Suy gan cấp tính là tình trạng mất chức năng gan xảy ra nhanh chóng – trong vài ngày hoặc vài tuần – thường ở một người không có bệnh gan từ trước. Nó thường được gây ra bởi vi rút viêm gan hoặc thuốc, chẳng hạn như acetaminophen. Suy gan cấp tính ít phổ biến hơn suy gan mãn tính, bệnh phát triển chậm hơn. Hãy cùng, Medplus tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các loại bệnh khác:
1. Tổng quát về bệnh suy gan cấp tính
Suy gan cấp tính là tình trạng mất chức năng gan xảy ra nhanh chóng – trong vài ngày hoặc vài tuần – thường ở một người không có bệnh gan từ trước. Nó thường được gây ra bởi vi rút viêm gan hoặc thuốc, chẳng hạn như acetaminophen. Suy gan cấp tính ít phổ biến hơn suy gan mãn tính, bệnh phát triển chậm hơn.
Suy gan cấp tính, còn được gọi là suy gan tối cấp, có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm chảy máu quá nhiều và tăng áp lực trong não. Đó là một trường hợp cấp cứu y tế cần phải nhập viện.
Tùy thuộc vào nguyên nhân, suy gan cấp tính đôi khi có thể hồi phục khi điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều tình huống, ghép gan có thể là cách chữa bệnh duy nhất.
2. Triệu chứng dẫn tới suy gan cấp tính
Các dấu hiệu và triệu chứng của suy gan cấp tính có thể bao gồm:
- Vàng da và nhãn cầu của bạn (vàng da)
- Đau ở bụng trên bên phải của bạn
- Bụng sưng (cổ trướng)
- Buồn nôn
- Nôn mửa
- Cảm giác chung về cảm giác không khỏe (khó chịu)
- Mất phương hướng hoặc nhầm lẫn
- Buồn ngủ
- Hơi thở có thể có mùi mốc hoặc mùi ngọt
- Rung động
3. Nguyên nhân gây ra suy gan cấp tính
Suy gan cấp tính xảy ra khi các tế bào gan bị tổn thương nghiêm trọng và không còn khả năng hoạt động. Các nguyên nhân tiềm ẩn bao gồm:
- Quá liều acetaminophen. Dùng quá nhiều acetaminophen (Tylenol, các loại khác) là nguyên nhân phổ biến nhất gây suy gan cấp tính ở Hoa Kỳ. Bên ngoài Hoa Kỳ, acetaminophen được gọi là paracetamol. Suy gan cấp tính có thể xảy ra sau một liều rất lớn acetaminophen, hoặc sau khi dùng liều cao hơn khuyến cáo mỗi ngày trong vài ngày.
Nếu bạn hoặc ai đó bạn biết đã dùng quá liều acetaminophen, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế càng nhanh càng tốt. Điều trị có thể ngăn ngừa suy gan. Đừng chờ đợi các dấu hiệu của suy gan.
- Thuốc kê đơn. Một số loại thuốc kê đơn, bao gồm thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm không steroid và thuốc chống co giật, có thể gây suy gan cấp tính.
- Bổ sung thảo dược. Các loại thuốc thảo dược và thực phẩm chức năng, bao gồm kava, ephedra, Skullcap và pennyroyal, có liên quan đến suy gan cấp tính.
- Viêm gan và các loại vi rút khác. Viêm gan A, viêm gan B và viêm gan E có thể gây suy gan cấp tính. Các vi rút khác có thể gây suy gan cấp tính bao gồm vi rút Epstein-Barr, vi rút cytomegalovirus và vi rút herpes simplex.
- Độc tố. Các chất độc có thể gây suy gan cấp tính bao gồm nấm độc Amanita phalloides, đôi khi bị nhầm với một loại nấm an toàn để ăn. Carbon tetrachloride là một chất độc khác có thể gây suy gan cấp tính. Nó là một hóa chất công nghiệp được tìm thấy trong chất làm lạnh và dung môi cho sáp, vecni và các vật liệu khác.
- Bệnh tự miễn. Suy gan có thể do viêm gan tự miễn – một căn bệnh mà hệ thống miễn dịch của bạn tấn công các tế bào gan, gây viêm và tổn thương.
- Các bệnh về tĩnh mạch trong gan. Các bệnh mạch máu, chẳng hạn như hội chứng Budd-Chiari, có thể gây ra tắc nghẽn trong các tĩnh mạch của gan và dẫn đến suy gan cấp tính.
- Bệnh chuyển hóa. Các bệnh chuyển hóa hiếm gặp, chẳng hạn như bệnh Wilson và gan nhiễm mỡ cấp tính của thai kỳ, thường gây ra suy gan cấp tính.
- Ung thư. Ung thư bắt đầu hoặc lan đến gan của bạn có thể khiến gan của bạn bị hỏng.
- Sốc. Nhiễm trùng quá mức (nhiễm trùng huyết) và sốc có thể làm suy giảm nghiêm trọng lượng máu đến gan, gây suy gan.
- Đột quỵ nhiệt. Hoạt động thể chất quá sức trong môi trường nóng có thể gây suy gan cấp tính.
Một số trường hợp suy gan cấp không có nguyên nhân rõ ràng.
4. Các biến chứng
Suy gan cấp tính thường gây ra các biến chứng, bao gồm:
- Quá nhiều chất lỏng trong não (phù não). Quá nhiều chất lỏng gây ra áp lực tích tụ trong não của bạn, có thể dẫn đến mất phương hướng, rối loạn tinh thần nghiêm trọng và co giật.
- Chảy máu và rối loạn chảy máu. Gan bị suy không thể tạo ra đủ các yếu tố đông máu, giúp máu đông. Chảy máu trong đường tiêu hóa là phổ biến với tình trạng này. Nó có thể khó kiểm soát.
- Nhiễm trùng. Những người bị suy gan cấp tính có nhiều khả năng bị nhiễm trùng, đặc biệt là trong máu và đường hô hấp và tiết niệu.
- Suy thận. Suy thận thường xảy ra sau khi bị suy gan, đặc biệt nếu bạn dùng quá liều acetaminophen, gây tổn hại cho cả gan và thận của bạn.
5. Phòng ngừa
Giảm nguy cơ suy gan cấp tính bằng cách chăm sóc gan của bạn.
- Làm theo hướng dẫn về thuốc. Nếu bạn dùng acetaminophen hoặc các loại thuốc khác, hãy kiểm tra tờ hướng dẫn sử dụng thuốc để biết liều lượng được khuyến nghị và không dùng nhiều hơn mức đó. Nếu bạn đã bị bệnh gan, hãy hỏi bác sĩ xem liệu có an toàn để dùng bất kỳ lượng acetaminophen nào không.
- Nói với bác sĩ của bạn về tất cả các loại thuốc của bạn. Ngay cả thuốc mua tự do và thuốc thảo dược cũng có thể ảnh hưởng đến thuốc kê đơn mà bạn đang dùng.
- Uống rượu ở mức độ vừa phải, nếu có. Nếu bạn chọn uống rượu, hãy uống có chừng mực. Đối với người lớn khỏe mạnh, điều đó có nghĩa là tối đa một ly mỗi ngày đối với phụ nữ và tối đa hai ly mỗi ngày đối với nam giới.
- Tránh các hành vi nguy cơ. Nhận trợ giúp nếu bạn sử dụng thuốc tiêm tĩnh mạch bất hợp pháp. Không dùng chung kim tiêm. Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục. Nếu bạn xăm hoặc xỏ khuyên trên cơ thể, hãy đảm bảo rằng cửa hàng bạn chọn là cửa hàng sạch sẽ và an toàn. Đừng hút thuốc.
- Tiêm phòng. Nếu bạn bị bệnh gan mãn tính, tiền sử nhiễm bất kỳ loại viêm gan nào hoặc tăng nguy cơ viêm gan, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc chủng ngừa viêm gan B. Thuốc chủng ngừa cũng có sẵn cho bệnh viêm gan A.
- Tránh tiếp xúc với máu và dịch cơ thể của người khác. Vô tình chọc kim hoặc làm sạch máu hoặc dịch cơ thể không đúng cách có thể làm lây lan vi-rút viêm gan. Dùng chung dao cạo râu hoặc bàn chải đánh răng cũng có thể lây nhiễm bệnh.
- Không ăn nấm dại. Rất khó để phân biệt giữa nấm độc và nấm an toàn để ăn.
- Chăm sóc bằng bình xịt dạng xịt. Khi bạn sử dụng chất làm sạch bằng bình xịt, hãy đảm bảo rằng căn phòng được thông gió hoặc đeo khẩu trang. Thực hiện các biện pháp bảo vệ tương tự khi phun thuốc diệt côn trùng, diệt nấm, sơn và các hóa chất độc hại khác. Làm theo hướng dẫn sản phẩm một cách cẩn thận.
- Quan sát những gì trên da của bạn. Khi sử dụng thuốc diệt côn trùng và các hóa chất độc hại khác, hãy che da bằng găng tay, áo dài tay, đội mũ và đeo khẩu trang.
- Duy trì cân nặng hợp lý. Béo phì có thể gây ra một tình trạng gọi là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, có thể bao gồm gan nhiễm mỡ, viêm gan và xơ gan.
Nguồn tham khảo: