Rối loạn nhân cách là một nhóm các rối loạn tâm thần ảnh hưởng đến cách suy nghĩ, cảm nhận, hành động và cách ứng xử. Tính cách liên quan đến một tập hợp đặc trưng các đặc điểm, phong cách hành vi và các khuôn mẫu tạo nên tính cách hoặc cá tính của chúng ta. Bệnh có thể ảnh hưởng đến cách chúng ta nhận thức thế giới, thái độ, suy nghĩ và cảm xúc. Hãy cùng, Medplus tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các loại bệnh khác:
1. Rối loạn nhân cách là bệnh gì?
Rối loạn nhân cách là một dạng rối loạn tâm thần, trong đó bạn có kiểu suy nghĩ, hiệu suất và hành vi rõ rệt và không lành mạnh. Một người bị rối loạn nhân cách gặp khó khăn trong nhận thức và liên hệ với các tình huống và con người. Điều này gây ra những rắc rối và hạn chế đáng kể trong các mối quan hệ, hoạt động xã hội, công việc và trường học.
Trong một số trường hợp, bạn có thể không nhận ra rằng mình bị rối loạn nhân cách vì cách bạn suy nghĩ và cư xử có vẻ tự nhiên đối với bạn. Và bạn có thể đổ lỗi cho người khác về những vấn đề bạn gặp phải.
Rối loạn nhân cách thường bắt đầu ở tuổi vị thành niên hoặc đầu tuổi trưởng thành. Có nhiều dạng rối loạn nhân cách. Một số loại trở nên ít rõ ràng hơn trong độ tuổi trung niên.
2. Triệu chứng của rối loạn nhân cách là gì?
Các triệu chứng phổ biến của rối loạn nhân cách là:
- Bị choáng ngợp bởi những cảm xúc tiêu cực như đau khổ, lo âu, vô dụng hay giận dữ
- Tránh né những người khác, cảm thấy trống rỗng và bị ngắt cảm xúc kết nối
- Khó quản lý các cảm xúc tiêu cực mà không gây hại cho bản thân (ví dụ lạm dụng ma túy và rượu hoặc dùng thuốc quá liều), trong trường hợp hiếm hoi có thể đe dọa người khác
- Hành vi kỳ cục
- Khó duy trì mối quan hệ ổn định và gần gũi, đặc biệt là với các đối tác, trẻ em và những người chăm sóc chuyên nghiệp
- Đôi khi, có những đợt bị mất liên lạc với thực tế.
Tùy thuộc vào rối loạn bạn có và nhóm bạn thuộc về, các triệu chứng có thể khác nhau:
- Những người rối loạn nhân cách nhóm A có xu hướng gặp khó khăn khi kết nối với những người khác và thường biểu hiện các loại hành vi mà hầu hết những người khác coi là kỳ quặc và lập dị.
- Những người rối loạn nhân cách nhóm B nỗ lực tạo quan hệ với những người khác. Họ biểu hiện các mô hình hành vi được coi là kịch tính, thất thường, đe dọa hoặc đáng lo ngại.
- Những người bị rối loạn nhân cách nhóm C sợ các mối quan hệ cá nhân và biểu hiện các dạng của hành vi lo lắng và sợ hãi xung quanh người khác. Một số người có thể không muốn tiếp xúc và miễn cưỡng trong các hoạt động xã hội.
3. Nguyên nhân của rối loạn nhân cách
Tính cách là sự kết hợp của những suy nghĩ, cảm xúc và hành vi làm cho chúng ta trở nên độc nhất. Đó là cách bạn nhìn, hiểu và liên hệ với thế giới bên ngoài, cũng như cách bạn nhìn nhận bản thân. Nhân cách được hình thành trong thời thơ ấu và chịu ảnh hưởng của sự tương tác của những điều sau đây:
- Các gen. Một số đặc điểm tính cách có thể được truyền từ cha mẹ sang con cái thông qua các gen di truyền. Đôi khi những đặc điểm này được gọi là tính khí của bạn.
- Môi trường. Điều này bao gồm môi trường xung quanh bạn lớn lên, các sự kiện đã diễn ra và các mối quan hệ với gia đình và những người khác.
Rối loạn nhân cách được cho là do sự kết hợp của những ảnh hưởng di truyền và môi trường này. Các gen có thể khiến bạn dễ bị rối loạn nhân cách và hoàn cảnh sống có thể kích hoạt sự phát triển.
4. Các yếu tố rủi ro
Mặc dù nguyên nhân chính xác của rối loạn nhân cách chưa được biết, nhưng một số yếu tố dường như làm tăng nguy cơ phát triển hoặc kích hoạt các rối loạn này, bao gồm những yếu tố sau:
- Tiền sử gia đình bị rối loạn nhân cách hoặc các bệnh tâm thần khác
- Cuộc sống gia đình bạo hành, không ổn định hoặc hỗn loạn trong thời thơ ấu
- Chẩn đoán rối loạn ứng xử ở thời thơ ấu
- Các biến đổi trong cấu trúc và hóa học não
5. Các biến chứng
Rối loạn nhân cách có thể làm thay đổi đáng kể cuộc sống của cả người bị ảnh hưởng và những người quan tâm đến họ. Rối loạn nhân cách có thể gây ra các vấn đề với các mối quan hệ, công việc hoặc trường học và có thể dẫn đến sự cô lập với xã hội hoặc lạm dụng ma túy hoặc rượu.
6. Chế độ sinh hoạt phù hợp của người rối loạn nhân cách?
Lối sống và các biện pháp khắc phục tại nhà sau có thể giúp bạn đối phó với rối loạn nhân cách:
- Uống thuốc theo quy định của bác sĩ
- Tìm hiểu về tình trạng của bạn
- Trò chuyện với gia đình và bạn bè về tình trạng của bạn, cách này sẽ giúp mọi người hiểu bạn hơn. Bạn cần sự hỗ trợ rất nhiều từ người thân trong các liệu pháp điều trị
- Đặt các mục tiêu nhỏ để đạt được mỗi ngày như gọi điện thoại hoặc đi đến phòng tập thể dục
- Có người đi cùng bạn trong các buổi trị liệu.
Nguồn tham khảo: