Khi bạn thực sự nghĩ về điều đó, việc trẻ em học ngôn ngữ, học cách nói và học cách viết trong một khoảng thời gian ngắn như vậy là một điều phi thường. Là cha mẹ, người chăm sóc và giáo dục trẻ, tất cả chúng ta đều muốn khuyến khích con cái học những kỹ năng mà chúng sẽ cần cả đời, nhưng nhiều ba mẹ không nghĩ nhiều về cách những kỹ năng đó phát triển như thế nào hoặc ở độ tuổi nào ba mẹ có thể khuyến khích trẻ bắt đầu học các kỹ năng như cách viết. Dưới đây là những điều cha mẹ cần biết về cách dạy trẻ tập viết.
Khi nào thì trẻ học cách viết?
Chúng ta có thể nghĩ rằng trẻ em không thực sự học cách viết cho đến khi chúng đến tuổi mẫu giáo, nhưng một nghiên cứu năm 2017 đã cho thấy điều ngược lại. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Child Development cho thấy rằng trẻ em thực sự bắt đầu học kỹ năng viết ngay từ khi 3 tuổi.
Trước đây, các chuyên gia về phát triển trẻ em đã cho rằng trẻ em chỉ học cách viết khi chúng học được âm thanh mà mỗi chữ cái biểu thị. Vì vậy, ví dụ, một khi một đứa trẻ học được âm “A” như thế nào, chúng có thể kết nối âm thanh đó với một chữ cái và từ đó, bắt đầu viết các chữ cái đại diện cho âm thanh.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng trẻ em thực sự học các nguyên tắc cơ bản của chữ viết trước khi chúng học những chữ cái đại diện cho âm thanh cụ thể.
Đồng tác giả nghiên cứu Rebecca Treiman, tiến sĩ, giáo sư tâm lý và khoa học não bộ, cho biết nghiên cứu của bà cho thấy rằng trẻ em thực sự thể hiện kiến thức về các công thức của ngôn ngữ viết, chẳng hạn như các chữ cái thường được nhóm lại với nhau trước khi chúng học những chữ cái đó thực sự đại diện cho điều gì.
Trẻ nhỏ đang nhận biết các mẫu trong từ chẳng hạn như độ dài của một từ và các chữ cái đi liền với nhau ngay cả trước khi chúng biết những mẫu đó có nghĩa là gì hoặc ý nghĩa của các từ đó.
Kỹ năng viết phát triển như thế nào?
Nghiên cứu này, không giống như các nghiên cứu khác đã xem xét kỹ năng viết của trẻ em được cải thiện như thế nào khi chúng lớn hơn mà xem xét cách những đứa trẻ thực sự học cách viết như thế nào. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng trẻ em bắt đầu viết các “từ” tuân theo các quy tắc của ngôn ngữ viết ngay từ khi 3 tuổi.
Những từ này có thể không có ý nghĩa, nhưng chúng có thể tuân theo quy tắc cơ bản để trông giống một từ, với các chữ cái lặp lại đại diện cho các nguyên âm hoặc loại từ.
Nghiên cứu của Treiman đã xem xét cách viết của các “từ” từ 179 trẻ em ở Hoa Kỳ trong độ tuổi từ 3 tuổi 2 tháng đến 5 tuổi 6 tháng. Điều nàycó nghĩa là chúng đánh vần các từ bằng các chữ cái không có liên hệ với âm thanh của các chữ cái trong các từ thực tế.
Những gì họ phát hiện ra là khi được yêu cầu trẻ đánh vần một từ như “mèo” chẳng hạn, một đứa trẻ lớn hơn có thể không viết được bất kỳ chữ cái nào thực sự giống các chữ cái trong từ, nhưng đứa trẻ nhận ra rằng “mèo” một từ ngắn hơn, nói, “con voi” và viết ra từ cho phù hợp.
Kỹ năng này được cải thiện khi trẻ lớn hơn, vì vậy trẻ 5 tuổi có khả năng viết các từ trông giống chữ tốt hơn nhiều so với trẻ mẫu giáo, độ dài của một từ, sử dụng các chữ cái khác nhau trong các từ và cách chúng kết hợp các chữ cái trong các từ.
Ý nghĩa của nghiên cứu
Nghiên cứu này là một cái nhìn quan trọng về cách trẻ em học cách tiếp thu các quy tắc cơ bản về đọc và viết ở lứa tuổi nhỏ hơn so với suy nghĩ trước đây. Biết được điều này cho phép cha mẹ, người chăm sóc và nhà giáo dục dạy trẻ nhỏ nền tảng ngôn ngữ tốt hơn, giúp chúng có một khởi đầu tốt hơn trong quá trình học tập sau này.
Tiến sĩ Treiman cũng chỉ ra rằng những phát hiện này có thể giúp các nhà giáo dục phát triển một kế hoạch để xác định sớm bất kỳ vấn đề học tập tiềm ẩn nào. Trẻ gặp khó khăn trong học tập được hưởng lợi từ việc can thiệp sớm, vì vậy việc xác định những thách thức đó càng sớm càng tốt rất hữu ích.
Cách dạy trẻ tập viết
Đừng lo lắng về việc tổ chức một lớp học viết tay với trẻ. Nhưng bạn chắc chắn có thể bắt đầu giới thiệu kỹ năng viết cho trẻ nếu bạn muốn. Bạn có thể tò mò muốn biết cách con bạn tiếp cận với việc đọc và viết, liệu chúng có yêu thích ngôn ngữ hay không, hoặc liệu bạn có lường trước được bất kỳ vấn đề nào không.
Nhưng tất nhiên, hãy nhớ rằng trẻ em cũng thay đổi khá nhiều từ những năm chập chững biết đi đến những năm đi học. Để bắt đầu cho trẻ tập viết:
Xem xét kỹ năng vận động ở trẻ
Xem xét sự phát triển vận động của trẻ. Nếu trẻ đang theo giai đoạn phát triển vận động, bạn có thể kiểm tra tiến trình phát triển kỹ năng của trẻ để xem chúng có thể đạt được những gì theo độ tuổi. Ví dụ: nếu con bạn còn quá nhỏ để cầm bút chì màu, thì có thể chưa đến lúc bắt đầu giới thiệu trẻ về các từ.
Cung cấp dụng cụ tập viết cho trẻ
Cung cấp bút chì màu, bút dạ hoặc bút mực lớn hơn để con bạn cầm nắm. Trẻ ba tuổi với sự phát triển điển hình sẽ có thể cầm và tô màu bằng bút sáp màu, bút dạ hoặc bút chì thông thường, nhưng trẻ nhỏ hơn thì nên sử dụng bút chì màu lớn hơn với đế ổn định hơn. Thiết kế lớn hơn sẽ giúp trẻ dễ dàng cầm nắm và bắt đầu vẽ trên giấy.
Giới thiệu trò chơi cho trẻ
Dẫn dắt trẻ trong các trò chơi chữ. Có nhiều cách bạn có thể giới thiệu khái niệm từ cho trẻ mới biết đi của mình. Ví dụ: bạn có thể vẽ một từ với một bức tranh tương ứng, bạn có thể cho trẻ tập viết các từ sau khi bạn viết chúng hoặc bạn có thể chơi trò “Người tuyết”.
Người tuyết giống như trò “Hangmen”, nhưng phù hợp với trẻ em. Vẽ các đường cho mỗi chữ cái trong một từ, yêu cầu trẻ đoán các chữ cái cho từ đó và mỗi chữ cái bị thiếu sẽ nhận được một bộ phận của người tuyết.
Cho trẻ không gian để khám phá
Hãy cho trẻ tự do. Mặc dù có vẻ hấp dẫn khi cố gắng hướng dẫn con bạn rèn chữ vào năm 2 tuổi, nhưng một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm cho con mình là chỉ cần lùi lại và để chúng khám phá ý nghĩa của việc tự viết tất cả.
Chúng có thể bắt chước bạn hoặc cố gắng viết từ trong sách của chúng, nhưng hãy yên tâm rằng vui chơi là công việc của tuổi thơ và con bạn luôn học tốt nhất thông qua việc chơi tự do.
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này, nếu thấy hay hoặc bổ ích hãy share và bình luận phía dưới nhé! Chúc bạn luôn vui khỏe.