Điều trị dứt điểm bệnh Gan từ vị thuốc quý [ Vọng Cách ]

Thông Tin Dược Liệu

Tên tiếng Việt: Bọng cách, Cách

Tên khoa học: Premna serratifolia L.

Tên đồng nghĩa: Premna integrifolia L.

Họ: Verbenaceae (Cỏ roi ngựa)

1. Đặc điểm dược liệu

Cây Vọng cách là một cây thuốc quý. Chúng thường mọc thành bụi có chiều cao khoảng 7m. Dược liệu mọc thẳng đứng, phân thành nhiều nhánh, ít khi leo, có thể có gai. Dược liệu có lá đơn nguyên, mọc đối chữ thập. Lá dược liệu có có hình dạng và màu sắc rất thay đổi. Lá thường có hình trái xoan bầu dục hoặc hình trái xoan. Gốc lá hình tim hoặc hình tròn, hơi bất xứng, có mũi ngắn hoặc có chóp tù. Lá dược liệu xuất hiện với chiều dài khoảng 16cm, chiều rộng khoảng 12cm hoặc hơn. Rìa lá có mép nguyên hoặc hơi khía răng cưa ở phần trên.

Mặt dưới của lá có ít lông, nhất là trên các gân. Khi non lá có màu xanh nhạt, khi già lá có màu xanh đậm. Dược liệu có hoa mọc ở đầu cành, hoa tự ngù. Hoa có màu trắng xám, kích thước hoa nhỏ. Quả dược liệu xuất hiện với hình trứng. Khi chín quả có màu đen. Quả có chiều rộng cỡ 3 – 4mm, có 4 ô, ở mỗi ô chứa một hạt. Từ tháng 5 đến tháng 11 hàng năm là mùa hoa quả. Khi dược liệu có hoa, chúng thường thu hút nhiều côn trùng ong bướm.

2. Phân bố

Dược liệu mọc hoang khắp mọi nơi ở Việt Nam, Campuchia và nước Lào. Ngoài ra dược liệu còn phân bố ở Ấn Độ, Inđônêxia, Mangat, Philipin và châu Úc. Ở nước ta, dược liệu còn được trồng để làm thuốc hoặc làm cảnh trong vườn nhà.

3. Bộ phận dùng

Người ta thường thu hái lá Vọng cách quanh năm để sử dụng. Có nơi còn dùng cả thân, rễ và vỏ.

4. Thu hái

Quanh năm.

5. Chế biến

Sau khi thu hái, mang dược liệu rửa sạch, sấy khô hoặc phơi khô để dùng dần. Ngoài ra có thể mang dược liệu sao vàng để dùng.

6. Bảo quản

Để dược liệu ở những nơi thông thoáng, tránh ẩm.

Công dụng và Liều dùng

1. Tính vị

Lá cây Vọng cách có vị chát và tính bình.

2. Thành phần hóa học

Trong một cuộc nghiên cứu, Basu N.K và Dandiya P.C (1947) đã chiết từ vỏ thân hai ancaloit dược gọi là ganiarin và premnin.

Phần rễ của dược liệu có tinh dầu thơm và một chất khác có màu vàng.

3. Tác dụng dược lý

Theo nghiên cứu hiện đại

Theo kết quả nghiên cứu của Basu N.K và Dandiya P.C

Trong thí nghiệm với ếch, Premnin có tác dụng giống giao cảm (sympathomimtique). Chất này có khả năng làm giảm sức cơ của tim và làm giãn nở. Đồng thời làm giãn đồng tử.

Kết quả nghiên cứu dược lý cho thấy, các chất premnin và ganiarin được tìm thấy trong cây Vọng cách có khả năng tác động và làm tăng cường thần kinh giao cảm. Điều này có nghĩa là dược liệu có tác dụng làm co mạch, tăng tiết nước bọt, tăng huyết áp, tăng nhu động ruột, nở đồng tử, nở khí quản… Tác dụng tiết nước bọt và làm tăng nhu động ruột giúp ăn ngon miệng hơn. Khí quản nở to giúp thở tốt. Đối với những bệnh nhân có huyết áp thấp, huyết áp tăng sẽ giúp người bệnh  cảm thấy cơ thể khỏe mạnh hơn.

Theo Y học cổ truyền

Cây Vọng cách có những tác dụng sau:

• Thông tiểu tiện và giúp tăng cường hệ tiêu hóa
• Tăng cường chức năng gan và bảo vệ gan
• Tăng cường chức năng của hệ tiêu hóa
• Điều trị phong tê thấp
• Lợi sữa cho phụ nữ sau khi sinh
• Điều trị huyết áp thấp do có khả năng làm tăng huyết áp
• Điều trị bướu giáp Basedo.

