Nguyên liệu của món ăn góp phần tạo nên linh hồn của món ăn cũng như mang đến những giá trị dinh dưỡng cụ thể cho món ăn đó. Giá trị dinh dưỡng và tác dụng tuyệt vời của mật ong là gì? Nên lưu ý gì khi sử dụng mật ong? Hãy cùng MedPlus tìm hiểu thông tin về mật ong nhé!
Thông tin chung về mật ong
Mật ong là gì?
Mật ong là phần chất ngọt do ong mật góp nhặt trong các bông hoa, được xếp vào loại chất làm ngọt tự nhiên, chứa nhiều chất chống oxy hóa hữu ích và đặc tính kháng khuẩn rất có lợi cho sức khỏe trong việc hỗ trợ điều trị bệnh cũng như làm đẹp.
- Tên gọi khác: Bách hoa tinh, Bách hoa cao, Phong mật
- Tên khoa học: Mel
- Họ: Ong mật (Apidae)
- Tên tiếng anh: Honey bee
Mật ong có màu hổ phách hoặc nâu đen, trong, hơi dính nhớt, vị ngọt thanh, mùi thơm đặc trưng. Vào mùa hè, mật ong thường sáng bóng và trong như dầu. Mùa đông, mật có hiện tượng kết tinh thành các hạt li ti, sánh đặc khi nhiệt độ giảm. Tùy vào từng mùa mà mật cũng có thay đổi một số tính chất vật lý.
Các loại mật ong
Thị trường hiện đang tràn ngập rất nhiều loại Mật ong, với mỗi loại mang hương vị, hương vị và màu sắc đặc trưng của nó. Nói chính xác, có hơn 300 loại mật ong tồn tại cho đến ngày nay và với mỗi loại có một lợi ích đặc biệt về sức khỏe và dinh dưỡng, những người yêu thích mật ong đang có một thời gian ngọt ngào.
Keo mật ong
Keo là một trong những giống mật ong phổ biến nhất. Được xác định là mật ong nhẹ và trong, nó mang hương vị hoa tinh tế từ mật hoa của cây keo Robinia, còn được gọi là Black Locust ở Bắc Mỹ và Châu Âu. Nồng độ fructose cao giúp mật ong keo giữ được trạng thái lỏng trong một thời gian dài. Hàm lượng sucrose thấp của nó làm cho nó phổ biến rộng rãi trong số các bệnh nhân tiểu đường và với nguồn chất chống viêm phong phú, nó phù hợp nhất để điều trị rối loạn hô hấp.
Mật ong cỏ linh lăng
Mật ong Alfalfa được sản xuất chủ yếu ở Canada và Hoa Kỳ. Được làm từ những bông hoa màu tím hoặc màu xanh, nó có màu nhạt và có mùi thơm và hương hoa nhẹ.
Mật ong bơ
Mật ong bơ không có vị gì như trái cây, nhưng được chiết xuất từ hoa bơ California. Nó là một loại mật ong có màu sẫm với hương vị đậm đà và bơ và tạo nên một món salad trộn hay gia vị ngon khi trộn với các thành phần khác.
Mật ong gỗ trầm
Mật ong Basswood phổ biến nhất vì hương vị cắn, màu trắng và chất lượng dễ uốn. Mật ong Basswood được sản xuất từ những bông hoa Basswood màu kem được tìm thấy trên khắp Bắc Mỹ. Đó là tinh chất tươi, dễ chịu và giống như gỗ có vị rất tuyệt vời với nhiều loại trà và được khuyên dùng cho món salad trộn và nước xốt.
Mật ong keo
Mật ong keo là một loại mật ong giống như thủy tinh lỏng, được dùng phổ biến nhất. Nó chứa vitamin A, C và E, flavonoid, và các axit béo và axit amin thiết yếu.
Mật ong hoa oải hương
Mật ong hoa oải hương rất giàu các hợp chất phenolic, axit amin, đường và các enzyme thiết yếu. Nó có hoạt tính kháng nấm mạnh đối với các loài Candida – nhờ các yếu tố hoạt tính sinh học này
Thông tin dinh dưỡng trong mật ong
Carb
Tất cả calo trong mật ong đều từ carbohydrates, đặc biệt là từ các dạng khác nhau của đường. Thông qua nhiều nghiên cứu, mật ong ban đầu hình thành từ đường fructose, đường glucose và đường sucrose (65%) cũng như nước (18%), cộng với số lượng tối thiểu của protein và chất béo. Mật ong có nhiều đường frutose hơn glucose và chỉ 1 lượng rất nhỏ sucrose.
Chỉ số đường (GI) của mật ong phụ thuộc vào từng loại, dao động từ 45 – 64. Còn chỉ số GI của đường thông thường là 65.
Protein
Chỉ có 1 lượng nhỏ protein trong mật ong. Protein trong mật ong không đóng góp vào nhu cầu protein thiết yếu cho cơ thể hàng ngày.
Nước
Mật ong chứa 18 % là nước nên nếu mật ong càng ít nước (mật ong càng đặc) thì mật ong đó càng chất lượng.
Khoáng chất và vitamin
Mật ong chứa 2% khoáng chất, vitamin, phấn hoa và đạm (protein). Các vitamin có trong mật ong là B6, thiamin, niacin, riboflavin, axit pantothenic và một số axit amin nhất định . Các khoáng chất có trong mật ong bao gồm canxi, đồng, sắt, magiê, mangan, phốt pho, kali, natri và kẽm.
Mật ong chứa các khoáng chất và vitamin tự nhiên giúp chuyển hóa cholesterol và đào thải axit béo do đó ngăn ngừa tình trạng béo phì và tăng cường sức khỏe cho chúng ta.
Chất chống oxy hóa
Một trong những thành phần dinh dưỡng trong mật ong tuyệt vời nhất đó là chất chống oxy hóa. Chất này rất giàu acid phenolic và flavonoid – là một nguồn chất chống oxy hóa tự nhiên và không có chất béo và cholesterol.
Tác dụng của tuyệt vời của mật ong với sức khỏe
1) Chữa lành vết thương và vết bỏng.
Đã có một số trường hợp người ta báo cáo tác dụng tích cực của việc sử dụng mật ong trong điều trị vết thương. Một đánh giá được công bố của các nhà khoa học đã chỉ ra rằng mật ong có thể giúp chữa lành vết bỏng. Tác giả chính của nghiên cứu cho biết, “mật ong tại chỗ rẻ hơn so với các biện pháp can thiệp khác, đáng chú ý là kháng sinh đường uống , thường được sử dụng và có thể có tác dụng phụ nguy hiểm khác.”
2) Giảm thời gian tiêu chảy
Theo các đánh giá dựa trên nghiên cứu về mật ong, nó đã được chứng minh là làm giảm mức độ nghiêm trọng tiêu chảy trong thời gian ngắn. Mật ong cũng thúc đẩy tăng lượng kali và nước, đặc biệt hữu ích khi bị tiêu chảy.
Nghiên cứu diễn ra ở Lagos, Nigeria cho thấy mật ong cũng cho thấy khả năng ngăn chặn nguyên nhân của mầm bệnh thường gây tiêu chảy.
3) Ngăn ngừa trào ngược axit
Nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng mật ong có thể làm giảm dòng chảy của acid dạ dày và thức ăn không tiêu hóa bằng cách lót thực quản và dạ dày.
Điều này đã giúp giảm nguy cơ mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản gây viêm , trào ngược axit và ợ nóng .
4) Chống nhiễm trùng
Năm 2010, các nhà khoa học từ Trung tâm Y tế Học thuật tại Đại học Amsterdam đã báo cáo trên Tạp chí FASEB rằng khả năng tiêu diệt vi khuẩn của mật ong nằm trong một loại protein có tên là defensin-1 .
Một nghiên cứu gần đây trên Tạp chí Vi sinh lâm sàng & Bệnh truyền nhiễm Châu Âu cho thấy một loại mật ong nhất định, gọi là mật ong Manuka, có thể giúp ngăn ngừa vi khuẩn Clostridium difficile lắng đọng trong cơ thể. C. difficile được biết là gây ra tiêu chảy nặng và bệnh tật.
Một số nghiên cứu đã tiết lộ rằng mật ong Manuka thậm chí có thể có hiệu quả trong điều trị nhiễm trùng.
Những món ngon từ mật ong
Thức uống mật ong chanh xả
Sự kết hợp giữa chanh, sả và mật ong là thức uống hoàn hảo cho những bạn đang có ý định giảm cân. Vị chua của chanh hòa vói vị ngọt của mật ong, và đặc biệt là hương thơm đặc trưng của sả tạo nên một loại thức uống hữu ích mà không kém phần ngon miệng. Với thành phần rẻ tiền, dễ kiếm và hoàn toàn tự nhiên, loại đồ uống này cũng có thể sử dụng hằng ngày để thanh lọc cơ thể và giải khát.
Nguyên liệu: 2 cây sả, chanh và mật ong
Cách thực hiện:
– Sả rửa sạch, cắt thành từng khúc nhỏ rồi đập dập.
– Đổ vào nồi khoảng 1 lit nước, bỏ sả vào nấu tầm 10 phút rồi tắt bếp.
– Vắt chanh và cho mật ong vào nước sả, điều chỉnh liều lượng cho hợp khẩu vị.
– Có thể uống ngay khi còn nóng, dùng chung với đá, hoặc để vào tủ lạnh dùng dần.
Bưởi là một cái tên quá quen thuộc với hội chị em trong việc giảm mỡ bụng. Tuy nhiên, việc dùng bưởi để làm trà và kết hợp với mật ong thì không phải ai cũng biết. Hỗn hợp trà bưởi mật ong không chỉ giúp đánh tan mỡ vùng bụng hiệu quả mà còn giúp xua tan mệt mỏi, làm đẹp da.
Thức uống giảm cân bưởi mật ong
Nguyên liệu: 1 quả bưởi, 100gr đường phèn, 150gr mật ong
Cách thực hiện:
– Bưởi để nguyên trái, rửa thật kỹ phần vỏ.
– Sau khi đã rửa sạch, bắt đầu tách vỏ và múi để riêng.
– Vỏ bưởi cắt hạt lựu và ngâm với nước muối khoảng 1 tiếng.
– Múi bưởi bỏ hạt, cũng cắt thành từng miếng nhỏ.
– Đổ 1 lít nước vào nồi, cho vỏ bưởi vào và đun nhỏ lửa trong vòng 30-40 phút.
– Sau đó, cho tiếp múi bưởi vào và tiếp tục đun thêm 30-40 phút nữa. Đến khi thấy nước bắt đầu sánh lại thì tắt bếp.
– Đợi nước bưởi nguội đi rồi mới cho mật ong vào trộn đều.
– Cho hỗn hợp trên vào hũ, để nguội và lưu trữ trong tủ lạnh dùng dần.
Lưu ý khi sử dụng mật ong
Dưới đây là một số đối tượng không nên sử dụng mật ong
Em bé chưa tròn 1 tuổi không nên uống mật ong
Các bé dưới 1 tuổi cần thiết nhất là sữa mẹ, vậy nên cho trẻ sử dụng mật ong là điều không nên. Mặc dù mật ong có thể giúp cho trẻ nhỏ ăn ngon miệng và hấp thu tốt hơn, thế nhưng ngay từ khi những con ong thợ mang phấn hoa về tổ thì mật ong cũng có thể bị nhiễm botox, hay kể cả mật ong để lâu cũng sẽ có khả năng bị nhiễm botox.
Khi đang sử dụng thuốc cảm không nên uống mật ong
Mạt ong có thể làm cho cổ họng bạn đỡ rát và đường hô hấp dễ chịu hơn. Nhưng khi đã sử dụng thuốc cảm vào rồi, tuyệt đối không được dùng thêm mật ong, bởi các thành phần trong thuốc và mật ong sẽ phản nhau và làm cho thuốc mất hiệu quả.
Bệnh nhân bị xơ gan không nên dùng mật ong
Bệnh nhân xơ gan cũng là một trong những trường hợp không nên sử dụng mật ong do có chứa một thành phần rất có hại cho những người bệnh này đó chính là monosaccharide
Không dùng cho những người bị tụt huyết áp
Vì mật ong sẽ là một trong những nguyên nhân gây đến tình trạng huyết áp xuống thấp hơn. Nếu dùng quá nhiều sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Nếu bạn là người huyết áp thấp thì không nên sử dụng mật ong, hoặc nếu có phải theo sự chỉ dẫn của bác sỹ.
Ăn nhiều mật ong có nguy cơ
Gây nên bệnh tiểu đường
Trong mật ong có rất nhiều đường glucozo và đường fructozo, những loại đường này được hấp thụ trực tiếp mà không hề qua khâu tiêu hóa sẽ dễ ngấm vào máu làm cho hàm lượng đường trong máu tăng cao và khiến cho người sử dụng có nguy cơ bị mắc bệnh tiểu đường.
Có thể gây nên các triệu chứng ngộ độc
Trong mật ong có chứa chất Botulism là nguyên nhân chính gây nên ngộ độc thực phẩm. Đây là một trong những độc tố nguy hiểm nhất đối với con người. Chỉ với một lượng nhỏ Botulism trong máu cũng khiến cho các cơ hô hấp bị tê liệt và có thể gây tử vong trong thời gian ngắn, vô cùng nguy hiểm đến tình mạng con người.
Làm giảm chức năng của hệ tiêu hóa
Do sử dụng nhiều mật ong trong thời gian dài, các dưỡng chất được đưa vào cơ thể quá nhiều những không thể hấp thụ hết. Hơn nữa trong mật ong còn chứa 31% fructoza làm giảm sự hấp thụ các chất dinh dưỡng của ruột non. Và nó cũng là nguyên nhân gây ra cho bạn có cảm giác mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, đầy bụng.
Nguyên nhân dẫn đến sâu răng
Chúng ta đều biết đường có thể phá hủy các men răng, nhất là khi đêm xuống hoặc sau khi ăn xong. Nếu bạn sử dụng mật ong quá nhiều thì các vi khuẩn sinh sôi trong miệng nhiều mà không được làm sạch nhanh chóng và triệt để sẽ làm cho răng dễ bị sâu và yếu, gây hiện tượng vàng răng.
Mật ong làm cho cân nặng tăng nhanh chóng
Mật ong sẽ kích thích vị giác khiến bạn ăn ngon miệng hơn, từ đó dẫn đến tình trạng tăng cân nhiều hơn. Nếu sử dụng quá nhiều, tăng cân quá nhanh sẽ dẫn đến bệnh lý béo phì điều mà không ai mong muốn cả.
Phá hủy các tế bào thần kinh
Trong thành phần mật ong còn có chất gây ức chế hệ thần kinh và làm cho thần kinh của chúng ta kém minh mẫn. Nếu mật ong đã qua chế biến làm sạch tiệt trùng thì việc độc tố đi vào cơ thể là rất hiếm. Thế nhưng hiện nay để đảm bảo chất lượng thật giả của mật ong đã mua những mật ong quay sống và sử dụng luôn rất có hại cho hệ thống thần kinh.
Lưu ý khi lựa chọn mật ong
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại mật ong, vì vậy chúng ta cần phải biết cách phân biệt lựa chọn để tránh mua nhầm hàng giả.
- Dùng diêm: Dùng que diêm nhúng vào mật ong rồi quẹt thử. Nếu diêm cháy thì đây chính là mật thật còn nếu diêm không cháy được thì đây là mật ong đã bị làm giả (vì có nhiều nước nên diêm mới không cháy được).
- Dùng nước: Lấy 1 phần mật ong và 5 phần nước quấy đều rồi đậy lại, để một ngày, nếu không thấy có chất lắng xuống thì đó là mật ong nguyên chất. Tạp chất lắng xuống càng nhiều, mật ong càng kém chất lượng.
- Dùng hành tươi: . Dùng phần lá của cọng hành tươi nhúng vào mật ong và để khoảng 5 – 7 phút. Mật ong nguyên chất sẽ làm cọng hành bị héo đi, lên màu xanh đậm còn mật ong giả thì không.
Những loại thực phẩm không nên ăn cùng mật ong
Không nên ăn chung với tàu hũ nước đường: Tàu hũ vị ngọt, mặn, tính hàn, có thể thanh nhiệt tán huyết. Ăn chung với mật ong sẽ gây tiêu chảy. Nhiều loại enzyme trong mật ong và khoáng chất, protein thực vật… trong tàu hũ “gặp nhau” sẽ phản ứng sinh hóa không có lợi cho sức khỏe.
Không nên ăn chung với hẹ: Hẹ giàu vitamin C, dễ dàng bị các khoáng chất đồng, sắt… trong mật ong oxy hóa, mất tác dụng. Ngoài ra mật ong có tác dụng nhuận tràng, hẹ nhiều chất xơ sẽ gây tiêu chảy.
Không nên ăn chung với hành: Axit hữu cơ, men có trong mật ong gặp phải axit amin có trong hành sẽ gây phản ứng sinh hóa không có lợi cho cơ thể, hoặc sản sinh chất độc, gây kích thích ruột khiến người dùng bị tiêu chảy.
Không được dùng nước sôi pha mật ong: Nhiệt độ nước thích hợp nhất là 35 độ C, khi nước quá nóng sẽ làm mất hoạt tính của mật ong.
Nguồn tham khảo
https://www.stylecraze.com/articles/different-types-of-honey/#gref
https://www.healthline.com/nutrition/10-benefits-of-honey