Cấp cứu cao huyết áp tại nhà đúng cách đóng vai trò vô cùng quan trọng giúp giảm nguy cơ dẫn đến đột quỵ và ngăn ngừa các biến chứng tim mạch nguy hiểm khác. Nếu huyết áp trên 180/120mmHg và xuất hiện các triệu chứng kèm theo thì cần phải sơ cứu ngay tại nhà, sau đó đưa đến bệnh viện để được chữa trị ngay lập tức.
Khi nào cần cấp cứu và cách sơ cứu người bị cao huyết áp trước khi đưa đến bệnh viện nên thực hiện những gì? Mời bạn cùng MedPlus tìm hiểu và khám phá nhé!
Khi nào cần cấp cứu tăng huyết áp?
Có những trường hợp huyết áp tăng cao đột ngột được coi là một tình huống tăng huyết áp kịch phát và cần được sơ cứu ngay lập tức. Đó là khi huyết áp tâm thu tăng trên 180mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương tăng trên 120mmHg. Tùy từng trường hợp, bệnh nhân có thể có dấu hiệu tổn thương cơ quan trong cơ thể như: đau tức ngực, khó thở, đau lưng, tê yếu tay chân, nhìn mờ, hoa mắt, đau đầu, chóng mặt, bất tỉnh hoặc khó nói…
Nếu không có dấu hiệu tổn thương cơ quan, bệnh nhân chỉ cần xử trí tại nhà theo hướng dẫn phía dưới. Nếu có tổn thương cơ quan, bệnh nhân cũng cần được cấp cứu cao huyết áp tại nhà trước khi có xe cấp cứu đưa đến bệnh viện. Bởi việc chậm trễ điều trị có thể gây nguy hiểm tính mạng, thậm chí dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như: nhồi máu cơ tim, suy thận, suy tim, phù phổi cấp, mất trí nhớ, đột quỵ.
Cách sơ cứu người bị cao huyết áp theo từng trường hợp
Triệu chứng nhẹ, người bệnh còn tỉnh táo
Đối với những bệnh nhân bị cao huyết áp mãn tính, có đôi khi họ gặp phải tình trạng tăng huyết áp khẩn cấp, tức là huyết áp tăng lên 180/120mmHg nhưng không có biểu hiện tổn thương cơ quan đích. Một số triệu chứng họ thường gặp do huyết áp tăng cao là cảm thấy đau nhức vùng cổ, gáy hay choáng váng, chóng mặt và không thể đứng vững nhưng vẫn còn khả năng nhận thức, tỉnh táo và có thể nói chuyện được.
Trong trường hợp này, các bác sĩ tim mạch vẫn khuyên rằng không nên xem nhẹ mà hãy cho bệnh nhân nằm lên giường và nghỉ ngơi, hạn chế đi lại, tránh kích động âm thanh, ánh sáng. Sau đó, tiến hành đo huyết áp 15 phút một lần và liên hệ ngay với bác sĩ để họ hướng dẫn dùng thuốc phù hợp. Nếu do quên uống thuốc huyết áp trong ngày thì cần cho bệnh nhân uống thuốc, huyết áp sẽ mau chóng cải thiện, rất hiếm khi nào bệnh nhân phải nhập viện điều trị.
Bệnh nhân bị bất tỉnh hoặc đột quỵ
Một số bệnh nhân cao huyết áp đột ngột có thể xuất hiện các triệu chứng tổn thương não, bao gồm xây xẩm, chóng mặt, thậm chí cả bất tỉnh. Cách cấp cứu cao huyết áp tại nhà lúc này là hãy để bệnh nhân nằm yên tại chỗ, nghiêng người qua một bên và nâng đầu lên cao khoảng 30 độ để giảm nguy cơ trào ngược và nôn mửa, hít sặc vào phổi. Cần tránh việc lay gọi hay di chuyển bệnh nhân bởi dễ làm cho huyết áp càng tăng và nguy cơ xảy ra đột quỵ cũng cao hơn.
Cuối cùng là gọi xe cấp cứu để đưa bệnh nhân đến bệnh viện một cách an toàn.
Cấp cứu cao huyết áp tại nhà khi bệnh nhân bị khó thở, đau tức ngực
Khi huyết áp tăng quá đột ngột, bệnh nhân có thể bị tổn thương tim, dẫn tới suy tim cấp, nhồi máu cơ tim với các triệu chứng như đau tức ngực, khó thở và vã mồ hôi, tay chân lạnh. Việc sơ cứu người cao huyết áp lúc này vẫn là để bệnh nhân nằm yên tại chỗ, tránh tiếng ồn. Người thân không nên xoa bóp ngực hay nắn bóp tay chân. Đồng thời hãy giúp bệnh nhân nới lỏng quần áo và gọi cấp cứu để đưa đến bệnh viện gần nhất.
Ngoài ra, trong các trường hợp kể trên, người nhà nên mở rộng cửa, giải tán đám đông để tránh ồn ào và cho bệnh nhân có không gian thoáng khí để hít thở.
Những việc không nên làm khi cấp cứu cao huyết áp tại nhà
- Không nên để bệnh nhân nói chuyện nhiều vì sẽ tăng kích thích và cũng có thể làm huyết áp tăng cao thêm.
- Nếu bệnh nhân có dấu hiệu đột quỵ không nên cho họ ăn hay uống bất kỳ thứ gì, đặc biệt là cà phê hay thức uống có cồn.
- Không được tự ý cho người bệnh uống thuốc mà không có sự chỉ định của bác sĩ. Vì nếu dùng phải loại thuốc hạ huyết áp nhanh, mạnh có thể gây tổn thương các cơ quan do giảm tưới máu đột ngột.
- Sau các bước sơ cứu, hãy bình tĩnh đợi xe cấp cứu, không tác động vào bệnh nhân dễ khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Tuyệt đối không áp dụng những việc chưa có cơ sở khoa học như vắt chanh vào miệng, châm kim, nặn máu đầu ngón tay, chân khi bệnh nhân yếu liệt vì gây đau đớn nên dễ khiến huyết áp bệnh nhân tăng cao hơn.
Hy vọng thông qua bài viết này bạn đã hiểu rõ hơn về các bước cấp cứu cao huyết áp tại nhà trong từng trường hợp trước khi có thể đưa bệnh nhân đến bệnh viện. Điều trị cơn tăng huyết áp nặng đôi khi có thể đòi hỏi phải nhập viện để dùng thuốc uống chuyên biệt hoặc tiêm truyền thuốc vào tĩnh mạch, đồng thời theo dõi nội trú huyết áp cho ổn định vài ngày trước khi có thể đảm bảo tiếp tục điều trị ngoại trú.
Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này của chúng tôi. Đừng quên ghé thăm songkhoe.medplus.vn hàng ngày để cập nhật thêm những thông tin mới nhất bạn nhé.
Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Nguồn: High Blood Pressure: When to Seek Emergency Care
Mời bạn đọc tham khảo thêm các bài viết mới nhất: