Cất hơi thuộc loại cây thảo hằng năm, chủ yếu phân bố rộng rãi ở những vùng cao. Đây cũng được xem như một loại rau bổ dưỡng, một loại thuốc chữa bệnh, giúp giải nhiệt, lợi tiểu, chữa băng huyết, viêm thận mạn tính,.. Hãy cùng Medplus khám phá những đặc điểm cũng như công dụng bí ẩn về loại dược liệu này nhé!
A. Thông tin về Cất hơi
Tên tiếng Việt: Cất hơi, Đối diện thái, Cây tù tỳ, Cây trúng đồng, Lâm thảo, Phiắc cát hoi (Tày).
Tên khoa học: Drymaria diandra Blume
Họ: Caryophyllaceae (Cẩm chướng)
1. Đặc điểm về cây
- Cây cất hơi thuộc loại cây thảo hằng năm, mọc bò, phân nhánh, mảnh, cao 20-30cm.
- Thân dạng sợi mang những lá mọc đối nhỏ, hình tròn, nhẵn, dài 5-10 mm.
- Cụm hoa chùm, có lông dính, mọc ở nách lá hay ở ngọn cành. Hoa nhỏ màu trắng; 5 lá đài dài 2-3,5mm, 5 cánh hoa chẻ đôi; 3 nhị. Quả nang, dài 2-3mm, ngắn hơn đài, chứa 2-8 hạt hình thận màu nâu, dài khoảng 1mm.
2. Phân bố, thu hái và chế biến
Cây mọc dại, phân bố rộng rãi ở nhiều nơi, nhưng phổ biến là ở vùng cao, trên các nương rẫy bỏ hoang và dọc theo các bờ nước, chỗ ẩm mát ven suối.
Ngoài ra, cây cũng phân bố ở nhiều nước nhiệt đới khác. Để làm thuốc, người ta thu hái toàn cây vào mùa hè – thu, rửa sạch, dùng tươi hay phơi khô để dùng dần.
3. Bộ phận dùng
Tất cả các bộ phận của cây đều được sử dụng – Heba Drymariae Diandrae.
5. Tính vị và công năng
Cất hơi có vị hơi chua, tính mát.
Có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, tiêu sưng, lợi tiểu. Dịch của lá ở Ấn Độ, được xem như là nhuận tràng và giải nhiệt.
B. Công dụng và liều dùng
Công dụng:
Ngọn cây được dùng làm rau ăn sống hay nấu canh, còn gọi là rau đồng tiền.
Ở Cộng hoà Trung Phi, dịch của cây lá tươi đem giã ra được sử dụng để điều trị tưa lưỡi.
Ở nước ta, cây cũng dùng trị tưa lưỡi, cam mồm, trị băng huyết. Dân gian vẫn dùng lá vò ra uống để giải nhiệt, dùng trong trường hợp trẻ con bị đau giật (uống nước vò lá và lấy bã đắp vào thóp thở). Người ta còn dùng toàn cây nấu nước uống chữa cam sài trẻ con và dùng cho trâu ỉa cứt trắng.
Ở Trung Quốc, cây cất hơi được dùng để chữa:
- Viêm gan cấp tính, vàng da
- Đau mắt, sưng mắt
- Tiêu hoá kém, đau vùng thượng vị
- Viêm thận mạn tính, cổ trướng
- Sốt rét
- Dùng ngoài, giúp chữa đòn ngã tổn thương, viêm mủ da, rắn cắn
Liều dùng: 15-30g, dạng thuốc sắc. Có thể dùng cây tươi giã chiết lấy nước hoặc vò ra lấy nước uống. Dùng ngoài lấy cây tươi giã đắp.
Ngoài ra, bạn cũng có thể tìm hiểu thêm về một số loại rau có nhiều công dụng chữa bệnh dưới đây:
Lời kết
Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Cất hơi cũng như một số công dụng hay về loại dược liệu này!
Lưu ý:
- Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
- Người bệnh không tự ý áp dụng
- Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng
Nguồn tham khảo
Tracuuduoclieu.vn và các nguồn uy tín khác.