Chanh Dây là cây không quá xa lạ với chúng ta. Loại cây này chứa hàm lượng dinh dưỡng cao và có nhiều công dụng tốt cho sức khoẻ. Những công dụng đó là gì? Cùng Medplus tìm hiểu về dược liệu này nhé!
Thông tin cơ bản
Tên tiếng Việt: Chanh Dây, Chùm bao trứng, Mác mát (Tày), Chi pha kỳ (Hmông), Mác nọt
Tên khoa học: Passiflora edulis Sims.
Họ: Passifloraceae (Lạc tiên)
Đặc điểm cây
- Dây leo. Lá có 3 thuỳ, có răng, không lông; cuống có 2 tuyến ở đỉnh; lá kèm nhọn.
- Hoa trắng hồng; cánh hoa dài 2-2,5cm; tràng phụ do 4-5 hàng sợi trắng, gốc tím; cuống nhuỵ dài 1,5cm.
- Quả mọng, to bằng quả trứng gà, 4-6 cm, màu tím; hạt nhiều có áo hạt màu cam.
- Mùa hoa quả: tháng 3-5
Phân bố, sinh thái
Gốc ở Brazin, được nhập trồng ở các tỉnh vùng Tây Nguyên: Kontum, Gia Lai và Lâm Đồng (Đà Lạt).
Chanh dây thuộc loại cây ưa sáng và mọc nhanh, có biên độ sinh thái khá rộng và có thể trồng ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Cây sống được trên nhiều loại đất, nếu được chăm bón sẽ sinh trưởng phát triển tốt hơn.
Trồng được bằng hạt, sau khoảng 2 tuần, hạt nảy mầm và sau 5-6 tháng, cây có hoa quả. Cây trồng bằng cành sẽ nhanh hơn.
Bộ phận dùng
Quả, lá.
Thành phần hoá học, tính vị
Thành phần hoá học
Dịch quả chứa các acid hữu cơ tự do; acid citric và các acid khác có liên quan chiếm khoảng 95% tổng số các acid. Trong các aminoacid tự do của dịch quả có proline.
Hàm lượng dinh dưỡng bao gồm các chất: Vitamin C, vitamin A, chất xơ, các chất khoáng (sắt, magie, kali,…), calo.
Tính vị, công năng:
Nạc quả có vị chua, ngọt; có tác dụng hưng phấn, cường tráng.
Công dụng
- Ở Brazin, nạc quả được dùng như một chất kích thích và bổ. Quả được dùng ăn và chế nước giải khát. Dầu ép từ hạt ăn được, và cũng dùng để chế sơn.
- Ở Trung Quốc, quả được dùng cho người cơ thể suy nhược và đau bụng kinh.
1. Tăng cường miễn dịch
Chanh dây giúp tăng cường hệ thống miễn dịch vì nó rất giàu vitamin C (100 gram trái cây chứa 30 miligam vitamin C), chất chống oxy hóa và một số hợp chất. Những vitamin này giúp làm giảm các gốc tự do khỏi cơ thể.
2. Đặc tính chống ung thư
Polyphenol, chất chống oxy hóa và carotenoids có trong quả có thể ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư, đặc biệt đối với ung thư phổi và ung thư miệng.
3. Chữa mất ngủ
Bạn có biết rằng uống 1 ly nước chanh dây có tác dụng làm dịu tâm trạng rất hiệu quả? Những người mắc chứng mất ngủ và các rối loạn liên quan đến giấc ngủ khác có thể bổ sung chanh leo vào chế độ ăn uống của họ.
4. Giàu vitamin A
Chanh dây cũng rất giàu vitamin A, có lợi cho sức khỏe của mắt. Nó giúp ngăn ngừa đục thủy tinh thể, quáng gà và thoái hóa điểm vàng. Lượng chất chống oxy hóa đáng kể có trong trái cây này sẽ rất tốt cho sức khỏe.
5. Tốt cho tiêu hóa
Chanh dây có chứa chất xơ, có tác dụng nhuận tràng, giúp làm sạch ruột và giữ cho đường tiêu hóa khỏe mạnh.
6. Giảm huyết áp
Chanh dây có chứa kali, hoạt động như loại thuốc giãn mạch. Khoáng chất này giúp tăng cường sức khỏe của tim, tăng lưu lượng máu và thư giãn các mạch máu.
7. Chữa hen suyễn
Chanh dây rất giàu vitamin C, giúp ngăn ngừa các triệu chứng hen suyễn và làm dịu các cơn hen suyễn. Nó cũng hỗ trợ trong việc giảm khò khè và ho khan.
8. Cải thiện sức khỏe xương
Chanh dây chứa nhiều khoáng chất quan trọng như đồng, sắt, phốt pho và magiê. Những khoáng chất này giúp tăng mật độ xương và duy trì sức mạnh của xương. Uống nước chanh leo hằng ngày có thể ngăn ngừa loãng xương.
9. Tốt cho trái tim
Chanh dây rất giàu flavonoid và axit phenolic giúp bảo vệ trái tim của bạn. Nó cũng có khả năng kiểm soát mức cholesterol bằng cách giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt. Cholesterol xấu gây tắc nghẽn các động mạch và làm tăng căng thẳng cho tim của bạn.
10. Tốt cho bệnh nhân tiểu đường
Chanh dây có chứa nhiều loại đường đơn giúp tăng cường thể lực mà lại không gây hại đến đường huyết nên rất tốt cho bệnh nhân tiểu đường.
- Chú ý: Nếu sử dụng chanh dây quá nhiều và thường xuyên sẽ dẫn đến những tác dụng phụ như mệt mỏi, buồn nôn, người đờ đẫn và nôn nửa. Đôi khi, nó còn khiến bạn cảm thấy chóng mặt và loạn nhịp tim. Bởi vậy, hãy sử dụng chanh leo với một lượng vừa phải và nhớ luân phiên với các loại hoa quả khác để có thể bổ sung nhiều loại dưỡng chất cho cơ thể.
Lời kết
Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về một số tác dụng hay về loại dược liệu này!
Lưu ý
- Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo.
- Người bệnh không tự ý áp dụng.
- Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Nguồn: Tracuuduoclieu