A. Thông tin về cây Bàn tay ma
Bàn tay ma còn có tên gọi khác là Hang quang (Theo tiếng Tày)
Tên khoa học: Heliciopsis lobata (Merr.) Sleum, thuộc Họ: Chẹo thui – Proteaceae
Cây có công dụng trong việc lợi tiểu, chống viêm, dùng trong các trường hợp viêm gan siêu vi trùng, vàng da, mắt vàng, đái ít, nước tiểu sẫm màu, ăn kém..
1. Đặc điểm của cây
- Cây thân gỗ nhỏ, cao tới 7-8 m hoặc hơn. Cành nhỏ và cuống lá non, thường có lông nhung.
- Cuống lá dài, lá có thể xẻ sâu lông chim gần hình bầu dục, xẻ sâu 3 – 9 thuỳ dạng trứng, lá dài từ 40 – 80 cm, rộng từ 20 – 40 cm, cứng dài
- Mép lá nguyên hay có gợn sóng, nhiều người tưởng tượng như bàn tay ma quỷ nên gọi tên là Bàn tay ma, có khi lá dài rủ xuống nên người Tày còn gọi là Hang Quang (đuôi nai)
- Hoa đơn tính, hay hình bầu dục, gần như không cuống. Ra hoa vào tháng sau
- Quả có hình trứng hay hình bầu dục, dẹt, không có lông, khi chín có màu nâu đen
- Hạt cây đơn độc, hình bầu dục.
2. Phân bố và chế biến
Phân bố: Ở Việt Nam, cây mọc trong rừng núi ở Bắc Kạn, Ninh Bình, Lạng Sơn, Vĩnh Phúc, Quảng Ninh.
Chế biến: Rễ đào về đem rửa sạch, thái mỏng, phơi khô làm thuốc.
3. Bộ phận dùng
Người ta dùng rễ của cây bàn tay ma làm thuốc.
4. Tính vị
Rễ cây có vị chua nhẹ, tính mát, vào 2 kinh can và thận.
B. Công dụng và liều dùng
1) Công dụng
Theo kinh nghiệm dân gian, vị thuốc có công dụng lợi tiểu, chống viêm, dùng trong các trường hợp viêm gan siêu vi trùng, vàng da, mắt vàng, đái ít, nước tiểu sẫm màu, ăn kém…
Có thể dùng trong trường hợp viêm thận: nước tiểu đỏ, phù mặt…
Ðồng bào người Dao dùng cây chữa bệnh thấp khớp, nấu nước tắm cho phụ nữ sau khi sinh đẻ cho khoẻ người, chống đau nhức, chữa bệnh lao hạch,…
2) Liều dùng
Thường dùng để sắc uống, có thể dùng đơn độc hoặc phối hợp với các vị thuốc khác.
Liều dùng từ 20 – 50 gam rễ cây khô.
C. Các bài thuốc trị bệnh từ cây Bàn tay ma
1. Chữa viêm gan siêu vi trùng, vàng da, mắt vàng, nước tiểu sẫm màu, đái ít, ăn kém
Rễ cây bàn tay ma : 20 gam, Thổ phục linh: 10 gam, Thau chắc khe ( Mộc thông): 20 gam – Lá cây nhãn: 10 gam, Bồ khai đỏ: 10 gam
Sắc uống, ngày một thang, 10 -15 ngày một liệu trình.
2. Bài thuốc chữa bệnh xơ gan cổ trướng
(Đặc biệt là xơ gan do rượu, bụng to, mắt vàng nhẹ, không ăn được, đái ít, chức năng thận suy giảm).
Rễ cây bàn tay ma: 20 gam – Thạch xương bồ : 10 gam, rễ chua ngút : 10 gam – Cây chỉ thiên: 10 gam, rễ chua me : 10 gam – Bồng bồng rường : 10 gam, long nha thảo : 20 gam – Thổ phục linh: 10 gam, rễ dâu : 10 gam.
3. Bài thuốc chữa viêm gan virus
Rễ thân cành cây Bàn tay ma thái lát.
Lấy 100 – 200 gam sắc nước uống thay nước hàng ngày.
4. Bài thuốc chữa bệnh Gut
Lấy 200 gam bàn tay ma sắc nước uống thay nước hàng ngày.
Uống 1 đến 2 tháng liền. Có thể thêm vào đó tầm gửi cây Xau xau hiệu quả càng cao.
Lời kết
Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cây Bàn tay ma cũng như một số công dụng hay về loại dược liệu này!
Lưu ý
- Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
- Người bệnh không tự ý áp dụng
- Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Nguồn tham khảo
Tracuuduoclieu.vn và các nguồn uy tín khác