Câu hỏi làm thế nào để xử lý những đứa trẻ ngang bướng là điều mà hầu hết các bậc cha mẹ đều phải vật lộn ở bất kì thời điểm nào. Đối với trẻ em trong độ tuổi đi học, sự thách thức sẽ có nhiều khả năng xảy ra ở dạng tranh cãi hoặc không làm điều gì đó bạn yêu cầu — hoặc làm điều đó rất, rất chậm — hơn là một cơn giận dữ (thường xảy ra ở trẻ nhỏ). Con bạn có thể đang cố gắng kiểm soát một tình huống hoặc tuyên bố tính độc lập của chúng thông qua việc bày tỏ sự không thích đối với một nhiệm vụ như làm việc nhà.
Khi sự ngang bướng không hẳn là những gì chúng ta nghĩ
Trong một số trường hợp, những gì trông có vẻ như trẻ ngang bướng có thể chỉ đơn giản là một đứa trẻ đang lười biếng vì chúng quá tập trung vào một hoạt động. Hiểu được điều gì đằng sau hành vi của con bạn là một phần quan trọng để giải quyết vấn đề.
Hành vi ngang ngược tồn tại trong một thời gian dài và cản trở thành tích của trẻ ở trường và các mối quan hệ của chúng với gia đình và bạn bè có thể là dấu hiệu của một vấn đề được gọi là rối loạn thách thức chống đối, viết tắt là ODD.
Ở những trẻ bị ODD, sự thách thức được đặc trưng bởi các hành vi, chẳng hạn như nóng nảy hoặc hung hăng, thường có vẻ không phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Trẻ bị ODD cũng có thể biểu hiện các vấn đề khác như trầm cảm, lo lắng hoặc rối loạn tăng động, giảm chú ý (ADHD). Nếu bạn nghi ngờ rằng con bạn có thể bị ODD, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc cố vấn ở trường học để được trợ giúp và cung cấp thông tin.
Làm thế nào để giáo dục những đứa trẻ ngang bướng?
Nếu sự ương ngạnh của con bạn không ở mức ODD, cũng như không bị ảnh hưởng bởi một số vấn đề tiềm ẩn khác, thì có nhiều cách để cải thiện hành vi.
Đặt kỳ vọng
Đảm bảo rằng bạn đã hiểu rõ các quy tắc và công việc trong nhà, và chúng phù hợp với lứa tuổi. Một đứa trẻ năm hoặc sáu tuổi có thể cảm thấy quá sức khi được yêu cầu dọn dẹp phòng của chúng, vì thế chúng từ chối làm điều đó. Chúng có thể hoàn thành công việc tốt hơn nếu bạn chia nó thành các nhiệm vụ nhỏ, chẳng hạn như nhặt đồ chơi trên sàn nhà và giúp bạn cất chúng đi.
Tìm hiểu gốc rễ của hành vi
Tìm kiếm nguyên nhân, yếu tố kích hoạt và cố gắng theo dõi sự chống đối của con bạn. Có theo khuôn mẫu không? Có những điều cụ thể nào đó mà trẻ không thích hoặc không muốn làm không? Chúng có trở nên ngang bướng khi mọi thứ bận rộn hay vội vã không? Sau khi điều tra nguyên nhân, bạn có thể thực hiện các bước điều chỉnh tình huống để con bạn ít chống đối bạn hơn.
Thiết lập cho con bạn hành vi tốt
Cố gắng tránh những tình huống mà trẻ có thể dễ trở nên bướng bỉnh hoặc biểu hiện những hành vi xấu khác. Ví dụ, nếu bạn biết con mình có xu hướng cáu kỉnh khi trở nên quá bận rộn với nhiều thứ phải làm cùng một lúc, hãy cố gắng không sắp xếp quá nhiều việc sau giờ học hoặc vào cuối tuần. Nếu con bạn không thích việc chuyển đổi đột ngột, hãy cố gắng dành thêm một chút thời gian khi bạn chuyển từ việc này sang việc khác.
Đối xử với con bạn như cách bạn muốn được đối xử
Cũng giống như những người trưởng thành, đứa trẻ ngoan ngoãn của bạn có thể có một ngày nghỉ. Trẻ có thể đang ở trong tâm trạng tồi tệ, hoặc cảm thấy quá tải và cần một thời gian nghỉ ngơi. Hãy chắc chắn về những gì con bạn phải làm, nhưng hãy nói với chúng một cách yêu thương và thấu hiểu. Khi bạn trở thành tấm gương tốt về cách bày tỏ ý kiến hoặc sự không đồng tình một cách yêu thương và tôn trọng, con bạn sẽ noi theo.
Xem thêm bài viết: 4 phong cách nuôi dạy trẻ và tác động
Tận dụng các kỹ năng ngôn từ của con bạn
Cha mẹ của trẻ em trong độ tuổi đi học có lợi thế khác biệt so với cha mẹ của trẻ mới biết đi khi đối mặt với hành vi ngang bướng của con: họ có thể nói ra. Bình tĩnh thảo luận với con bạn về điều chúng muốn, sau đó cố gắng tìm ra giải pháp phù hợp với cả hai.
Thiết lập các quy tắc cơ bản
Đảm bảo rằng con bạn biết các quy tắc trong gia đình bạn. Ví dụ, nói chuyện với thái độ thiếu tôn trọng là điều tuyệt đối không được phép trong gia đình, hãy nói rõ rằng sẽ có những hậu quả cho việc đó — không thỏa hiệp hoặc có thêm cơ hội thứ hai. Hãy chắc chắn chọn một hậu quả mà bạn sẵn sàng thực hiện, chẳng hạn như không được xem TV trong suốt thời gian còn lại của ngày hoặc làm thêm một việc nhà, để con bạn không phớt lờ yêu cầu của bạn và làm giảm quyền hạn của bạn.
Thỏa hiệp khi bạn có thể
Con gái của bạn có nhất quyết muốn mặc chiếc váy mùa hè xinh xắn vào một ngày mùa thu lạnh giá không? Thay vì tham gia vào một cuộc tranh cãi, hãy cố gắng đưa ra một thỏa hiệp, chẳng hạn như yêu cầu cô ấy mặc quần bó hoặc quần legging với váy. Nói chung, bạn nên nhượng bộ khi con bạn cố gắng kiểm soát điều gì đó nhỏ để bạn có thể giữ vững lập trường khi nói đến những việc lớn hơn.
Thảo luận về các lựa chọn
Đôi khi, một đứa trẻ có thể thể hiện hành vi thách thức vì chúng muốn được nói nhiều hơn về thời gian hoặc cách chúng làm mọi việc. Một cách để giúp trẻ cảm thấy mình có nhiều quyền kiểm soát hơn là cho trẻ lựa chọn. Ví dụ, một khi bạn thiết lập các yêu cầu— “Phải cất đồ chơi đi” — thảo luận với con bạn khi nào chúng sẽ làm nhiệm vụ. Ví dụ, đồ chơi có thể được cất đi bất cứ lúc nào trước khi đi ngủ.
Nguồn: Effective Ways to Handle Defiant Children