Đối tượng sử dụng

• Những người mắc bệnh về gan, viêm gan B, những người nghiện rượu hoặc có thói quen sử dụng bia rượu
• Bệnh nhân có tiêu hóa kém, bị viêm đại tràng
• Những người bị kiết lỵ, tiêu chảy
• Những bệnh nhân bị sỏi thận
• Phụ nữ sau sinh
• Những bệnh nhân bị phong tê thấp
• Những người bị huyết áp thấp
• Bệnh nhân bị bướu giáp Basedo.

4. Liều lượng và cách dùng

Liều lượng

Dùng từ 10 – 30 gram/ngày.

Cách dùng

Dùng tươi hoặc phơi khô, sấy khô sắc thành thuốc uống, nấu thành cao, tán thành bột đắp ngoài hoặc làm hoàn.

Các bài thuốc tiêu biểu từ Dược Liệu

1. Điều trị bướu giáp Basedo

Mang lá dược liệu và 10 gram bạch truật rửa sạch với nước, sau đó phơi khô dưới bóng râm. Dùng 15 gram lá dược liệu khô, 20 gram bạch hoa xà thiệt thảo, 15 gram ké đầu ngựa, 20 gram cây xạ đen. Mang tất cả vị thuốc rửa sạch. Cho tất cả vị thuốc vào nồi cùng với 1,5 lít nước lọc. Thực hiện sắc thuốc trong 30 phút hoặc sắc thuốc cho đến khi lượng nhận thấy lượng nước thuốc trong nồi cạn dần chỉ còn lại 500ml. Để nguội bớt và chắt lấy phần nước. Chia thuốc thành 2 – 3 lần uống trong ngày. Sử dụng 1 thang/ngày.

2. Điều trị kiết lỵ

Dùng 30 – 40 gram lá dược liệu rửa sạch với nước muối. Cho dược liệu vào cối và thực hiện giã nát. Thêm một ít nước đun sôi vào cùng. Khuấy đều sau đó chắt lấy phần nước. Hòa tan vào thuốc một ít đường cho ngọt mà uống. Uống 1 lần/ngày. Mỗi ngày uống một chén khoảng 30 – 40ml nước thuốc. Liều dùng thuốc đối với trẻ em bằng ½ liều dùng thuốc so với người lớn.

3. Điều trị da vàng, gan nhiễm mỡ, đầy bụng, kém ăn

Dùng 30 gram dược liệu, 20 gram lá chi tử hoặc lá dành dành (thêm 15 gram vỏ quýt lâu năm nếu đầy bụng), 10 gram cỏ mần trầu, 5 gram đậu đen, 10 gram râu ngô, 20 gram nhân trần. Mang tất cả vị thuốc rửa sạch. Mang tất cả vị thuốc vào chảo và thực hiện sao vàng hạ thổ. Cho tất cả vị thuốc vào nồi cùng với 800ml nước lọc. Thực hiện sắc thuốc trong 30 phút hoặc cho đến khi lượng nước thuốc trong nồi chỉ còn lại 300ml. Chắt lấy phần nước và uống ngay khi còn ấm. Có thể chia thuốc thành nhiều lần uống trong ngày. Uống trước hoặc sau bữa ăn 30 phút. Uống liên tục 20 ngày đối với bệnh cấp tính. Uống liên tục từ 1 – 3 tháng đối với bệnh mãn tính để phòng ngừa bệnh tái phát lại.

4. Điều trị huyết áp thấp

Mang lá dược liệu rửa sạch với nước, sau đó phơi khô dưới bóng râm. Dùng 15 gram lá dược liệu khô cho vào tách cùng với 300ml nước đun sôi. Thực hiện hãm dược liệu trong 20 phút. Uống ngay khi còn ấm. Uống 1 lần/ngày.

Lưu Ý khi sử dụng Dược Liệu để trị bệnh

Theo Y học hiện đại, việc thường xuyên sử dụng nước sắc Vọng cách để thay nước có thể khiến huyết áp tăng cao, gây cường thần kinh giao cảm, không tốt. Theo Y học cổ truyền, việc thường xuyên uống nước sắc dược liệu có khả năng tác động và làm mất cân bằng âm dương. Đồng thời làm rối loạn chức năng của tạng phủ. Điều này có thể khiến người bệnh mắc phải những chứng bệnh khó lường trước được.

Lời kết

Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Dược Liệu cũng như một số bài thuốc hay về vị thuốc này nhé !

Lưu ý

1. Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
2. Người bệnh không tự ý áp dụng
3. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng

Nguồn: tracuuduoclieu.vn , tham khảo

Sách Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam