Nguyên liệu của món ăn góp phần tạo nên linh hồn của món ăn cũng như mang đến những giá trị dinh dưỡng cụ thể cho món ăn đó. Trong đó, cà phê là thức uống quen thuộc với nhiều người. Vậy giá trị dinh dưỡng và tác dụng tuyệt vời của cà phê là gì? Nên lưu ý những gì khi sử dụng? Hãy cùng MedPlus tìm hiểu thông tin nhé!
Thông tin chung
Cà phê là một loại thức uống được ủ từ hạt cà phê rang, lấy từ quả của cây cà phê. Sau khi chín, quả sẽ được hái, chế biến và phơi khô. Hạt cà phê khô sẽ được rang trong nhiều điều kiện nhiệt độ khác nhau, tùy thuộc vào nhu cầu thị hiếu. Hạt sau khi rang sẽ được đem đi xay và ủ với nước sôi để tạo ra cà phê dưới dạng thức uống
Thông tin dinh dưỡng
Glucid
Chiếm ½ tổng số chất khô, đại bộ phận không tham gia vào thành phần nước uống mà chỉ cho màu và vị caramen. Đường có trong cà phê do quá trình thủy phân dưới tác dụng của axit hữu cơ và các enzim thủy phân. Hàm lượng saccharose có trong cà phê phụ thuộc vào độ chín của quả, quả càng chín thì hàm lượng càng cao. Saccharosa bị caramen hóa trong quá trình rang tạo thành hương vị cho nước cà phê .
Protein
Hàm lượng protein không cao nhưng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành hương vị của sản phẩm.
Lipid
Hàm lượng lipid chiếm khá lớn 10-13%. Chủ yếu là dầu và sáp.Trong đó sáp chiếm 7-8% , còn lại dầu chiếm khoảng 90%. Trong quá trình chế biến lipid bị biến đổi, song một phần axit béo tham gia dưới tác dụng của nhiệt độ cao tạo nên hương thơm cho sản phẩm, lượng lipid không bị biến đổi là dung môi tốt hòa tan các chất thơm. Khi pha cà phê thì chỉ một lượng nhỏ lipid đi vào nước còn phần lớn lưu lại trên bã.
Chất thơm
Trong cà phê hàm lượng chất thơm nhỏ, nó được hình thành và tích lũy trong hạt. Sự tích lũy chịu nhiều yếu tố như đất đai, khí hậu và nhất là chủng loại cà phê. Sự tích lũy chất thơm trong hạt nói riêng và cấu trúc hương vị cà phê chịu ảnh hưởng rất lớn bởi độ cao, vì vậy các loại cà phê được trồng càng cao, thì phẩm chất hạt càng tốt hơn.
Alcaloid
Trong cà phê có các alcaloid như : caffeine, trigonulin ,colin .Trong đó quan trọng và được nghiên cứu nhiều hơn cả là Caffeine và trigonulin.
Caffein
Caffeine chiếm từ 1-3% Phụ thuộc vào chủng loại cà phê, điều kiện khí hậu, điều kiện canh tác. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) không xếp Caffeine vào nhóm các chất gây nghiện. Đến nay vẫn không có bằng chứng khoa học cho thấy Caffeine nguy hại đến sức khoẻ, ngay cả những trường hợp sử dụng thường xuyên Caffeine trong thời gian dài.
Khoáng chất
Chiếm khoảng 3-5% chủ yếu là nitơ, kali, magiê, photpho, clo.
Tác dụng đối với sức khỏe
1. Khởi động buổi sáng
Một tách vào buổi sáng giúp tỉnh táo và hoạt bát hơn. Các nghiên cứu cho thấy caffeine trực tiếp kích thích tủy sống và vỏ não, do đó khiến bạn cảm thấy tỉnh táo.
2. Kẻ thù của ung thư và bệnh tật
Cà phê có thể giúp chống lại các bệnh gan và ung thư. Một nghiên cứu được công bố vào tháng 5.2017 cho thấy những người uống một tách cà phê mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư gan thấp hơn 20% và uống 2 tách mỗi ngày giúp giảm 35%.
Các nghiên cứu sâu hơn cho thấy 5 tách giúp giảm đến 50% nguy cơ ung thư gan. Chất chống ô xy hóa tự nhiên này cũng có thể giúp giảm 50% nguy cơ ung thư miệng bằng cách bảo vệ chống lại các khối u trong miệng.
3. Bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật
Uống 3 tách mỗi ngày có thể giúp kéo dài tuổi thọ, do thức uống này làm giảm đáng kể bệnh tật.
4. Mang lại sự vui vẻ, sảng khoái
Một nghiên cứu của Đại học Harvard (Mỹ) vào năm 2011 đã phát hiện những phụ nữ uống 4 tách trở lên mỗi ngày, có nguy cơ trầm cảm thấp hơn 20%. Một nghiên cứu riêng biệt cho thấy 200.000 người uống 4 tách trở lên mỗi ngày, có nguy cơ tự tử thấp hơn 53%.
5. Hỗ trợ cho người bệnh hen
Hoạt động như một chất làm giãn phế quản, caffeine có thể giúp người mắc bệnh hen dễ thở hơn trong một cuộc tấn công nhẹ. Nó tương tự như theophylline, một loại thuốc mở đường dẫn khí trong phổi.
6. Giảm đau
Nồng độ cà phê cao có thể giúp phụ nữ chịu đựng cơn đau nhiều hơn.
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Goldsmiths phát hiện ra rằng tiêu thụ 250 mg caffeine giúp tăng ngưỡng chịu đau. Nhưng không thấy tác dụng này ở nam giới.
Đối với đau đầu, sự kết hợp của caffeine và aspirin mang lại hiệu quả hơn nhiều so với aspirin đơn thuần. Caffeine giúp hấp thụ hầu hết các thuốc giảm đau nhanh hơn, điều này giải thích tại sao một số loại thuốc giảm đau kết hợp caffeine vào thành phần.
7. Tăng cường trí nhớ
Các nghiên cứu của Viện thông tin khoa học của châu Âu báo cáo rằng tiêu thụ thức uống này vừa phải có thể làm giảm sự suy giảm nhận thức ở cả nam và nữ. Phần lớn các nghiên cứu cho thấy rằng tiêu thụ cà phê trong suốt cuộc đời có thể giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.
8. Hỗ trợ tập luyện
Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống một tách trước khi tập thể dục giúp kéo dài thời gian tập luyện. Siêu thực phẩm này giúp ngăn chặn các hóa chất khiến cơ bắp bị mỏi trong các hoạt động thể chất cường độ cao.
Những món ngon
Cà phê không chỉ chế biến thành thức uống vào buổi sáng, nhờ hương vị thơm ngon mà còn được sử dụng để làm nên hương bị cho các món ăn như kẹo, bánh, ăn chung với bánh flan…
Lưu ý khi sử dụng
1. Không sử dụng cà phê quá đặc
– Tuy có những tác dụng tốt, nhưng nếu sử dụng nó không hợp lý sẽ làm ảnh hưởng tới sức khỏe như: Tim đập nhanh, nóng ruột, ù tai….
– Vì vậy để tốt cho sức khỏe, bạn không nên pha quá đặc hay có thành phần caffeine cao.
2. Không uống nhiều trong ngày
– Cà phê có tác dụng cung cấp năng lượng cho cơ thể, nhưng nếu cung cấp quá nhiều sẽ gây hại cho sức khỏe.
– Chỉ nên cung cấp cho cơ thể khoảng 1 – 2 ly mỗi ngày.
3. Không sử dụng chung với thuốc
– Thuốc và cà phê khi dùng chung với nhau sẽ làm cho dạ dày bị kích thích, gây co bóp với cường độ mạnh, gây nên những cơn đau, khó chịu.
– Ngoài ra, khi sử dụng cùng với thuốc sẽ làm cho thuốc mất tác dụng, nếu dùng chung với thuốc kháng sinh sẽ kích thích caffeine tăng cao.
– Để không làm ảnh hưởng tới sức khỏe, cũng như tác dụng của thuốc, nên có thời gian sử dụng cách với thời gian uống thuốc khoảng 2 – 3 tiếng.
Tác hại của việc sử dụng quá nhiều
Cà phê có chứa caffeine có thể gây ra chứng mất ngủ, căng thẳng và bồn chồn. Uống nhiều thức uống này sẽ thúc đẩy việc tăng sản xuất các hormone căng thẳng như cortisol, epinephrine và norepinephrine. Những hóa chất này làm tăng nhịp tim, huyết áp và căng thẳng. Tiêu thụ caffeine có thể làm tăng huyết áp ở những người đã bị cao huyết áp.
Nhiều axit có thể gây kích ứng dạ dày và niêm mạc ruột non. Uống cà phê khi dạ dày trống rỗng có thể kích thích dạ dày tăng tiết axit. Uống cà phê cũng có thể gây kích ứng niêm mạc ruột non, gây tiêu chảy, hội chứng ruột kích thích.
Uống cà phê không lọc có thể làm tăng cholesterol trong máu. Điều này có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tim.
Uống 1 hoặc 2 ly mỗi ngày an toàn đối với các bà mẹ cho con bú và trẻ sơ sinh nhưng caffeine với số lượng lớn có thể gây kích ứng đường tiêu hóa, gây khó ngủ và khó chịu.
Uống cà phê có chứa caffeine có thể làm tăng lượng canxi được đưa ra ngoài qua nước tiểu. Điều này có thể làm suy yếu xương. Nếu bạn bị loãng xương, hạn chế tiêu thụ caffeine ít hơn 300 mg mỗi ngày (khoảng 2-3 tách cà phê).
https://thanhnien.vn/suc-khoe/9-loi-ich-cua-viec-uong-ca-phe-moi-ngay-1052418.html
https://vnexpress.net/suc-khoe/loi-ich-va-tac-hai-ca-phe-3160202.html