Creatinin – Sản phẩm của sự thoái hóa creatin trong các cơ và được đào thải qua thận. Creatinin sẽ phản ánh chính xác tình trạng hoạt động của thận đang ở mức độ nào, khỏe, yếu, suy giảm bao nhiêu phần trăm,… và phương pháp điều trị như thế nào. Vậy chỉ số Creatinin bao nhiêu là suy thận, bao nhiêu là bình thường?. Nắm vững các mức độ về suy thận dựa trên chỉ số này sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh hiệu quả. Vì vậy, hãy cùng Medplus tham khảo bài viết dưới đây để có kiến thức tổng quan về Creatinin.
1.Chỉ số Creatinin là gì? Nồng độ Creatinin bình thường là bao nhiêu?
Creatinin là một sản phẩm cặn bã được đào thải duy nhất qua thận. Nguồn gốc của nó là từ creatin được tổng hợp ở gan sau đó nó được phosphoryl hóa ở gan thành creatinphosphate. Sự thoái biến creatinphosphate tạo ra creatinin, và creatinin được đào thải qua thận. Khi nồng độ creatinine tăng cao đồng nghĩa với có rối loạn chức năng thận. Vì vậy khi chức năng thận bị suy chức năng thì khả năng lọc creatinine bị giảm, dẫn tới nồng độ creatinine trong máu sẽ tăng cao hơn bình thường.
Một cơ thể khỏe ở người trưởng thành có nồng độ creatinine bình thường dao động là:
- Nam: từ 0.6 đến 1.2 mg/dl ( tức là 53- 106 mmol/l).
- Nữ: từ 0.5 đến 1.1 mg/dl ( tức là 44- 97 mmol/l).2.
2. Chỉ số Creatinin máu tăng cao trong các trường hợp nào?
- Suy thận do nguồn gốc trước thận: Suy tim mất bù, mất nước, xuất huyết, hẹp động mạch thận, dùng thuốc lợi tiểu hay thuốc hạ áp.
- Suy thận do nguồn gốc tại thận:
- Tổn thương cầu thận: Tăng huyết áp, đái tháo đường, thoái hóa thận dạng tinh bột, viêm cầu thận, bệnh luput ban đỏ hệ thống, lắng đọng IgA tại cầu thận.
- Tổn thương ống thận: Viêm thận-bể thận cấp hay mạn, sỏi thận, đa u tủy xương, tăng acid Uric máu, nhiễm độc thận.
- Suy thận do nguồn gốc sau thận: Sỏi thận, ung thư tiền liệt tuyến, các khối u bàng quang, khối u tử cung, xơ hóa sau phúc mạc.
3. Suy thận có mấy cấp độ và mức độ nguy hiểm?
Mức creatinine< 130 mmol/l triệu chứng suy thận độ I. Đây là giai đoạn khởi phát nên người bệnh thường khó phát hiện ra bệnh lý vì không có biểu hiện cụ thể ra bên ngoài. Giai đoạn ủ bệnh này nếu được phát hiện sớm, có phương án điều trị đúng đắn thì việc trị dứt điểm các triệu chứng của bệnh là hoàn toàn có thể.
Chỉ số dao động từ 130- 299 mmol/l dấu hiệu suy thận độ Ii, là tình trạng chuyển biến sau suy thận độ 1. Thận đã bị suy giảm chức năng lọc tiểu cầu thận khoảng 40 – 50% so với mức độ bình thường.
Từ 300- 499 mmol/l nguy cơ cao của suy thận độ IIIa. Khi chức năng của thận đã bị mất khoảng 75%, đây là giai đoạn suy thận khá nguy hiểm. Suy thận độ IIIb: 500- 899 mmol/l là giai đoạn sau của độ IIIa, thận bị mất chức năng mức độ nặng. Có thể diễn tiến rất nhanh sang suy thận giai đoạn cuối nếu không được can thiệp kịp thời.
Suy thận giai đoạn cuối: >900 mmol/l thận bị hư tổn rất nặng nề, chức năng của thận bị giảm sút đến trên 90%. Tốc độ lọc cầu thận có thể giảm xuống dưới 15 ml/phút do nồng độ creatinin quá cao. Người bệnh có thể đối mặt với những biến chứng bệnh rất nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến tính mạng nếu không được điều trị đúng cách.
4. Các cách làm giảm creatinin về mức bình thường?
- Sử dụng phương thuốc thảo dược bằng cách uống trà thảo dược hoặc trà xanh. Uống khoảng 2 ly trà thảo dược (250 ml) mỗi ngày. Một số loại trà thảo dược bao gồm hoa cúc, lá cây tầm ma, rễ bồ công anh. Có thể giúp giảm thấp lượng creatinine trong máu của bạn.
- Thay đổi lối sống: Đảm bảo lượng nước uống mỗi ngày của bạn. Theo nguyên tắc chung, chúng ta nên uống từ 6 đến 8 cốc nước (250ml) mỗi ngày. Mất nước thực sự có thể làm tăng nồng độ creatinine của bạn, vì vậy việc giữ nước rất quan trọng. Khi bạn không có đủ dịch trong cơ thể, thận sẽ bài tiết ít nước tiểu hơn, làm cho việc loại bỏ creatinine trở nên khó khăn hơn.
- Hạn chế mức độ hoạt động của bạn. Cơ thể chuyển hóa thức ăn thành năng lượng nhanh hơn khi nó trải qua sự vận động mạnh mẽ. Tập thể dục có thể mang lại lợi ích sức khỏe rất lớn. Tuy nhiên, bạn nên thay đổi các bài tập cường độ cao thành những bài tập cường độ thấp. Thay vì chạy, nâng tạ hoặc chơi bóng rổ, hãy thử đi bộ hoặc tập yoga.
- Thay đổi chế độ ăn: Hạn chế lượng natri nạp vào cơ thể. Natri dư thừa sẽ gây ra tình trạng giữ nước và có thể dẫn đến huyết áp cao. Cả hai vấn đề này có thể dẫn đến tăng nồng độ creatinine . Duy trì chế độ ăn ít natri, tránh xa thức ăn mặn và đồ uống. Thay vào đó nên lựa chọn các sản phẩm, thực phẩm thông thường có hàm lượng natri thấp. Mức tiêu thụ natri trung bình hàng ngày nên từ 2 đến 3 gram mỗi ngày.
5. Kết luận
Creatinin đóng vai trò quan trọng cho việc sinh ra nguồn năng lượng cho các cơ hoạt động. Đặc biệt là thận, một cơ quan vô cùng quan trọng của cơ thể chúng ta. Để biết mình có đang mắc các bệnh về thận hay không, cần tiến hành kiểm tra thường xuyên nồng độ creatinin trong máu. Để có thể phát hiện sớm và kiểm soát bệnh một cách hiệu quả. Đồng thời cũng duy trì lối sống lành mạnh để tránh những bệnh lý do creatinin tăng cao trong máu. Medplus hi vọng qua bài viết bạn đã có thêm thông tin cần thiết về sức khỏe. Hãy luôn theo dõi và đón đọc những bài viết bổ ích khác được cung cấp từ Medplus bạn nhé.
Bài viết liên quan:
Nguồn tham khảo: