Cốt cắn – Cây thuốc bổ, giải cảm hiệu quả

Thông tin cơ bản

1. Thông tin khoa học:

• Tên Tiếng Việt: Cốt cắn, Củ khát nước, Móng trâu
• Tên khoa học: Polypodium cordifolium L.
• Họ: Dương Xỉ (Davalliaceae)

2. Mô tả Cây

• Bụi dày, rễ bò mang nhiều củ hình trứng, chứa nhiều nước, vỏ ngoài màu vàng. Thân rễ ngắn, thường mọc đứng, mang nhiều vẩy hình ngọn giáo hẹp màu nâu sáng. Lá kép lông chim, có cuống 4-20cm, vàng, giòn; phiến lá dài 20-100cm, mang nhiều lá chét không cuống, mọc khít nhau, thường chồng lên nhau, gốc hình tim, có tai ở trên. Ổ túi bào tử hình thận, có màu nâu nhạt, nằm ở mép mặt dưới lá chét. Bào tử hình trái xoan, màu nâu nhạt. Áo túi tồn tại.

3. Phân bố, thu hái và chế biến

Phân bố

• Loài liên nhiệt đới, mọc hoang ở vùng núi cao. Cũng được trồng làm cây cảnh
• Cây cốt cắn là loài ưa ẩm ướt, mọc hoang rất nhiều ở các cánh rừng nhiệt đới nhất là những vùng núi cao, vùng núi đá. Cây mọc thấp sát dưới mặt đất.

Thu hoạch

• Thu hái quanh năm

Bộ phận dùng

• Củ, lá là những bộ phận được sử dụng để làm thuốc.

Chế biến

• Rửa sạch, luộc qua, thái miếng, phơi khô. Cũng có thể dùng toàn cây, nhặt sạch vẩy, rửa sạch, dùng tươi hay phơi khô.

Công dụng và tác dụng chính

A. Thành phần hoá học

• Chưa có tài liệu nghiên cứu.

B. Tác dụng dược lý

• Chưa có tài liệu nghiên cứu

C. Công dụng, tính vị và liều dùng

Tính vị

• Theo y học cổ truyền củ cốt cắn có vị ngọt nhạt, hơi chát, có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, tiêu viêm, rất mát và bổ, có tác dụng điều trị ho, tăng cường chức năng của hệ tiêu hoá.

Công Dụng

• Củ bằng quả trứng bồ câu, có bột, dùng ăn tươi. Nó có chứa ít đường, ăn vào lại đỡ khát. Lá thật non được dùng làm rau ăn ở Malaixia. Thường dùng chữa:

1. 1. Cảm sốt ho khan, ho lâu ngày, ho ra máu;
   2. Viêm ruột ỉa chảy, lỵ;
   3. Trẻ em cam tích và suy dinh dưỡng;
   4. Viêm vú, viêm tinh hoàn;
   5. Viêm đường tiết niệu.

Lưu Ý

• Cần biết cách phân biệt cây cốt cắn với cây dương xỉ (Hai cây này có hình dáng rất giống nhau nên dễ nhầm lẫn)

Liều dùng

• Dùng 12-20g cây khô sắc uống, thường phối hợp với các vị thuốc khác. Dùng ngoài lấy cây tươi giã đắp.

Bài thuốc sử dụng

1/ Cảm mạo phát sốt, viêm phế quản mạn:

• Củ Cốt cắn 15g sắc uống.

2/ Viêm tinh hoàn:

• Củ Cốt cắn tươi 30g, dùng riêng hoặc, phối hợp với Cỏ mần trầu 30g và 10 quả Long nhãn khô đun sôi trong rượu hay nước.

3/ Viêm vú:

• Dùng củ hoặc cây Cốt cắn tươi giã nát đắp.

4/ Dùng để điều trị ho, viêm phế quản:

• Dùng củ cốt cắn khô 15 g (hoặc 30g củ tươi) sắc vưới 700ml nước, sắc cạn còn 300ml chia 2 lần uống trong ngày.

5/ Điều trị viêm vú:

• Dùng củ tươi và lá tươi giã nát đắp ngày 01 lần và buổi tối trước khi đi ngủ.

6/ Điều trị viêm tinh hoàn:

• Củ cốt cắn khô 15g, long nhãn 10 quả, cỏ mần trầu khô 20g sắc nước uống hàng ngày

 Lời kết

Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về một số tác dụng hay về loại dược liệu này!

Lưu ý

1. Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
2. Người bệnh không tự ý áp dụng
3. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng

Nguồn: tracuuduoclieu.vn tham khảo
Sách Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam