Cùng medplus tìm hiểu câm điếc bẩm sinh ở trẻ có chữa được không bạn đọc nhé!
1. Câm điếc bẩm sinh là gì ?
Câm điếc bẩm sinh có thể do nguyên nhân di truyền hoặc do nguyên nhân mắc phải khi mẹ mang thai trong ba tháng đầu hoặc cũng có thể kết hợp cả hai vừa do di truyền vừa do mắc phải.
Câm là hậu quả của chứng điếc sớm ở trẻ, do trẻ bị điếc ngay từ khi sinh ra nên không tiếp nhận được các tín hiệu âm thanh nên trẻ không thể nói và gây câm. Vì vậy việc phát hiện trẻ bị điếc sớm sẽ là giúp việc điều trị có hiệu quả tốt hơn.
2. Nguyên nhân nào mà trẻ bị câm điếc bẩm sinh?
Về di truyền
Gen câm điếc nằm trên nhiễm sắc thể thường, di truyền do gen trội hay gen lặn đều có thể dẫn đến điếc. Các nhà khoa học đã phát hiện một loại gen gây điếc và gọi tên là gen PDS.
Khă năng di truyền
Bố hoặc mẹ mang gen trội hoặc gen lặn câm điếc có thể sẽ sinh ra những trẻ bị câm điếc bẩm sinh
Người có thể hình bình thường nhưng có gen di truyền câm điếc là gen lặn ở thể đồng hợp tử, nếu xây dựng gia đình với người bình thường (không mang gen lặn) thì con của họ sinh ra sẽ bình thường. Tuy con không bị điếc nhưng mang gen lặn ở thể dị hợp tử.
Giả sử gien lặn qui định mắc bệnh điếc là a, gen trội của gen lặn này là A thì:
- Người có gen di truyền câm điếc thể đồng hợp tử: aa.
- Người bình thường không mang gen lặn: AA.
- Người mang gen lặn dị hợp tử: Aa.
Nếu hai vợ chồng đều mang gen lặn ở thể dị hợp tử thì con sinh ra có trẻ bị câm điếc, có trẻ bình thường.
Nếu người mang gen lặn ở thể đồng hợp tử xây dựng gia đình với người cũng mang gen lặn (đồng hợp tử hay dị hợp tử), thì con của họ sinh ra sẽ bị câm điếc.
Người bình thường xây dựng gia đình với người có di truyền gen lặn dị hợp tử sẽ sinh ra con không bị câm điếc.
Con cháu của người câm điếc do mắc phải (không do gen di truyền) lấy người bình thường hoặc người mang gen lặn (câm điếc) dị hợp tử thì sẽ sinh ra những đứa con không bị câm điếc.
Câm điếc do mắc phải
Có nhiều trường hợp trẻ câm điếc không do gen di truyền mà do những tai biến. Trẻ có thể bị điếc bẩm sinh do người mẹ khi mang thai đã dùng thuốc kháng sinh nhóm aminoglycosid như: Streptomycin, Dihydrostreptomycin, Neomycin, Kanamycin… gây độc với ốc tai (ống màng cuộn xoắn nằm ở tai trong có liên quan với việc tiếp nhận âm thanh), hoặc do tai biến khi sinh đẻ…
3. Làm thế nào để phát hiện câm điếc bẩm sinh
Nhiều bậc phụ huynh thường để ý đến việc trẻ nói mà bỏ qua việc trẻ có nghe hay không. Từ đó để lỡ mất “giai đoạn vàng” để sàng lọc câm điếc bẩm sinh trước 6 tháng tuổi cho trẻ.
Trẻ bị nghe kém nếu được phát hiện từ sớm, có các liệu pháp điều trị, can thiệp kịp thời sẽ có khả năng hồi phục, thậm chí nghe, nói và phát triển như trẻ bình thường, tuy rằng tiếp thu sẽ chậm hơn so với trẻ bình thường.
Nói chung, ở lứa tuổi nào cũng cần lưu ý đến khả năng thính giác của trẻ khi phát hiện những triệu chứng về tai.
- Ví dụ như trẻ có dị hình vành tai hay ống tai ngoài, bị viêm mũi họng, đau hoặc viêm tai…là những dấu hiệu cha mẹ cần đặc biệt lưu ý.
Phương pháp sàng lọc câm điếc bẩm sinh:
- Trẻ sơ sinh: Quan sát phản xạ khi nghe, cử động của trẻ. Trẻ bình thường sẽ chớp mắt, cử động chân tay, giật mình hoặc khóc khi có tiếng động. Nhưng trẻ bị khiếm thính sẽ không có các dấu hiệu trên.
- Trẻ từ vài tháng đến 1 tuổi: Ở độ tuổi này trẻ đã biết chú ý, quay đầu theo các hướng phát âm của các dụng cụ như chuông, lục lạc. Khi nghe các âm thanh quá to như tiếng sấm, tiếng còi ô tô, đồ vật rơi mạnh…trẻ sẽ giật mình tỉnh giấc hoặc khóc. Trẻ bị khiếm thính sẽ không có các phản xạ này.
- Trẻ từ 1-3 tuổi: Đây là độ tuổi trẻ tập nói, bập bẹ theo các từ đơn giản. Nếu khiếm thính trẻ sẽ có biểu hiện chậm nói, ngọng hoặc không nói được. Thậm chí không có phản ứng khi người lớn gọi, hỏi chuyện hoặc chỉ đáp ứng trước các âm thanh có cường độ lớn.
- Trẻ trên 3 tuổi: Các dấu hiệu bất thường thính lực như trên ngày càng rõ ràng như: trẻ nói quá ngọng, chỉ nói được một số từ nào đó không rõ ràng.
- Trẻ ở lứa tuổi học đường: Trẻ thể hiện rõ khả năng nghe kém, tiếp thu bài chậm, học kém hơn so với các bạn cùng lớp, không tập trung, dễ cáu giận, không muốn tiếp xúc, trò chuyện hay tham gia các hoạt động tập thể…
4. Cấm điếc bẩm sinh có chữa trị được không ?
Ở Việt Nam, hiện nay có 2 hình thức can thiệp câm điếc bẩm sinh sớm cho trẻ. Tùy theo tình trạng thính lực nặng hay nhẹ mà bác sĩ chuyên khoa sẽ đưa ra cách thức điều trị phù hợp:
- Phương pháp theo khoa học hiện đại, sử dụng thiết bị nghe tân tiến như cấy ốc tai điện tử.
- Phương pháp ngôn ngữ ký hiệu kết hợp trị liệu ngôn ngữ dạy nói cho trẻ, đòi hỏi sự kiên nhẫn và chú tâm rất cao của gia đình.
Như vậy, nếu chỉ nhìn bề ngoài thì trẻ sơ sinh sẽ không thể hiện rõ việc có bị giảm thính lực hay không. Khi lớn lên cha mẹ thấy con mình chậm chạp so với các bạn đồng trang lứa thì mới đưa trẻ đi khám thì đã lỡ mất cơ hội điều trị. Về lâu dài bị điếc bẩm sinh sẽ dẫn tới câm.
Do vậy tốt nhất ngay từ khi trẻ sinh ra, gia đình nên đưa trẻ đi kiểm tra thính lực để sớm có cơ hội sàng lọc câm điếc bẩm sinh.
Như vậy, Medplus đã cung cấp cho bạn đọc đầy đủ thông tin về câm điếc bẩm sinh ở trẻ, hy vọng bài đọc sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức để bảo vệ con em mình hơn.
tìm hiểu từ nguồn : wikipedia
Bên cạnh đó, medplus cũng giới thiệu với bạn đọc một số căn bệnh: