống đủ nước để thay thế chất lỏng mà bạn bị mất do nôn mửa hay tiêu chảy, thì tình trạng mất nước sẽ không thành vấn đề.

Trẻ sơ sinh, người lớn tuổi và những người có hệ thống miễn dịch bị suy giảm có thể bị mất nước nghiêm trọng khi họ mất nhiều chất lỏng hơn mức có thể thay thế. Có thể cần nhập viện để có thể thay thế chất lỏng bị mất qua đường tĩnh mạch. Mất nước có thể gây tử vong, nhưng hiếm khi xảy ra.

7. Điều trị bệnh viêm dạ dày ruột

7.1. Điều trị viêm dạ dày ruột bằng liệu pháp Ozone

Viêm ruột dạ dày do virus, vi khuẩn, kí sinh trùng gây ra dẫn đến tình trạng nôn, đi ngoài, mất nước… ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh. Người ta đã chứng minh rằng ozone có khả năng điều trị viêm dạ dày ruột bằng cách diệt khuẩn, chống viêm, tăng hệ miễn dịch và giảm đau.

Theo kết quả nghiên cứu thực tế, người ta thấy rằng vào ngày thứ 2 hoặc thứ 3 của quá trình điều trị, ozone giúp loại bỏ các triệu chứng đau và hội chứng khó tiêu, cải thiện các đặc tính bảo vệ của hàng rào niêm mạc, làm tăng chiều cao của biểu mô bề mặt và kích thích chức năng chính của bạch cầu.

Hiện nay ở Việt Nam, nếu bạn quan tâm đến liệu pháp lọc máu Ozone để điều trị bệnh, có thể liên hệ với FSCB – Ngân hàng lưu trữ tế bào gốc hàng đầu Việt Nam để được hỗ trợ.

7.2. Hãy uống nhiều nước

Các triệu chứng thường ổn sau vài ngày khi hệ miễn dịch của bạn đẩy lùi được nhiễm trùng. Đôi khi, nhập viện là cần thiết nếu các triệu chứng trở nặng.

Cho đến khi triệu chứng giảm bớt, bạn nên thực hiện các điều sau đây.

• Hãy uống đủ nước. Mục tiêu là ngăn cản cơ thể bị mất nước, hoặc điều trị mất nước khi nó đã xảy ra. Hãy uống ít nhất 200 ml nước sau mỗi lần bị tiêu chảy (hoặc sau khi đi cầu phân nhiều nước).
• Nếu bạn nôn ói, đợi 5-10 phút và bắt đầu uống nước lại nhưng chậm rãi. Chẳng hạn, nhấp một ngụm nước mỗi 2-3 phút nhưng phải đảm bảo rằng tổng lượng nước bạn uống vào vẫn đủ như đã nói ở trên.

8. Cách phòng ngừa bệnh viêm dạ dày ruột

Cách tốt nhất để ngăn ngừa sự lây lan của các bệnh nhiễm trùng đường ruột là làm theo các biện pháp phòng ngừa sau:

8.1. Đưa trẻ đi tiêm phòng

Một số quốc gia, bao gồm cả Hoa Kỳ, đã có vắc xin chống lại bệnh viêm dạ dày ruột do vi rút rota gây ra. Hãy đưa trẻ đi tiêm phòng trong những năm đầu tiên.

8.2. Rửa tay thật sạch

Hãy rửa tay thật sạch. Tốt nhất bạn nên sử dụng nước ấm và xà phòng rồi rửa tay trong ít nhất 20 giây. Nhớ rửa xung quanh lớp biểu bì, bên dưới móng tay và các nếp gấp của bàn tay. Sau đó rửa lại thật sạch với nước. Nếu bạn không có xà phòng và nước, hãy mang theo khăn lau khử trùng và nước rửa tay.

8.3. Sử dụng vật dụng cá nhân riêng

Hãy sử dụng các vật dụng cá nhân. Tránh dùng chung dụng cụ ăn uống, ly uống nước và đĩa hay khăn tắm.

8.4. Giữ khoảng cách

Giữa khoảng cách an toàn với mọi người. Đặc biệt là những ai có dấu hiệu nhiễm bệnh.

8.5. Đề phòng khi đi du lịch

Khi đi du lịch ở các quốc gia khác, bạn có thể bị ốm do thức ăn hoặc nước bị ô nhiễm. Bạn có thể giảm thiểu rủi ro của mình bằng cách làm theo các mẹo sau:

• Chỉ uống nước đóng chai hoặc có ga được đậy kín.
• Tránh đá viên, vì chúng có thể được làm từ nước bị ô nhiễm.
• Sử dụng nước đóng chai để đánh răng.
• Tránh thực phẩm sống – bao gồm trái cây gọt vỏ, rau sống và xà lách – đã bị bàn tay con người chạm vào.
• Tránh thịt và cá nấu chưa chín.

9. Kết luận

Viêm dạ dày ruột nếu không phát hiện và điều trị sẽ dẫn đến những rắc rối ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như đời sống thường ngày của bệnh nhân. Nếu bạn có một trong những triệu chứng trên, hãy đến cơ sở y tế để kiểm tra sức khỏe ngay nhé.

Mặc dù đã có phương pháp điều trị tiên tiến, như liệu pháp lọc máu Ozone, tuy nhiên quan trọng hơn hết là bạn cần những phương thức bảo vệ sức khỏe tối ưu. Hãy xây dựng lối sinh hoạt và ăn uống khoa học, đây chính là cách bảo vệ bạn trước mọi bệnh tật và tác nhân gây bệnh.

Nguồn tài liệu

• Gastroenteritis (Stomach Flu): Symptoms, Causes, Treatments
• Viral gastroenteritis (stomach flu)