Căng phồng phổi quá mức xảy ra khi sự gia tăng thể tích phổi ngăn cản luồng không khí trong cơ thể. Cụ thể, không khí bị kẹt lại do đường thở bị tắc hoặc các túi khí bị tổn thương khiến phổi giữ lại không khí. Điều này xảy ra với các bệnh phổi như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và khí phế thũng . Ngoài khó thở, tình trạng này còn có thể dẫn đến bệnh tim.
Chẩn đoán Căng phồng phổi quá mức liên quan đến các nghiên cứu hình ảnh và cũng có thể bao gồm các xét nghiệm về chức năng hô hấp và tim. Thuốc có thể giúp giảm bớt ảnh hưởng và điều trị phẫu thuật (giảm thể tích phổi) có thể được áp dụng trong những trường hợp nghiêm trọng.
1. Các triệu chứng của Căng phồng phổi quá mức
Một số triệu chứng của Căng phồng phổi quá mức có thể bao gồm:
- Khó hít vào
- Khó thở
- Thở ngắn
- Mệt mỏi
- Năng lượng thấp
Đặc biệt, người bị Căng phồng phổi quá mức gặp khó khăn khi vận động. Cụ thể, người bệnh có thể cảm thấy rất khó thở hoặc kiệt sức bất thường trong hoặc sau khi hoạt động thể chất, có thể là đi bộ qua khu phố hoặc thậm chí là dọn dẹp nhà cửa.
Khi Căng phồng phổi quá mức ở mức độ nhẹ hoặc tình trạng này mới bắt đầu phát triển, các triệu chứng có thể chỉ được phát hiện khi hoạt động thể chất hoặc tập thể dục.
Các biến chứng
Nỗi lo lớn nhất về Căng phồng phổi quá mức là theo thời gian, nó sẽ ảnh hưởng đến chức năng tim. Một trong những hậu quả phổ biến nhất là giảm lượng máu trong tâm thất trái của tim. Khi điều này xảy ra, tim bơm ít máu giàu oxy hơn đi khắp cơ thể, dẫn đến kiệt sức và mệt mỏi. Nó cũng gây nén tim và có thể làm tăng nguy cơ suy tim.
2. Nguyên nhân
Đối với người bình thường thì với mỗi luồng hơi thở họ hít vào và thở ra, phổi của họ sẽ phồng lên và xẹp xuống. Nhưng trong trường hợp Căng phồng phổi quá mức, phổi sẽ nở ra nhiều hơn bình thường sau mỗi lần hít vào. Tuy nhiên với mỗi lần thở ra, phổi lại không xì hơi nhiều như bình thường.
Khi đó, phổi nở ra trở nên lớn hơn so với phổi khỏe mạnh nhưng chúng lại không có đủ không gian cho tất cả không khí đó.
Những người bị phổi tắc nghẽn mãn tính có thể phát triển Căng phồng phổi động, Căng phồng phỗi tĩnh hoặc kết hợp cả hai.
3. Chẩn đoán
Căng phồng phổi quá mức không gây ra các triệu chứng rõ ràng. Chúng cũng không gây ra bất kỳ thay đổi nào về ngoại hình của một người. Do vậy, Căng phồng phổi quá mức đôi khi có thể khó chẩn đoán. Bác sĩ có thể nhận thấy rằng nhịp thở của người bệnh phù hợp với tình trạng Căng phồng phổi quá mức khi kiểm tra ngực bằng ống nghe, nhưng những thay đổi khác do bệnh phổi tiềm ẩn của họ có thể nổi bật hơn.
Nói chung, Căng phồng phổi quá mức được phát hiện bằng các xét nghiệm hình ảnh và tình trạng bệnh có thể được phát hiện ở giai đoạn sớm hoặc muộn. Các biến chứng của Căng phồng phổi quá mức có thể được kiểm tra bằng các xét nghiệm như siêu âm tim, là một bài kiểm tra chức năng tim.
3.1 Kiểm tra hình ảnh
Tình trạng bệnh có thể được xác định bằng cách chụp X-quang phổi, cũng như chụp cắt lớp vi tính lồng ngực (CT). Bên cạnh đó, người bệnh có thể sẽ được yêu cầu chụp ảnh phổi cả trong lúc hít vào và thở ra.
Tuy vậy, đa số trường hợp thì tình trạng này được phát hiện một cách tình cờ. Có nghĩa là bệnh được phát hiện trong một cuộc kiểm tra hình ảnh được thực hiện vì một lý do khác.
3.2 Đo chức năng hô hấp
Đội ngũ y tế có thể đo lượng không khí bằng các xét nghiệm chức năng phổi. Cụ thể, thể tích không khí của người bệnh sẽ được đo lại trong quá trình người bệnh hít vào và thở ra.
3.3 Kiểm tra tim mạch
Vì Căng phồng phổi quá mức có thể gây suy tim, bác sĩ cũng có thể yêu cầu bệnh nhân làm một số xét nghiệm tim, nhất là khi họ có các triệu chứng của bệnh tim.
Siêu âm tim là một xét nghiệm có thể được sử dụng để hình dung các chuyển động của tim. Nó đánh giá chức năng tim, đo lượng máu chảy qua các buồng tim và có thể phát hiện các dấu hiệu của suy tim.
4. Điều trị
Có một số phương pháp điều trị được sử dụng để kiểm soát Căng phồng phổi quá mức. Thuốc có thể giúp kiểm soát đường thở. Phẫu thuật giảm thể tích phổi là một cách tiếp cận khác và là một lựa chọn trong một số trường hợp được chọn.
4.1 Thuốc giãn phế quản
Thuốc dùng để mở rộng phế quản có thể giúp giảm tình trạng siêu lạm phát ở phổi. Thuốc giãn phế quản tác dụng kéo dài hoạt động bằng cách mở rộng phế quản trong một thời gian dài. Những loại thuốc này có thể giúp cải thiện tác động của Căng phồng phổi quá mức.
Thuốc giãn phế quản làm giảm tác động của Căng phồng phổi động vì sự giãn nở của phế quản cung cấp không gian cho không khí thoát ra khỏi phổi.
4.2 Phẫu thuật giảm thể tích phổi
Các khu vực bị bệnh phổi nặng không hoạt động hiệu quả khi trao đổi oxy. Chúng chiếm không gian, nén các mô phổi khỏe mạnh và đường thở bên trong chúng.
Phẫu thuật cắt bỏ những mô phổi không lành mạnh, được gọi là phẫu thuật giảm thể tích phổi, nhằm mục đích giảm bớt gánh nặng này. Nó cho phép các khu vực khỏe mạnh của phổi có không gian và có thể thúc đẩy sự phát triển của các mô khỏe mạnh.
Nói chung, phẫu thuật giảm thể tích phổi không được coi là một lựa chọn khả thi nếu tổn thương phổi trên diện rộng. Nó thường được dành cho trường hợp tổn thương phổi bị giới hạn hoặc chỉ liên quan đến một bên phổi.
5. Các câu hỏi thường gặp
5.1 Có những phương pháp thở nào giúp tôi tập thể dục với phổi bị phì đại không?
Có, đó là phương pháp thở chúm môi, giúp cải thiện độ bão hòa oxy khi nghỉ ngơi ở những người bị phổi tắc nghẽn mãn tính. Một nghiên cứu nhỏ cho thấy nó cũng làm tăng khả năng chịu đựng và độ bền khi tập thể dục ở những người bị phổi tắc nghẽn mãn tính. Kỹ thuật này giúp giảm Căng phồng phổi động.
5.2 Căng phồng phổi quá mức thường xảy ra ở giai đoạn nào của phổi tắc nghẽn mãn tính?
Căng phồng phổi quá mức có thể xuất hiện trong bất kỳ giai đoạn nào của phổi tắc nghẽn mãn tính, thậm chí có trường hợp nhẹ hơn, nhưng nó có xu hướng gia tăng mức độ nghiêm trọng trong các giai đoạn nặng. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng Căng phồng phổi quá mức xuất hiện ở tất cả các giai đoạn phổi tắc ngẽn mãn tính ngay cả khi Căng phồng phổi quá mức ở giai đoạn nghỉ không xuất hiện ở các dạng phổi tắc nghẽn mãn tính nhẹ hơn.
Lời kết
Căng phồng phổi quá mức là một trong những tác động phổ biến nhất của bệnh phổi mãn tính. Phổi phình to cản trở quá trình trao đổi oxy hiệu quả. Theo thời gian, các biến chứng tim có thể phát triển. Nếu một người bị bệnh phổi mãn tính, họ có thể được xét nghiệm chẩn đoán tình trạng Căng phồng phổi quá mức. Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần đảm bảo tránh các yếu tố làm trầm trọng bệnh thêm, chẳng hạn như hút thuốc và tiếp xúc với các chất ô nhiễm.