Lá lách là một trong những cơ quan ít được hiểu biết nhất của cơ thể con người. Không giống như các cơ quan được chú ý hàng ngày, chẳng hạn như da, hầu hết mọi người không bao giờ nghĩ đến lá lách trừ khi nó bị tổn thương do chấn thương.
Mặc dù lá lách không được biết đến nhiều như các cơ quan khác, nhưng nó thực hiện nhiều chức năng quan trọng. Lá lách tham gia vào việc tạo ra các tế bào máu, giúp lọc máu, loại bỏ các tế bào máu cũ và chống lại nhiễm trùng. Lá lách cũng giúp kiểm soát lượng máu lưu thông trong cơ thể bằng cách tạo ra một lượng máu dự trữ có thể được giải phóng khi chảy máu nghiêm trọng những trường hợp nghiêm trọng.
Lá lách hiếm khi là nguyên nhân gây ra các vấn đề sức khỏe vì vậy nó thường bị bỏ qua khi nói về sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật. Lá lách đóng góp tổng thể tốt, nhưng nó cũng không phải là một cơ quan thiết yếu, quan trọng vì nó có thể dễ vỡ và có thể cần phải phẫu thuật cắt bỏ.
Vị trí của lá lách trong cơ thể
Cho những ai chưa biết, lá lách (lách) là một cơ quan có hình dạng như cái nắm tay nằm ở góc phần tư phía trên bên trái bụng, bao bọc bởi khung xương sườn và vị trí khá gần dạ dày.
Lá lách của chúng ta
Lá lách là một người trợ giúp
Lá lách làm việc với các cơ quan khác trong cơ thể để hoàn thành nhiệm vụ lưu trữ máu, chống nhiễm trùng và lọc máu. Trong khi lá lách thực hiện các nhiệm vụ quan trọng thì các cơ quan khác trong cơ thể cũng hoạt động để lọc máu và chống nhiễm trùng. Hầu hết các tế bào máu chủ yếu được sản xuất trong xương.
Chính sự chồng chéo về nhiệm vụ này khiến cho lá lách có thể bị cắt bỏ mà không gây tác hại lâu dài cho cơ thể. Mặc dù hầu hết mọi người đều khỏe mạnh hơn khi có lá lách, nhưng họ vẫn hoàn toàn có thể có một cuộc sống bình thường mà không có lá lách. Vì vậy, lá lách quan trọng nhưng nó không thiết yếu.
Lá lách mỏng manh
Lá lách giữ lượng máu dự trữ trong trường hợp chảy máu nhiều. Lá lách giống như một quả bóng chứa đầy máu và hoạt động như một nguồn dự trữ thêm máu.
Ví dụ như trong một vụ va chạm xe hơi nghiêm trọng, người ngồi trên xe đã thắc dây an toàn, nhưng lực từ vụ va chạm xe có thể tác động đến và khiến lá lách bị vỡ và bắt đầu xuất huyết. Lá lách bị vỡ sẽ khiến máu chảy nhiều và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Trong một số trường hợp, nếu không có lựa chọn nào khác thì phẫu thuật để cắt bỏ lá lách là cần thiết.
Lá lách cũng có thể to ra, giãn ra theo thời gian, cho đến khi không thể hoạt động. Nó có thể nở ra theo thời gian từ kích thước bình thường (tương đương với kích thước của một ức gà nhỏ) đến kích thước của một quả bóng mềm hoặc gần bằng kích thước của một quả bóng chuyền. Khi lá lách to ra, lá lách trở nên mỏng manh hơn và có thể dễ dàng bị tổn thương do tai nạn.
Sống không có lá lách
Có thể cắt bỏ lá lách và sống một cuộc sống lành mạnh. Nhưng, những người không có lá lách có thể dễ mắc một số loại nhiễm trùng hơn vì cơ thể sẽ có ít tế bào B hơn.
Nguy cơ nhiễm trùng cao nhất là trong hai năm đầu sau khi phẫu thuật. Những người đã cắt bỏ lá lách phải thông báo y tế rằng họ không có lá lách để tránh rủi ro vì họ sẽ luôn có nguy cơ nhiễm trùng cao hơn. Điều quan trọng là một người không có lá lách không được bỏ qua các dấu hiệu ban đầu của nhiễm trùng, chẳng hạn như sốt, vì khi đó cơ thể cần kháng sinh để chống lại nhiễm trùng.
Một cá nhân không có lá lách sẽ luôn có nguy cơ mắc bệnh viêm phổi cao hơn và hiệu quả khi đi tiêm vắc-xin sẽ giảm. Có thể cần phải tiêm vắc-xin thường xuyên hơn, đặc biệt là vắc-xin viêm phổi, để ngăn ngừa bệnh nghiêm trọng. Thuốc chủng ngừa viêm màng não cũng nên được xem xét cùng với việc tiêm phòng cúm hàng năm.
Tổng Kết
Như vậy, để trả lời cho câu hỏi “Chúng ta có thể sống mà không có lá lách không?” thì câu trả lời là có thể. Cuộc sống không lá lách vẩn sẽ “ổn” nhưng chắc chắn không phải ý tưởng hay. Cơ thể chúng ta là một cỗ máy phức tạp và chỉ hoạt động tốt khi tất cả các bộ phận thể hiện được vai trò. May mắn, chúng ta có những hệ thống cơ quan vô cùng thông minh có thể bù đắp cho sự thiếu hụt hoặc các bộ phận khiếm khuyết, miễn là chúng có chút gì đó “hơi” còn sót lại.
Lời khuyên tốt nhất là hãy giữ lá lách ở nơi chúng thuộc về – bên trong cơ thể bạn. Nhưng nếu điều tồi tệ xảy ra và bạn cần nói lời tạm biệt với lá lách của bạn, đây cũng không phải ngày tàn của thế giới… hay cuộc đời bạn.