Cùng Medplus tìm hiểu về nguyên nhân và triệu chứng của bệnh zona thần kinh bạn đọc nhé!
1. Bệnh zona thần kinh là gì?
Bệnh zona thần kinh hay còn gọi là bệnh zona tên tiếng Anh là shingles, trong dân gian còn được gọi với tên gọi là “giời leo”. Bệnh zona thần kinh là bệnh nhiễm trùng da do virus thần kinh Varicella zoster (VZV) – virus gây bệnh thủy đậu, thuộc họ virus herpes gây nên. Sau khi người bệnh bị bệnh thuỷ đậu đã khỏi thì vẫn còn một số virus Varicella tồn tại ở trạng thái tiềm tàng nhưng không gây bệnh.
Các virus này cư trú ở các hạch thần kinh trong nhiều tháng, nhiều năm. Khi gặp các điều kiện thuận lợi như: suy giảm miễn dịch, các sang chấn tinh thần hoặc suy nhược cơ thể… loại virus này sẽ tái hoạt. Chúng nhân lên và phát triển lan truyền ra các đầu dây thần kinh cảm giác làm tổn thương niêm mạc, da từ đó gây nên bệnh zona. Đó chính là lý do mà zona là một bệnh ngoài da nhưng lại có tổn thương gốc ở dây thần kinh.
2. Nguyên nhân bệnh zona thần kinh là gì?
Bệnh zona thần kinh là một bệnh do virus Varicella-zoster (virus thủy đậu) gây ra. Bất kỳ ai bị bệnh thủy đậu đều có thể mắc zona. Sau khi phục hồi từ bệnh thủy đậu, virus sau đó có thể xâm nhập và tồn tại ở trạng thái “ngủ” trong hệ thần kinh nhiều năm. Cuối cùng, chúng được kích hoạt lại và di chuyển dọc theo đường thần kinh đến da và tạo ra các mụn nước.
Cho đến nay, các nhà nghiên cứu vẫn chưa biết được nguyên nhân khiến virus tái hoạt trở lại. Tuy nhiên, tình trạng này có thể là do khả năng miễn dịch của cơ thể bị suy giảm khi bạn già đi. Varicella-zoster là một phần trong nhóm virus herpes, bao gồm các loại virus gây mụn rộp và herpes sinh dục. Tuy nhiên, virus gây bệnh zona không phải là virus gây ra mụn rộp hoặc herpes sinh dục.
3. Triệu chứng bệnh zona thần kinh là gì?
Khi bị nhiễm virus Zona, người bệnh sốt từ 38-39 độ C, đau mình mẩy, đau nhức đầu, người mệt mỏi, nước tiểu vàng,…
- Da người bệnh nổi ban đỏ đau rát, dần dần hình thành các đám mụn nước nhỏ, bọng nước tập trung thành từng chùm, dọc theo đường phân bố của dây thần kinh ngoại biên.
- Lúc đầu mụn nước căng, dịch trong, sau màu chuyển đục, hóa mủ, sau vài ngày các mụn nước này vỡ đi, hình thành các vảy rồi bong dần để lại nhiều vết sẹo lấm tấm trắng trên da giống như bị hắc lào.
- Người bệnh xuất hiện cảm giác ngứa, đau rát bỏng, âm ỉ, đau như kim châm, giật giật từng cơn ở vùng da nhiễm bệnh.
- Người bệnh phàn nàn bị nghe kém bên tai cùng với tai bị bệnh. Trong tai xuất hiện tiếng ù như tiếng ve kêu, dế kêu
- Ngoài những triệu chứng trên người bệnh còn cảm thấy nhức đầu,chóng mặt, khó chịu, đi loạng choạng, sợ ánh sáng, rối loạn bài tiết mồ hôi.
Bệnh zona thần kinh có lây không là vấn đề rất nhiều người thắc mắc. Thực tế, một người chưa từng bị thủy đậu hoặc chưa tiêm vắc-xin có thể bị nhiễm virus từ người bệnh zona, sau đó phát triển thành bệnh thủy đậu rồi tiến triển đến zona thần kinh. Virus có thể lây truyền khi bạn tiếp xúc với dịch bên trong các mụn nước bị vỡ ra ở người bệnh. Trước và sau khi xuất hiện mụn nước, khả năng lây truyền virus hầu như không có.
Nếu bệnh zona không phát triển trong khoang miệng, virus sẽ không có khả năng lây truyền qua các giọt bắn hô hấp khi người bệnh ho hay hắt hơi.
Các bác sĩ khuyến cáo trẻ em nên tiêm phòng đầy đủ để phòng ngừa bệnh thủy đậu và giời leo. Người trưởng thành từng bị thủy đậu vẫn có thể tiêm vắc-xin để ngăn ngừa phát triển thành zona sau này.
4. Điều trị bệnh zona thần kinh
Đáng chú ý là cho đến nay vẫn chưa có thuốc đặc trị để chữa bệnh zona thần kinh. Tuy nhiên. việc điều trị kịp thời bằng các thuốc kháng virus theo toa có thể tăng tốc độ lành bệnh và giảm nguy cơ biến chứng. Những thuốc này bao gồm:
- Acyclovir
- Valacyclovir
- Famciclovir
Bệnh zona thần kinh có thể gây ra cơn đau nặng, do đó bác sĩ có thể kê đơn:
- Kem capsaicin
- Thuốc chống co giật, như gabapentin
- Thuốc chống trầm cảm ba vòng, chẳng hạn như amitriptyline
- Thuốc tê như lidocain, dạng kem, gel, thuốc xịt hay miếng dán
- Các chế phẩm có chứa thuốc giảm đau gây nghiện như codeine
- Thuốc tiêm bao gồm corticosteroid và thuốc tê tại chỗ
Ngoài ra, bạn có thể giảm tình trạng ngứa và đau do zona thần kinh bằng cách tắm nước mát hoặc sử dụng gạc mát, ướt đắp lên các bóng nước. Nếu có thể, bạn hãy cố gắng giảm căng thẳng trong cuộc sống.
Tìm hiểu từ nguồn: Verywell Health
Như vậy, Medplus đã cung cấp cho bạn đọc đầy đủ thông tin hữu ích về bệnh zona thần kinh, hy vọng bài đọc sẽ cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin bổ ích, giúp bạn nâng cao tầm hiểu biết mà hạnh phúc hơn.
Bên cạnh đó, Medplus cũng cung cấp một số thông tin liên quan :