Cây Hàm Ếch -Dược liệu quý [ Bổ Gan, Tan Sỏi ] nổi tiếng trong Y Học

Thông Tin Dược Liệu

Tên tiếng Việt: Hàm ếch, Trầu nước, Tam bạch thảo, Rau giổi, Bẩu ngoại (Tày), Co nhả lốt (Thái)

Tên khoa học: Saururus chinensis (Lour.) Hort. ex Loud

Họ: Saururaceae

1. Đặc điểm dược liệu

Hàm ếch là cây thân thảo, sống nhiều năm. Thân mọc đứng, chiều cao trung bình từ 30 – 80cm, thân phân đốt, có gờ xung quanh. Lá mọc so le, những lá ở gần gốc phát triển bẹ ôm lấy thân, lá trên có cuống dài khoảng 3 – 6cm. Phiến lá hình trứng, gốc hình tìm hoặc hình tròn, đầu nhọn. Mặt lá có 5 gân, rộng 4 – 5cm và dài khoảng 8 – 12cm.

Hoa màu trắng, nhỏ, thõng xuống. Khi hoa nở thường có 2 – 3 lá màu trắng mọc kèm. Quả nang, hình cầu bên trong chứa hạt có hình trứng. Cây hàm ếch ra hoa vào tháng 4 – 8 và sai quả vào tháng 8 – 9 hằng năm.

2. Bộ phận dùng

Toàn cây hàm ếch được sử dụng để làm thuốc.

3. Phân bố

Cây hàm ếch mọc nhiều ở tỉnh phía Bắc. Cây ưa mọc ở những nơi ẩm ướt như ven bờ suối, ruộng trũng,…

4. Thu hái – sơ chế

Thu hái dược liệu quanh năm nhưng thời điểm tốt nhất là vào mùa hè – thu. Sau khi hái về có thể dùng tươi hoặc đem phơi khô, dùng dần.

5. Bảo quản

Bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và nơi có độ ẩm cao

Công dụng và Liều dùng

1. Tính vị

Vị ngọt, cay, tính hàn.

2. Thành phần hóa học

Toàn cây có chứa dầu, trong đó chứa chủ yếu là myristicin và methyl-n-nonylketone. Ngoài ra dược liệu còn chứa rutin, quercitrin, hyperoside, quercetin, avicularin,…

3. Tác dụng dược lý

Theo nghiên cứu dược lý hiện đại

• Dung dịch cây hàm ếch 50% có tác dụng ức chế vi khuẩn thương hàn và vi khuẩn nhóm Staphylococcus.

Theo Đông Y

• Công dụng: Tiêu thũng, giải độc, lợi niệu, thanh nhiệt.
• Chủ trị: Viêm thận phù thũng, ung thư gan, thấp khớp tạng khớp, sởi, viêm hạnh nhân, bạch đới, viêm mạch bạch huyết, rắn cắn, chàm, viêm mủ da, mụn nhọt,…

4. Cách dùng – liều lượng

Hàm ếch được sử dụng ở dạng đắp ngoài và dạng thuốc sắc. Nếu dùng trong chỉ nên sử dụng từ 15 – 30g/ ngày.

Các bài thuốc tiêu biểu từ Dược Liệu

1. Cải thiện triệu chứng và hỗ trợ điều trị bệnh gout

Bên cạnh những tác dụng trên thì có thể nói việc sử dụng cây hàm ếch cho người bệnh gout (gút) mang đến hiệu quả tuyệt vời. Với những thành phần hóa học có trong tinh dầu, loại cây này giúp giảm nhanh triệu chứng gout cấp, giúp người bệnh dễ chịu, vận động thoải mái và hỗ trợ quá trình điều trị bệnh đạt hiệu quả tốt hơn.

Cách áp dụng: Sử dụng cây hàm ếch rửa sạch rồi nấu nước uống hàng ngày. Áp dụng liệu trình khoảng 7 ngày để cảm nhận rõ rệt hiệu quả.

2. Chữa bệnh hen suyễn, viêm đường hô hấp, gan nhiễm mỡ

Đây cũng là tác dụng tuyệt vời từ cây hàm ếch. Bài thuốc cụ thể được hướng dẫn như sau: Sử dụng thân lá của cây hàm ếch khô khoảng 40g đem rửa sạch đun nước uống hàng ngày. Người bệnh kiên trì áp dụng sẽ thấy hiệu quả như ý.

3. Bài thuốc chữa chứng chảy máu cam do nhiệt

• Chuẩn bị: Rễ đỗ quyên và cây hàm ếch mỗi vị 15g.
• Thực hiện: Cho tất cả dược liệu vào ấm, thêm 700ml vào sắc cho đến khi còn 250ml. Mỗi lần uống 125ml, ngày dùng 2 lần trong liên tục 10 ngày. Nếu bệnh chưa dứt, có thể lặp lại liệu trình nếu cần thiết.

4. Bài thuốc trị đau nhức xương khớp do thay đổi thời tiết

• Chuẩn bị: Lá hàm ếch 30g.
• Thực hiện: Rửa thật sạch, cho nguyên liệu vào ấm rồi đổ 500ml nước vào đun sôi dùng uống thay trà. Thực hiện 7 ngày là kết thúc 1 liệu trình, lặp lại liệu trình từ 3 – 5 lần đến khi triệu chứng giảm hẳn.

5. Bài thuốc hỗ trợ điều trị sỏi bàng quang

• Chuẩn bị: Kim tiền thảo, dây tơ hồng xanh, cỏ tháp bút và bòng bong mỗi vị 15g, hàm ếch 20g.
• Thực hiện: Rửa sạch dược liệu, sau đó thêm 750ml nước vào sắc đến khi còn 500ml và dùng uống hằng ngày. Liệu trình kéo dài 15 ngày, có thể lặp lại liệu trình cho đến khi sỏi tan hoàn toàn.

6. Bài thuốc trị chứng vàng da do gan suy giảm chức năng

• Chuẩn bị: Ké hoa vàng 30g, vảy rồng 30g và hàm ếch 30g.
• Thực hiện: Sắc uống hằng ngày cho đến khi triệu chứng thuyên giảm.

5. Bài thuốc trị mụn nhọt sưng tấy trong giai đoạn chưa vỡ mủ

• Chuẩn bị: Lá hàm ếch.
• Thực hiện: Rửa sạch, giã thật nhỏ rồi đắp vào vùng da tổn thương và băng lại. Mỗi ngày thực hiện 3 lần trong khoảng 2 giờ. Áp dụng bài thuốc liên tục trong vòng 3 ngày sẽ thấy triệu chứng thuyên giảm rõ rệt.

6. Bài thuốc hỗ trợ điều trị khí hư bạch đới

• Chuẩn bị: Thịt lợn nạc 70g và cây hàm ếch 60g.
• Thực hiện: Đem rửa sạch dược liệu, thái nhỏ, thịt lợn rửa sạch, băm nhỏ và thêm gia vị vào ướp. Nấu thành canh, dùng ăn cách ngày. Thực hiện 10 lần sẽ nhận thấy triệu chứng thuyên giảm hẳn.

Lưu Ý khi sử dụng Dược Liệu để trị bệnh

Với mỗi loại dược liệu, người bệnh muốn đạt hiệu quả cao trong điều trị bệnh thì cần sử dụng đúng cách. Đối với cây hàm ếch, cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Chú ý dùng đúng liều lượng theo bệnh lý cụ thể.
• Không nên tự ý dùng khi chưa tham khảo ý kiến bác sỹ.
• Không dùng cho phụ nữ mang thai.

Lời kết

Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Dược Liệu cũng như một số bài thuốc hay về vị thuốc này nhé !

Lưu ý

1. Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
2. Người bệnh không tự ý áp dụng
3. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng

Nguồn: tracuuduoclieu.vn , tham khảo

Sách Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam