Chế độ ăn ít oxalate: những điều bạn cần biết

Nguyễn Ngọc Bảo Trâm

1 năm trước

Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể khuyến nghị chế độ ăn ít oxalate để điều trị nhiều tình trạng bệnh, đặc biệt là sỏi thận. Tuy nhiên, liệu chế độ ăn ít oxalate có cần thiết để ngăn ngừa sỏi thận và các tình trạng khác hay không.

Hãy cùng tiếp tục xem bài viết Chế độ ăn ít oxalate: những điều bạn cần biết của Medplus để có thêm thông tin chi tiết bạn đọc nhé!

Xem thêm một số bài viết có liên quan:

1. Làm thế nào để tuân theo chế độ ăn ít oxalat

Chế độ ăn ít oxalat liên quan đến việc ăn ít thực phẩm có nhiều oxalat. Thực phẩm giàu oxalate bao gồm một số loại trái cây, rau, quả hạch, ngũ cốc và các loại đậu.

Mặc dù các khuyến nghị có thể khác nhau, nhưng hầu hết các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe đều khuyên nên hạn chế lượng oxalate ăn vào dưới 40–50 mg mỗi ngày.

Để duy trì dưới giới hạn này, chế độ ăn uống của bạn nên bao gồm chủ yếu các loại thực phẩm như protein, các sản phẩm từ sữa, gạo trắng, trái cây và rau ít oxalat.

Ngâm và nấu một số loại rau và đậu có thể làm giảm hàm lượng oxalat của chúng.

Một số nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cũng có thể khuyên bạn nên thực hiện các điều chỉnh khác trong chế độ ăn uống, chẳng hạn như uống nhiều nước hơn, ăn nhiều thực phẩm giàu canxi hơn và giảm lượng muối ăn vào.

2. Các thực phẩm nên ăn và nên tránh trong chế độ ăn ít oxalate

Thực phẩm thường được nhóm thành bốn loại dựa trên hàm lượng oxalat của chúng:

Rất cao: hơn 100 mg oxalate mỗi khẩu phần
Cao: 26–99 mg mỗi khẩu phần
Trung bình: 10–25 mg mỗi khẩu phần
Thấp: 5–9 mg mỗi khẩu phần

Trong chế độ ăn ít oxalate, bạn nên tiêu thụ hầu hết các loại thực phẩm có chứa lượng oxalate thấp đến trung bình và hạn chế thực phẩm và đồ uống có nhiều oxalate.

2.1 Các thực phẩm nên ăn

Nhiều loại thực phẩm có hàm lượng oxalat thấp tự nhiên và bạn có thể thưởng thức chúng như một phần của chế độ ăn ít oxalate lành mạnh.

Dưới đây là một số thực phẩm bạn có thể ăn theo chế độ ăn ít oxalate:

Trái cây: chuối, mâm xôi, việt quất, anh đào, dâu tây, táo, mơ, chanh, đào
Rau: cải xanh, bông cải xanh, bắp cải, súp lơ trắng, nấm, hành tây, đậu Hà Lan, bí xanh
Các loại ngũ cốc và tinh bột: gạo trắng, bột ngô, cám yến mạch
Protein: trứng, thịt, cá, gia cầm
Các sản phẩm từ sữa: sữa chua, phô mai, sữa, bơ
Đồ uống: cà phê, nước, nước ép trái cây
Một số loại thảo mộc và gia vị: húng quế, thì là, thì là

2.2 Các thực phẩm cần tránh

Chế độ ăn ít oxalate hạn chế các loại thực phẩm chứa nhiều oxalate, bao gồm một số loại trái cây, rau, quả hạch, hạt và tinh bột.

Một số thực phẩm không được phép sử dụng trong chế độ ăn ít oxalate bao gồm:

Trái cây: đại hoàng, kiwi, chà là, mâm xôi, cam, quýt
Rau: rau bina, củ cải, khoai tây, củ cải đường, củ cải, khoai mỡ, đậu bắp, cà rốt
Các loại đậu: đậu hải quân, đậu fava, đậu tây, đậu nghiền
Các loại hạt: hạnh nhân, quả óc chó, quả hồ trăn, hạt mắc ca, hạt điều
Hạt giống: hạt hướng dương, hạt bí ngô
Sô cô la và ca cao
Các loại ngũ cốc và tinh bột: gạo lứt, couscous, kê, bulgur, bột ngô, bột ngô
Đồ uống: sữa sô cô la, sô cô la nóng, trà, nước ép cà chua
Các sản phẩm đậu nành: đậu phụ, đậu nành, bánh mì kẹp thịt đậu nành

Lưu ý rằng việc ngâm và nấu có thể làm giảm đáng kể hàm lượng oxalate trong nhiều loại rau và đậu.

3. Chế độ ăn ít oxalate có giúp ngăn ngừa sỏi thận không?

Oxalate tăng lên có thể liên quan đến việc bài tiết oxalate qua nước tiểu nhiều hơn, điều này có thể góp phần vào sự phát triển của sỏi thận.

Tuy nhiên, tăng lượng canxi của bạn có thể là một cách hiệu quả để giúp bảo vệ chống lại sỏi thận. Cách tiếp cận này cung cấp một giải pháp thay thế để loại bỏ thực phẩm chứa nhiều oxalat.

Trên thực tế, tiêu thụ nhiều canxi hơn có thể giúp giảm sự hấp thụ oxalate trong cơ thể bạn, điều này có thể ngăn ngừa hình thành sỏi thận.

Các khuyến nghị đề xuất nhắm đến 1.000–1.200 mg canxi mỗi ngày, bạn có thể tìm thấy loại canxi này trong các loại thực phẩm như các sản phẩm từ sữa, rau lá xanh, cá mòi và hạt.

Dưới đây là một số cách khác để giảm nguy cơ sỏi thận oxalate canxi:

Hạn chế ăn mặn: tiêu thụ nhiều muối có thể dẫn đến nguy cơ phát triển sỏi thận cao hơn.
Tránh bổ sung vitamin C: cơ thể của bạn chuyển đổi vitamin C thành oxalat, vì vậy hãy tránh sử dụng các chất bổ sung vitamin C liều cao trừ khi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn khuyến nghị.
Giữ nước: tăng lượng nước uống vào có thể làm tăng lượng nước tiểu và giảm nguy cơ sỏi thận.

4. Nhược điểm

Chế độ ăn ít oxalate hạn chế nhiều loại thực phẩm lành mạnh và bổ dưỡng, bao gồm một số loại trái cây, rau, quả hạch, hạt và tinh bột.

Ví dụ: rau bina chứa nhiều oxalate nhưng cũng là nguồn cung cấp chất xơ, vitamin A, canxi và magiê tuyệt vời.

Những người có chế độ ăn kiêng cụ thể hoặc sở thích ăn uống cũng có thể gặp khó khăn khi tuân theo chế độ ăn ít oxalate, vì nó hạn chế rất nhiều loại thực phẩm.

Đặc biệt, những người ăn chay và ăn chay có thể gặp khó khăn khi ăn đủ chất đạm vì các nguồn protein thực vật như đậu, các loại hạt và đậu phụ thường chứa nhiều oxalat.

Thiếu protein có thể gây ra một loạt tác dụng phụ tiêu cực, bao gồm suy giảm khả năng miễn dịch, suy nhược, thiếu máu và chậm lớn.

Do đó, nếu bạn tuân theo chế độ ăn kiêng ít oxalate, bạn sẽ cần lên kế hoạch cẩn thận để đảm bảo chế độ ăn uống đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của bạn.

Nguồn tham khảo: Low Oxalate Diet: Overview, Food Lists, and How It Works

Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này của Medplus. Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, đừng quên chia sẻ và để lại bình luận bên dưới bài viết bạn nhé. Đội ngũ Medplus sẽ rất vui nếu nhận được những ý kiến đóng góp của các bạn.