Nhiều trẻ nhỏ không nhận biết được các tín hiệu xã hội nên hay hiểu nhầm ý người khác, thế nên việc dạy trẻ nắm bắt được giọng điệu khi giao tiếp là rất quan trọng.
Dạy trẻ phân biệt từng kiểu giọng điệu
Để dạy trẻ nắm bắt được giọng điệu khi giao tiếp, bố mẹ nên khuyến khích trẻ lắng nghe để có thể nhận biết được cao độ và giai điệu trong giọng nói khi mọi người trò chuyện với nhau. Đồng thời, hãy giúp trẻ phân biệt được cao độ và giai điệu nào thể hiện tính tích cực, tiêu cực hoặc trung tính, cũng như cùng trẻ phân tích để hiểu được cảm xúc của người nói.
Dạy trẻ nhận biết được thái độ của người nói
Thái độ của người nói được thể hiện rất rõ nét thông qua sự kết hợp của tông giọng, ngôn ngữ cơ thể và cách sử dụng ngôn từ. Do đó, đây là khái niệm rất quan trọng mà bố mẹ cần giải thích cho trẻ hiểu rõ để trẻ có thể phân biệt được thái độ của người khác khi giao tiếp. Khi giai tiếp, trẻ cần chú ý quan sát và phân tích cả những tín hiệu xã hội mà người khác đưa ra để có thể hiểu rõ hơn toàn cảnh cuộc hội thoại, tránh những hiểu lầm không đáng có.
Ví dụ: Bố mẹ có thể hỏi trẻ để thực hành cách nhận biết thái độ của người khác: “Con xem anh Tuấn cau mày và khoanh tay lại khi nói chuyện thì anh ấy đang có thái độ gì?”.
Dạy trẻ về ngữ điệu khi giao tiếp
Ý nghĩa của từ ngữ có thể thay đổi tùy theo cách nhấn nhá, âm lượng và tốc độ khi nói. Đây cũng là điều mà bố mẹ cần giải thích cho trẻ hiểu trong quá trình dạy trẻ nắm bắt được giọng điệu khi giao tiếp với mọi người xung quanh.
Ví dụ: Cùng một câu hỏi là “Con đi đâu thế?”, nếu bố mẹ hỏi nhẹ nhàng, chậm rãi thì đây là câu hỏi có mục đích hỏi địa điểm, nhưng bằng giọng nói lớn và tốc độ nhanh, thì có thể có ý nghĩa ngược lại, rằng “con không được đi đâu cả”.
Thực hành thể hiện giọng điệu bằng những từ vô nghĩa
Bước đầu thực hành, bố mẹ có thể giúp trẻ tập trung vào tông giọng trước khi phân tích ý nghĩa của câu từ. Luyện tập thể hiện thái độ thông qua việc điều chỉnh ngữ điệu, nhịp điệu và âm lượng với một cụm câu vô nghĩa như “bibiboboba”.
Bố mẹ có thể yêu cầu trẻ nói câu này dưới dạng một câu hỏi, câu khẳng định hoặc lời đề nghị để trẻ tự phân biệt được ngữ điệu của từng loại câu. Sau đó, bố mẹ có thể tăng độ khó của bài tập, yêu cầu trẻ thêm sắc thái cho câu nói bằng cách thể hiện thêm cảm xúc, ví dụ như “một câu hỏi tức giận”.
Dạy trẻ nắm bắt được giọng điệu bằng phim ảnh hoặc các video hội thoại
Bố mẹ có thể sử dụng các loại tài liệu tham khảo như phim ảnh trên tivi hoặc các video hội thoại ngắn khi luyện tập để giúp trẻ dễ hình dung hơn, bởi vì có những trường hợp giọng điệu khá khó nhận biết đối với trẻ như giọng mỉa mai, giọng trêu đùa, và giọng thể hiện sự chân thành. Ban đầu bố mẹ có thể cho trẻ xem những video này với âm thanh để trẻ dễ nhận biết, sau đó tăng độ khó bằng cách tắt tiếng, để trẻ quan sát cách người làm mẫu sử dụng ngôn ngữ cơ thể. Từ đó, trẻ có thể hiểu và nắm bắt tốt hơn cách sử dụng kết hợp tông giọng, ngôn ngữ cơ thể và ngôn từ trong khi giao tiếp.
Khuyến khích con đặt câu hỏi mỗi khi có thắc mắc
Bố mẹ hãy cho trẻ biết rằng trẻ hoàn toàn có thể hỏi khi không hiểu ý mà bố mẹ muốn nói. Ví dụ: trẻ có thể hỏi “Thỉnh thoảng con không hiểu được giọng điệu bố mẹ đang nói, có phải bố mẹ đang giận con không?”. Giao tiếp là công cụ sinh ra để giúp con người đến gần nhau và thấu hiểu nhau hơn, do đó nếu con không biết, không hiểu điều gì thì con nên hỏi – bố mẹ hãy khuyến khích con để con mạnh dạn trao đổi, tránh những hiểu lầm không đáng có nhé!
Dạy trẻ nắm bắt được giọng điệu khi giao tiếp không hề dễ dàng, nhưng giao tiếp là kỹ năng vô cùng quan trọng mà trẻ cần được đầu tư phát triển từ nhỏ. Chính vì thế, hy vọng rằng bố mẹ sẽ dành nhiều thời gian và sự kiên nhẫn để giúp trẻ phát triển tốt kỹ năng ngôn ngữ và xã hội nhé!
Xem thêm bài viết:
- Nên cho trẻ uống sữa ít béo hay sữa nguyên kem?
- Giữ cơm trưa an toàn thực phẩm cho trẻ
- Thể dục cho trẻ em có nhu cầu đặc biệt
Nguồn: verywellfamily