Điều trị Ung thư bằng tế bào gốc có hiệu quả, an toàn không?

Trong những năm gần đây, tỷ lệ mắc ung thư trên thế giới đang có xu hướng tăng nhanh và đáng báo động. Theo Tổng hợp số liệu của Tổ chức Nghiên Cứu Ung Thư Quốc Tế GLOBOCAN 2018 cho thấy, mỗi năm trên thế giới có khoảng 18,1 triệu ca mới mắc ung thư và 9,6 ca bệnh nhân ung thư tử vong, trong đó châu Á chiếm tỷ lệ mắc mới cao nhất chiếm 48,4% số bệnh nhân ung thư mắc mới trên toàn cầu. Phát hiện và điều trị ung thư là rất quan trọng. Tế bào gốc được đánh giá cao trong khả năng điều trị bệnh, tuy nhiên với bệnh ung thư thì sao? Điều trị ung thư bằng tế bào gốc có hiệu quả không? Có an toàn không? Cùng Medplus tìm hiểu qua bài viết bên dưới đây ngay nhé.

1. Bệnh ung thư là gì?

1.1.  Bệnh ung thư là gì?

Ung thư là một nhóm các bệnh liên quan đến việc tăng sinh tế bào một cách mất kiểm soát và những tế bào đó có khả năng xâm lấn những mô khác bằng cách phát triển trực tiếp vào mô lân cận hoặc di chuyển đến những cơ phần khác trong cơ thể (còn gọi là di căn).

Các  bệnh ung thư thường gặp:

• Ung thư phổi,
• Ung thư vú,
• Ung thư gan,
• Ung thư tuyến tiền liệt,
• Ung thư đại trực tràng,
• Ung thư dạ dày,…

Trong những năm gần đây, tỷ lệ mắc ung thư trên thế giới đang có xu hướng tăng nhanh và đáng báo động. Theo Tổng hợp số liệu của Tổ chức Nghiên Cứu Ung Thư Quốc Tế GLOBOCAN 2018 cho thấy, mỗi năm trên thế giới có khoảng 18,1 triệu Ca mắc mới ung thư và 9,6 ca bệnh nhân ung thư tử vong, trong đó châu Á chiếm tỷ lệ mắc mới cao nhất chiếm 48,4% số bệnh nhân ung thư mắc mới trên toàn cầu.

Nguồn tài liệu: GLOBOCAN

1.2. Nguyên nhân của bệnh ung thư

Nghiên cứu chỉ ra rằng khoảng 10% nguyên nhân ung thư xuất phát từ những rối loạn liên quan đến phần trong của cơ thể như rối loạn nột tiết di truyền. Đây là những nguyên nhân thường khó có thể thay đổi.

Bên cạnh đó, khoảng 80% bệnh ung thư phát sinh do chịu ảnh hưởng của môi trường sống, ví dụ như lối sống thiếu lành mạnh, nhiễm nhiều thói quen tật xấu như uống rượu, hút thuốc, hay ô nhiễm môi trường… Đây được gọi là những yếu tố ngoại sinh và có thể thay đổi được.

1.3. Dấu hiệu của bệnh ung thư

Những dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư có thể kể đến là:

• Sự thay đổi màu sắc của da, da tự nhiên xuất hiện những đốm nhỏ (có thể thay đổi cả về kích thước, hình dạng và màu sắc).
• Ho khan kéo dài, ngay cả khi bạn không hút thuốc hay bị cảm sốt.
• Những thay đổi trên ngực,
• Đầy bụng,
• Sưng hạch,
• Tiểu ra máu,
• Xuất huyết phụ khoa bất thường,
• Sụt cân thất thường,
• Gặp khó khăn trong ăn uống, khó nuốt, ợ nóng
• Mệt mỏi, tinh thần bất ổn, sức khỏe suy giảm…

2. Liệu pháp điều trị ung thư bằng tế bào gốc

2.1. Tế bào gốc là gì?

Tế bào gốc là loại tế bào có khả năng biệt hóa thành những tế bào khác trong cơ thể. Tế bào gốc được tìm thấy trong tủy, mô mềm của xương và máu cuống rốn. Trong đó, tế bào gốc máu cuống rốn được ưu tiên sử dụng nhiều nhất vì nó dễ thu thập và “nguyên thủy” hơn so với các nguồn khác.

Khi các tế bào gốc trong máu trưởng thành, chúng sẽ thay đổi thành ba loại tế bào mà cơ thể bạn cần:

• Tế bào tiểu cầu giúp đông máu,
• Tế bào hồng cầu cung cấp oxy cho cơ thể,
• Tế bào bạch cầu chống lại bệnh tật.

2.2. Điều trị ung thư bằng tế bào gốc có hiệu quả không

Nghiên cứu điều trị ung thư bằng tế bào gốc có những kết quả khả quan. Cụ thể,  một nhóm các nhà nghiên cứu từ Roswell Park – Đại học Michigan và Đại học Kyoto đã chứng minh rằng các tế bào gốc đa năng của con người có thể được tái tạo từ các tế bào lympho T. Loại tế bào này đóng một vai trò quan trọng trong việc khuyến khích phản ứng miễn dịch và chống lại ung thư vì tế bào lympho T được tạo ra từ tế bào gốc đa năng có khả năng chống khối u mạnh mẽ.

Tiến sĩ Ito – người đứng đầu cuộc nghiên cứu cho biết: “Tế bào gốc đa năng có thể tạo ra số lượng vô hạn các tế bào miễn dịch dành riêng cho bệnh nhân, thúc đẩy hệ thống miễn dịch của cơ thể giúp chống lại ung thư”. Ông cũng tin rằng các liệu pháp tế bào gốc trị bệnh ung thư sẽ có những kết quả đầy hứa hẹn.

Xem chi tiết cuộc nghiên cứu tại đây.

2.3. Cấy ghép tế bào gốc trị ung thư có gây ra tác dụng phụ?

Nếu tế bào gốc được điều trị là tế bào gốc tự thân (của chính bệnh nhân) thì tình trạng có phản ứng phụ sẽ không xuất hiện.

Nếu bạn được điều trị bằng tế bào gốc dị thân (tế bào gốc của người khác) thì có khả năng sẽ gặp tác dụng phụ. Trong quá trình điều trị, tùy vào tình trạng sức khỏe và mức độ bệnh mà mỗi bệnh nhân sẽ có lượng tế bào gốc cần thiết khác nhau. Nếu buộc phải sử dụng tế bào gốc dị thân với lượng quá nhiều có thể có những tác dụng phụ như:

• Choáng váng,
• Buồn nôn,
• Nhiễm trùng,…

Lưu ý rằng nếu gặp những tình trạng trên, hãy báo ngay cho bác sĩ điều trị của bạn.

2.4. Thời gian điều trị ung thư bằng tế bào gốc

Quá trình điều trị ung thư bằng cấy ghép tế bào gốc có thể mất vài tháng để hoàn thành.

• Quá trình này bắt đầu bằng việc điều trị hóa trị, xạ trị liều cao hoặc kết hợp cả hai. Quá trình này mất khoảng từ một đến hai tuần. Sau khi hoàn thành, bạn sẽ có vài ngày để nghỉ ngơi.
• Tiếp theo, bạn sẽ tiến hành tiêm tế bào gốc vào cơ thể. Tế bào gốc được đưa vào cơ thể thông qua một ống thông IV. Quá trình này giống như được truyền máu. Mất 1 đến 5 giờ để nhận được tất cả các tế bào gốc.
• Sau khi nhận được tế bào gốc, bạn bắt đầu giai đoạn phục hồi. Đây là thời gian mà các tế bào nhận được bắt đầu tạo ra các tế bào mới. Ngay cả sau khi tế bào hư tổn của bạn được thay thế, hệ thống miễn dịch vẫn sẽ mất nhiều thời gian hơn để phục hồi hoàn toàn.

3. Kết luận

Điều trị ung thư bằng tế bào gốc có những hiệu quả khả quan. So với các phương pháp cũ thì liệu pháp tế bào gốc được đánh giá dễ thực hiện hơn. Quá trình điều trị cũng nhẹ nhàng và không gây nhiều ảnh hưởng đến bệnh nhân. Qua điều trị, bệnh nhân đã có những cải thiện sức khỏe đáng kể.

Mặc dù chỉ mới có thể giảm triệu chứng và hạn chế quá trình phát triển bệnh, chưa thể trị khỏi ung thư bằng tế bào gốc tận gốc. Tuy nhiên những kết quả thu lại trên cũng rất đáng kỳ vọng rằng trong tương lai, sẽ rất nhanh thôi phương pháp điều trị ung thư bằng tế bào gốc sẽ có kết quả như chúng ta mong đợi.

Nguồn tài liệu:

• Stem Cell Transplants in Cancer Treatment
• Targeting cancer stem cell pathways for cancer therapy