Được biết đến hàu hết là một món ăn kèm không thể thiếu trong những ngày Tết, Củ Kiệu trong Y học còn là một loại dược liệu dùng để chửa trị nhiều loại bệnh. Cùng Mesplus tìm hiểu về “thảo dược” thần kì này nhé!
Thông tin cơ bản
Tên tiếng Việt: Kiệu, Dã phỉ, Giối banh
Tên khoa học: Allium chinensis G. Don
Họ: Alliaceae (Hành)
Đặc tính cây
- Cây thảo nhỏ có thân hành màu trắng, hình trái xoan thuôn, bao bởi nhiều vảy mỏng. Lá mọc ở gốc, hình dải hẹp, nửa hình trụ, dài 15-60cm, rộng 1,5-4mm.
- Cụm hoa hình tán kép trên một cuống hoa dài 15-60cm, mang 6-30 tán hoa màu hồng hay màu tím.
- Mùa hoa: tháng 6-8
Nơi sinh sống và đặc điểm sinh thái
- Nguyên sản của Trung Quốc, sau lan xuống phía nam, đến Lào, Thái Lan, Malaysia và Việt Nam.
- Ở Việt Nam, kiệu cũng được trồng khá phổ biến ở những tỉnh miền núi giáp biên giới phía bắc như Lào Cai, Hà Giang, Lai Châu, Cao Bằng và Lạng Sơn. Cây đặc biệt ưa ẩm, ưa sáng hoặc chỉ hơi chịu bóng. Kiệu cũng ưa khí hậu mát, nhiệt độ thích hợp cho cây sinh trưởng từ 15 đến 25 oC.
- Được dùng rộng rãi ở nông thôn để lấy củ muối dưa, làm gia vị hay làm thức ăn.
Bộ phần dùng
Cả cây (bỏ rễ).
Thành phần hoá học, tính vị và công năng
Thành phần hoá học
Thân hành cây kiệu chứa chinenosid II. Dịch chiết methanol kiệu cho các saponin steroid. Dịch chiết kiệu chứa laxogenin là hoạt chất có tác dụng kháng u cao (CA 114: 135660 h)
Tính vị và công năng
Kiệu có vị cay đắng, tính ấm; có tác dụng làm ấm bụng, tán khí kết, khỏi đầy hơi, bổ thận khí, mạnh dương; còn có tác dụng lợi tiểu.
Công dụng của củ kiệu
Củ kiệu cũng dùng chữa đái dắt và bạch trọc như hành củ. Lại dùng chữa phụ nữ có thai bị lạnh đau bụng, trị lỵ, ngã ngất hôn mê, bỏng.
Nếu ăn được đều thì chịu được rét lạnh, bổ khí, điều hòa nội tạng, cho người ta béo khoẻ.
Bài thuốc:
- Chữa phụ nữ có thai bị lạnh đau bụng, thai không yên: Dùng Kiệu 32g, Đương quy 8g, sắc uống.
- Chữa đi lỵ: Dùng một nắm Kiệu nấu cháo ăn.
- Chữa tự nhiên ngã ngất hôn mê như chết, hoặc trong khi ngủ mà bỗng dưng bị chết là do trúng khí độc: Lấy Kiệu giã vắt lấy nước cốt, nhỏ vào mũi sẽ tỉnh.
- Chữa bị bỏng: Dùng Kiệu giã nhỏ, hoà với mật, vắt lấy nước bôi thì chóng lành (theo Lê Trần Đức).
Lời kết
Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về một số tác dụng hay về loại dược liệu này!
Lưu ý
- Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo.
- Người bệnh không tự ý áp dụng.
- Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Nguồn: Tracuuduoclieu.vn