Lá lưỡi nhân có tác dụng nhuận phế, chống ho và hoa lưỡi nhân dùng để cầm máu rất hiệu quả,… Hôm nay medplus xin giới thiệu đến bạn đọc các công dụng cũng như bài thuốc tiêu biểu từ loại dược liệu này nhé!
Thông Tin Dược Liệu
Tên tiếng Việt: Cam xũng, Đơn lưỡi hổ, Lưỡi cọp, Lưỡi hùm, Cam sũng
Tên khoa học: Sauropus rostratus Miq.
Họ: Euphorbiaceae (Thầu dầu)
1. Đặc điểm dược liệu
- Thân: Là dạng cây thân thảo nhỏ thường chỉ cao tối đa khoảng 30cm ~ 35cm, sống lâu niên.
- Lá: Dài khoảng 5cm ~ 7cm, rộng 1,5 ~ 2cm, mặt trên màu xanh có gân và xung quanh các gân lá có vằn màu trắng nhìn giống lưỡi cọp, mặt dưới lá màu trắng xanh.
- Hoa: Hoa lưỡi nhân nhỏ xíu, màu nâu đỏ, hoa có 6 cánh nhìn như một cái nút áo, cuống ngắn khoảng 1cm.
2. phân bố
Cây được nhiều nơi trồng làm cảnh và làm dược liệu, thường hay có ở các viện bảo tàng hay các nhà thuốc từ thiện. Ở nước ta cây thuốc này rất ít thấy mọc hoang.
3. Bộ phận dùng
Lá cây
4. Thu hái, chế biến
Người dân thường hái lá tươi làm thuốc, có khi dùng cả lá khô. Lá tươi hái về được rửa sạch, sau đó phơi khô bảo quản để dùng dần.
Công dụng và Liều dùng
1. Thành phần hóa học
Nhóm nghiên cứu tại Đại học y học cổ truyền Quảng Tây, Nam Ninh, Trung quốc đã tiến hành phân lập và tìm ra 12 hợp chất trong lá của cây lưỡi nhân hay cam xũng Sauropus rostratus Miq, cụ thể là: n-triacontanol (1), β-sitosterol (2), (Z) -10-Eicosenoic acid (3), 1,3-tetradecane Axit diglyceride (4), axit linoleic (5), anhydrid thioacetic (6), caroten (7), axit lauric (8), 3-hydroxy-2-hydroxymethyl-pyran-4- Ketone (9),-sitosterol oleate (10), axit 3-acetoxy caffeic (11), isoquercitrin (12) (3).
2. Công dụng của cây lưỡi nhân
Cây cam xũng mới được sử dụng trong phạm vi nhân dân. Theo kinh nghiệm dân gian cây có công dụng điều trị một số chứng bệnh sau:
- Phù nề
- Ho, khó thở, có đờm
- Viêm họng hạt
- Viêm phế quản
- Viêm vú
- Tiêu chảy
- Kiết lỵ
- Gần đây còn có thông tin dùng cây lưỡi nhân điều trị bệnh hở van tim
3. Tính vị
Có vị ngọt, tính bình.
Các bài thuốc tiêu biểu từ Dược Liệu
1. Điều trị bệnh phù thũng
Dùng lá lưỡi nhân tươi khoảng 15g lá tươi (lá khô 10g) đun với khoảng 500ml nước, đun cạn lấy 300ml nước cho người bệnh uống trong ngày.
2. Điều trị ho, viêm họng, ho thổ huyết
Dùng lá cam xũng khô 15g đun với khoảng 800ml nước, đun cạn lấ 400ml nước uống trong ngày. Hoặc có thể dùng 25g lá tươi rửa sạch hầm với thịt lợn ăn hàng ngày.
3. Sưng vú, tiêu chảy, kiết lỵ
Dùng 15g ~ 20g lá tươi sắc nước uống.
4. Bệnh hở van tim
(Kinh nghiệm dân gian không thấy nói tới công dụng này), tuy nhiên gần đây có một số bệnh nhân chia sẻ cho nhau cách dùng cây lưỡi nhân điều trị hở van tim như sau: Dùng lá tươi hoặc khô, nam dùng 7 lá, nữ dùng 9 lá rửa sạch, tim lợn 01 quả rửa sạch rồi khoét lỗ, nhồi lá cam xũng vào trong, bỏ vào nồi thêm chút nước hầm cho tới khi tim chín, vớt ra ăn tim và nước. Duy trì đều đặn mỗi ngày 01 quả tim hầm, ăn liên tục khoảng 8 đến 10 ngày sẽ có chuyển biến.
5. Viêm đường hô hấp, viêm phế quản cấp, hen phế quản
Cây đơn lưỡi nhân 15 g, sắc nước uống hàng ngày.
Lưu Ý khi sử dụng Dược Liệu để trị bệnh
- phụ nữ có thai và trẻ em nên tham khảo ý kiến của chuyên gia trước khi sử dụng
Lời kết
Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Dược Liệu cũng như một số bài thuốc hay về vị thuốc này nhé !
Lưu ý
- Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
- Người bệnh không tự ý áp dụng
- Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng
Nguồn: tracuuduoclieu.vn , tham khảo
Sách Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam