Do việc sử dụng thường xuyên các thuốc chống viêm không steroid (NSAID) và các loại thuốc giảm đau khác hiện gây ra nhiều lo ngại về sức khỏe, nhiều người quan tâm đến việc sử dụng thuốc giảm đau tự nhiên thay thế. Một trong những liệu pháp tự nhiên đang được ưa chuộng phải kể đến vỏ cây liễu trắng. Chiết xuất vỏ cây liễu trắng được sử dụng trong dân gian và các loại thuốc tự nhiên trong nhiều thế kỷ và cho thấy nhiều tác dụng trong điều trị các chứng đau tự nhiên với ít tác dụng phụ hơn các loại thuốc đặc trị trên thi trường. Vậy vỏ cây liễu trắng có tác dụng gì? Bài viết sau đây sẽ giải đáp các thắc mắc đó của bạn.
Vỏ cây liễu trắng là gì?
Cây liễu trắng (Salix alba) mọc một vỏ cây có chứa hóa chất gọi là salicin, có tác dụng chống viêm. Salicin hoạt động theo cách tương tự như axit acetylsalicylic, hoạt chất trong aspirin. Trên thực tế, vào những năm 1800, salicin đã được sử dụng để phát triển aspirin.
Cây liễu là thành viên của họ thực vật Salicaceae và có nguồn gốc từ Châu Âu, Trung Á và Bắc Phi. Có một số loài cây liễu tồn tại tạo ra vỏ cây được sử dụng để làm chiết xuất, thuốc và chất bổ sung. Chúng bao gồm các loài:
- Liễu trắng/liễu châu Âu
- Liễu đen
- Dưỡng liễu
- Liễu tím
Sau khi salicin được hấp thụ, nó sẽ phân hủy thành các dẫn xuất salicylate khác nhau, có nhiều khả năng tăng cường sức khỏe. Tác dụng của cây liễu trắng mất nhiều thời gian hơn aspirin, nhưng chúng có xu hướng tồn tại lâu hơn và gây ra ít phản ứng bất lợi hơn tác dụng phụ của aspirin.
Lợi ích sức khỏe
1. Chống oxy hóa và chống viêm
Từ thời Hippocrates, mọi người đã nhai vỏ cây liễu trắng để giúp giảm đau và viêm một cách tự nhiên. Ngày nay chúng ta biết từ các nghiên cứu rằng vỏ cây liễu có khả năng giảm viêm và stress oxy hóa và tăng hoạt động chống oxy hóa, bao gồm cả glutathione.
Các nghiên cứu in vitro và nghiên cứu trên động vật đã phát hiện ra rằng tác dụng giảm đau của vỏ liễu là do khả năng làm sạch các gốc tự do và các chất trung gian gây viêm điều hòa, bao gồm yếu tố hoại tử khối u và yếu tố hạt nhân – kappa B. Nó dường như cũng ảnh hưởng đến việc tăng sản tuyến tiền liệt và giảm viêm.
2. Kiểm soát các triệu chứng viêm khớp và đau mãn tính
Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng vỏ cây liễu trắng có thể giúp nhiều người đối phó với chứng đau khớp và chấn thương mãn tính. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng chiết xuất vỏ này không phải là phương pháp điều trị hiệu quả cho các triệu chứng viêm khớp dạng thấp, trong khi những nghiên cứu khác cho thấy nó có thể làm giảm đau xương khớp và đau lưng cũng như số triệu chứng đau nhức nhất định.
Theo một nghiên cứu năm 2009 về hiệu quả của vỏ cây liễu đối với đau cơ xương khớp, tác dụng giảm đau của vỏ liễu không thua kém rofecoxib (một loại thuốc chống viêm không steroid được sử dụng để điều trị viêm khớp) ở những bệnh nhân bị đau thắt lưng. Tuy nhiên, không có tác dụng đáng kể nào được thấy trong một nghiên cứu xác nhận ở những bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp.
3. Điều trị các triệu chứng sốt
Bằng cách hỗ trợ hệ thống miễn dịch, cung cấp chất chống oxy hóa và giảm viêm, vỏ liễu có thể được sử dụng để giúp hạ sốt , điều trị cảm lạnh thông thường, giúp kiểm soát các triệu chứng cúm và tăng tốc độ phục hồi từ các bệnh khác.
Tăng khả năng phòng vệ chống lại vi khuẩn và vi rút dường như là do hàm lượng polyphenol và flavonoid của cây liễu trắng, cũng như các hợp chất khác. Những chất chống oxy hóa này đã được chứng minh là có đặc tính hạ sốt và sát trùng.
Vỏ cây liễu có thể đặc biệt hữu ích khi bị sốt khi kết hợp với các loại thảo mộc làm mát, chẳng hạn như bạc hà, ở dạng tinh dầu hoặc trà.
4. Tăng cường hiệu suất thể thao
Bởi vì nó có thể giúp giảm đau tự nhiên, chiết xuất vỏ cây liễu trắng được một số vận động viên sử dụng để giúp hỗ trợ hiệu suất và khả năng phục hồi của họ.
Một số ít nghiên cứu cho thấy nó có khả năng giảm đau cơ và khớp và chống lại sự mệt mỏi cản trở khả năng thể chất. Nó cũng được sử dụng rộng rãi trong suốt lịch sử để giúp điều trị các tình trạng viêm như viêm burs và viêm gân.
5. Dùng để giảm cân
Mặc dù nghiên cứu tập trung vào tác dụng của nó đối với việc giảm cân còn hạn chế, một số báo cáo chỉ ra rằng vỏ liễu trắng có thể giúp thúc đẩy giảm béo ở những người trưởng thành thừa cân hoặc béo phì. Người ta tin rằng hoạt động chống viêm của vỏ cây liễu có thể giúp hỗ trợ sức khỏe trao đổi chất, nhưng một số chuyên gia khuyên không nên sử dụng nó cho mục đích này vì sự an toàn của nó chưa được nghiên cứu kỹ.
Nó cũng có vẻ không an toàn khi kết hợp với các chất bổ sung giảm cân, chẳng hạn như Ephedra, bị cấm ở Hoa Kỳ do các báo cáo về tác dụng phụ nghiêm trọng.
6. Chống đau đầu và tăng cường tâm trạng
Một số người cho rằng họ trải nghiệm lợi ích của vỏ cây liễu trắng để giảm đau đầu, mệt mỏi và lo lắng. Mặc dù nghiên cứu chính thức hơn là cần thiết để xác nhận cách thức hoạt động của nó để nâng cao tâm trạng, năng lượng và sự tập trung, nhưng có vẻ như vỏ cây liễu trắng có thể có những tác động này do khả năng chống viêm và khả năng giảm stress oxy hóa.
Rủi ro, tác dụng phụ và tương tác
Tiêu thụ vỏ cây liễu trắng liều cao có thể nguy hiểm vì quá nhiều salicin có khả năng góp phần gây ra một số vấn đề sức khỏe ở một số cá nhân, bao gồm rối loạn chảy máu và tổn thương thận.
Các tác dụng phụ tiềm ẩn khác có thể bao gồm khó chịu tiêu hóa và ngứa da. Những người dễ bị đau dạ dày, đặc biệt là do thuốc, nên thận trọng khi sử dụng các sản phẩm vỏ cây liễu.
Những người có bất kỳ tình trạng sức khỏe nào sau đây nên tránh sử dụng các sản phẩm vỏ cây liễu trắng:
- Rối loạn chảy máu (vì vỏ cây liễu làm chậm quá trình đông máu)
- Bệnh thận hoặc suy thận
- Nhạy cảm với aspirin
- Hen suyễn
- Viêm loét dạ dày
- Bệnh tiểu đường
- Bệnh Gout
- Bệnh máu khó đông
- Bệnh gan
- Trải qua các cuộc phẫu thuật gần đây
Nguồn tham khảo: