Cùng Medplus tìm hiểu về nguyên nhân và cách điều trị cụ thể của tình trạng chấn thương lá lách bạn đọc nhé!
1. Chấn thương lá lách là gì?
Chấn thương lách là tình trạng thường gặp nhiều nhất trong các ca chấn thương bụng kín do tai nạn giao thông, té ngã hoặc va chạm khi chơi thể thao, bị hành hung. Vỡ lách thường gây chảy máu vào ổ bụng, mức độ chảy máu tùy thuộc vào cơ chế chấn thương và độ vỡ nặng nhẹ
Có tới 60% bệnh nhân chấn thương lách không có thương tổn kèm theo chứng tỏ mức độ dễ thương tổn của lách
Tỷ lệ tử vong do vỡ lách chung là 10% trong 48 giờ đầu nếu chấn thương nặng có kèm chấn thương sọ não và nhiễm trùng, riêng chấn thương lách đơn độc tỷ lệ này chỉ là 1%
2. Nguyên nhân chấn thương lá lách
Nguyên nhân gây ra chấn thương lá lách là:
- Do những tổn thương ở phía bên trái của cơ thể được gây ra bởi một đòn đánh vào bụng trên bên trái hoặc thấp hơn ngực trái, tai nạn trong thể thao, tai nạn xe hơi. Lá lách bị chấn thương có thể vỡ ngay hoặc trong một số trường hợp là vài ngày hay cả tuần sau khi chấn thương
- Vỡ lách do lá lách mở rộng: bắt nguồn từ sự tích tụ tế bào máu trong lá lách gây ra bởi bạch cầu đơn nhân và các bệnh nhiễm trùng khác, bệnh gan hoặc ung thư máu
3. Triệu chứng chấn thương lá lách
Các biểu hiện thường gặp của một chấn thương lách bao gồm:
- Đau ở phần trên bên trái của bụng, đau tự nhiên hoặc khi chạm vào
- Bệnh nhân hoa mắt, lẫn lộn, ngất xỉu xuất hiện sau một chấn thương vùng bụng-ngực trái
- Vùng bụng trên bên trái có thể có vết thương chảy máu hoặc không có vết thương nhưng không loại trừ chảy máu trong ổ bụng do vỡ lách
Dựa vào mức độ rách, tổn thương tĩnh mạch và động mạch, tình trạng đông máu, các chuyên gia sẽ chia ra các mức độ tổn thương lá lách:
- Mức độ 1: Giai đoạn này gồm một vết rách trong vỏ xơ lách, sâu dưới 1cm hoặc tích tụ máu đông dưới vỏ xơ. Khối máu tụ bao phủ ít hơn 10% diện tích bề mặt của lá lách.
- Mức độ 2: Ở giai đoạn này, vết rách dài từ 1 – 3cm, xảy ra không liên quan đến các nhánh động mạch của lá lách. Ngoài ra, một khối máu tụ có thể xảy ra dưới vỏ xơ, bao phủ từ 10 – 50% diện tích bề mặt. Giai đoạn này cũng có thể liên quan đến khối máu tụ có đường kính dưới 5cm trong mô của cơ quan này.
- Mức độ 3: Vết rách ở giai đoạn này thường sâu hơn 3cm, có thể liên quan đến động mạch lách hoặc khối máu tụ bao phủ hơn một nửa diện tích bề mặt. Ở giai đoạn này, khối máu tụ có trong mô cơ quan lớn hơn 5cm.
- Mức độ 4: Đây là vết rách làm đứt các mạch máu phân đoạn hoặc rốn và gây mất hơn 25% lượng máu cung cấp cho lá lách.
- Mức độ 5: Đây là một vết rách cực kỳ nghiêm trọng làm rách một số mạch máu và gây mất hoàn toàn nguồn máu đến lá lách. Ở giai đoạn này, cục máu đông sẽ làm vỡ lá lách.
Việc phân loại mức độ chấn thương lá lách sẽ giúp các bác sĩ xác định liệu bạn có cần làm phẫu thuật hay không.
4. Điều trị chấn thương lá lách
Các phương pháp điều trị chấn thương lá lách sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Một số người sẽ cần phẫu thuật ngay lập tức. Số khác chỉ cần nghỉ ngơi trong thời gian dài để phục hồi.
Nhập viện để lá lách có thời gian phục hồi
Nhiều vết thương nhỏ hoặc vừa ở lá lách có thể lành mà không cần phẫu thuật. Bạn có khả năng phải nhập viện để các bác sĩ quan sát tình trạng và chăm sóc y tế, chẳng hạn như truyền máu, nếu cần thiết.
Bạn có thể được chụp CT theo dõi định kỳ để kiểm tra xem lá lách của bạn đã lành hay chưa và xác định xem bạn có cần phẫu thuật hay không.
Có 3 phương pháp điều trị chấn thương lá lách phổ biến hiện nay tùy thuộc vào mức độ chấn thương lá lách
Phương pháp phẫu thuật cắt lách
Chỉ định khi:
- Vỡ lách gây xuất huyết nội, bệnh nhân có sốc và nguy cơ tử vong
- Lách vỡ độ 5
- Có thương tổn phối hợp và nhiễm trùng
- Lách bệnh lý, bệnh nhân có rối loạn đông máu
- Điều trị bảo tồn thất bại
Phương pháp phẫu thuật bảo tồn lách
- Khâu lách khi lách vỡ độ 1,2,3 có đường vỡ đơn giản
- Cắt một phần hay bán phần lách trong vỡ lách độ 3 có đường vỡ phức tạp và độ 4
- Bọc lách trong rọ Dexon
Phương pháp bảo tồn lách theo dõi không mổ
- Chỉ định khi tổn thương lách đơn thuần, vỡ lách độ 1,2 và bệnh nhân có tổng trạng ổn, không có rối loạn đông máu và ít dịch ổ bụng, bệnh nhân dưới 55 tuổi
- Theo dõi tại phòng cấp cứu của khoa, khám lâm sàng mỗi 4-6 giờ, theo dõi Hemoglobin và dùng CT Scanner sau 48-72 giờ khi có thay đổi huyết động
Tìm hiểu từ nguồn: Verywell Health
Như vậy, Medplus đã cung cấp cho bạn đọc đầy đủ thông tin hữu ích về bệnh chấn thương lá lách, hy vọng bài đọc sẽ cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin bổ ích, giúp bạn nâng cao tầm hiểu biết mà hạnh phúc hơn.
Bên cạnh đó, Medplus cũng cung cấp một số thông tin liên quan :