Trong khớp, lớp sụn bao phủ các đầu xương qua thời gian sẽ bắt đầu thoái hóa và mòn đi. Khi xương mất đi lớp bảo vệ này, phần khớp sẽ cọ xát vào nhau. Điều này dẫn đến đau, gây sưng cứng, cuối cùng là mất chức năng và khả năng vận động. Liệu pháp tế bào gốc có thể điều trị viêm xương khớp đầu gối. Vậy điều trị viêm khớp bằng tế bào gốc như thế nào? Có hiệu quả không? Hãy cùng Medplus tìm hiểu nhé!
1. Viêm khớp là bệnh gì?
1.1. Viêm khớp là gì?
Viêm khớp là một thuật ngữ chung của tất cả các rối loạn có ảnh hưởng đến cấu trúc và hoạt động của khớp. Trong khớp, lớp sụn bao phủ các đầu xương bắt đầu thoái hóa và mòn đi. Khi xương mất đi lớp bảo vệ này, phần khớp sẽ cọ xát vào nhau. Điều này dẫn đến đau, gây sưng cứng, cuối cùng là mất chức năng và khả năng vận động.
Có khoảng 100 loại viêm khớp, trong đó có thể là bệnh viêm khớp đơn thuần hoặc viêm khớp có ảnh hưởng đến các cơ quan khác. Hai loại viêm khớp thường gặp nhất là: viêm xương khớp (OA) và viêm khớp dạng thấp (RA).
- Viêm xương khớp (OA): là loại viêm khớp phổ biến nhất. Vị trí tổn thương chủ yếu của viêm xương khớp là sụn khớp. Viêm xương khớp làm các khớp khó chuyển động, biến dạng, xương lệch khỏi vị trí bình thường…
- Viêm khớp dạng thấp (RA): đây là một bệnh liên quan đến hệ thống miễn dịch của cơ thể. Vị trí tổn thương đầu tiên trong viêm khớp dạng thấp là các màng hoạt dịch, sau đó làm rối loạn các thành phần khác trong khớp.
1.2. Nguyên nhân
Các khớp trên cơ thể đều có thể bị viêm, nhưng thường bị nhất là viêm khớp ngón tay, bàn tay, cột sống, đầu gối và khớp hông. Bệnh có thể gặp ở nhiều độ tuổi, đặc biệt ở lứa tuổi trung niên trên 40 tuổi. Những nguyên nhân của bệnh viêm khớp có thể kể đến là:
Các nguyên nhân tại khớp
- Viêm sụn,
- Thoái hóa,
- Bào mòn sụn khớp,
- Nhiễm khuẩn tại khớp,
- Chấn thương khớp…
Các nguyên nhân ngoài khớp
- Các rối loạn chuyển hóa (tăng acid uric trong bệnh gút),
- Bất thường hệ thống miễn dịch gây tổn thương các thành phần trong khớp…
2. Điều trị viêm khớp bằng tế bào gốc có an toàn không?
2.1. Liệu pháp tế bào gốc điều trị viêm khớp
Tế bào gốc có khả năng biến đổi (biệt hóa) thành các tế bào khác và có thể tự sinh sản. Giá trị đặc biệt của liệu pháp tế bào gốc là khả năng kích thích tái tạo và phục hồi khớp bằng cách kích thích sự phát triển của các tế bào ở vùng bị tổn thương và tái tạo mô.
Khi tế bào gốc được tiêm trực tiếp vào khớp bị ảnh hưởng, chúng sẽ cải thiện mô của khớp đó, giúp bình thường hóa quá trình trao đổi chất và cải thiện tình trạng dinh dưỡng, dẫn đến giảm viêm và phục hồi khả năng vận động của khớp.
2.2. Loại tế bào gốc nào được sử dụng?
Loại tế bào gốc ưu tiên sử dụng để điều trị viêm khớp là tế bào gốc tự thân. Tế bào tự thân (MMCSs) được lấy từ mô mỡ hoặc tủy xương trong cơ thể người. MMSCs có nguồn gốc từ mô mỡ có tiềm năng chondrogenic – khả năng phát triển sụn – cao nhất. Thu hoạch từ mỡ của chính bệnh nhân cũng dễ dàng hơn lấy từ xương.
Tế bào gốc tự thân MMCSs khi được tiềm vào cơ thể sẽ:
- Cải thiện tiềm năng tái tạo tổng thể của cơ thể, kích hoạt quá trình chữa bệnh;
- Cung cấp tác dụng chống viêm,giảm viêm và giảm đau;
- Sửa chữa các mô khớp và phục hồi chức năng của mô khớp.
Để hiệu quả đạt được tối đa, việc quyết định nguồn tế bào do bác sĩ thực hiện tùy thuộc vào tình trạng bệnh nhân và hiệu quả mong đợi của tế bào.
2.3. Quy trình thực hiện
Bác sĩ sẽ tiến hành thực hiện các kiểm tra sức khỏe liên quan. Sau đó đưa ra phương pháp điều trị thích hợp nhất. Cụ thể quy trình diễn ra như sau:
- Thu thập và nuôi cấy tế bào gốc. Liều điều trị tối ưu của tế bào được tính theo trọng lượng của bệnh nhân.
- Các tế bào sẽ được đưa trở lại cơ thể bệnh nhân bằng hai cách: tiêm cục bộ vào khớp bị ảnh hưởng và nhúng IV. Toàn bộ quá trình được hoàn thành trong vòng vài giờ. Quá trình tiêm hoàn toàn không đau, nhanh chóng, đơn giản và quan trọng nhất là an toàn.
- Thời gian điều trị từ 1 đến 14 ngày, tùy theo tình trạng sức khỏe và tiền sử bệnh của người đó.
2.4. Trị liệu bằng tế bào gốc có an toàn không?
Hầu hết liệu pháp tế bào gốc sử dụng tế bào gốc đều an toàn vì tế bào gốc được thu thập từ bệnh nhân, giảm thiểu nguy cơ phản ứng không mong muốn. Các tác dụng phụ thường gặp nhất là sưng và đau tạm thời, nhưng những trường hợp có tác dụng phụ thường rất ít.
Tuy nhiên, cũng như hầu hết liệu pháp y tế bào khác, rủi ro về điều trị tế bào gốc có thể tăng lên nếu:
- Một loại tế bào gốc khác được sử dụng (ví dụ: tế bào gốc đa năng thay vì tế bào gốc trưởng thành);
- Tế bào gốc được nuôi cấy (lấy từ bệnh nhân và phát triển trong phòng thí nghiệm theo thời gian);
- Tế bào gốc được trộn với các hóa chất khác khi cần thiết…
Như với hầu hết các phương pháp điều trị, nghiên cứu đang được tiến hành bằng tế bào gốc đều đáp ứng quy định của FDA.
Xem thêm: Tiêu chuẩn FDA và AABB
3. Kết luận
Điều trị viêm khớp bằng tế bào gốc đảm bảo tính an toàn và có những kết quả tốt đẹp. Tế bào gốc được tiêm vào cơ thể người bị viêm khớp giúp cải thiện tình trạng đau nhức, sưng viêm hiệu quả. Mặc dù có một số phản ứng y khoa, nhưng hầu như không đáng ngại.
Tại Việt Nam, nếu có nhu cầu tìm hiểu về các dịch vụ tế bào gốc bạn có thể liên hệ FSCB – Ngân hàng tế bào gốc hàng đầu hiện nay, nhân viên phụ trách sẽ hỗ trợ bạn những thông tin cần thiết nhất.
Nguồn tài liệu: