Duy trì sức khỏe tốt nói chung rất quan trọng đối với những người mắc bất kỳ rối loạn mãn tính nào. Một chế độ ăn uống cân bằng và có kế hoạch sẽ giúp đạt được mục tiêu này. Mặc dù không có “chế độ ăn kiêng đa xơ cứng” đặc biệt, nhưng bạn ăn gì và ăn như thế nào có thể tạo ra sự khác biệt về mức năng lượng, chức năng bàng quang và ruột cũng như sức khỏe tổng thể. Vậy người bị đa xơ cứng ăn gì? Chế độ dinh dưỡng của bệnh nhân đa xơ cứng cần có gì và hạn chế gì? Cùng Medplus tìm hiểu qua bài viết bên dưới đây nhé.
1. Tìm hiểu về bệnh đa xơ cứng
Đa xơ cứng là bệnh làm rối loạn hệ thống miễn dịch, có nghĩa là khi bị bệnh này, hệ thống miễn dịch vốn được thiết kế để giữ cho cơ thể bạn khỏe mạnh lại tấn công nhầm vào các bộ phận quan trọng của cơ thể. Điều đó dẫn đến lớp vỏ bảo vệ của các tế bào thần kinh bị tổn thương, gây suy giảm chức năng não và tủy sống.
1.2. Nguyên nhân của bệnh đa xơ cứng
Nguyên nhân bệnh đa xơ cứng vẫn chưa được biết rõ. Nó được coi như là một bệnh tự miễn, trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công các mô của chính nó. Trong trường hợp của bệnh đa xơ cứng, hệ thống miễn dịch hoạt động lỗi gây ra phá hủy các chất béo bao bọc và bảo vệ các sợi thần kinh trong não và tủy sống (myelin).
Myelin có thể được ví như lớp vỏ nhựa cách điện của dây điện. Khi myelin bị tổn thương và sợi thần kinh bị lộ ra, các thông điệp truyền dọc theo dây thần kinh có thể bị chậm lại hoặc bị chặn.
1.3. Triệu chứng bệnh đa xơ cứng
Những dấu hiệu của bệnh đa xơ cứng bao gồm:
- Các vấn đề về thị lực
- Ngứa ran và tê
- Đau và co thắt
- Yếu hoặc mệt mỏi
- Mất cân bằng hoặc chóng mặt
- Rối loạn chức năng bàng quang
- Rối loạn chức năng tình dục
- Rối loạn chức năng nhận thức
2. Người bị đa xơ cứng ăn gì?
2.1. Vitamin D
Vitamin D rất quan trọng đối với tất cả mọi người, nhưng nó có thể đặc biệt có lợi cho những người bị đa xơ cứng. Theo Viện Quốc gia về Rối loạn Thần kinh và Đột quỵ, những người có hàm lượng vitamin D cao dường như ít có nguy cơ mắc chứng MS hơn.
Vitamin D là một loại hormone và có nhiều chức năng trong cơ thể:
- Thúc đẩy sự hấp thụ canxi, cần thiết cho sức khỏe của xương
- Hỗ trợ phản ứng miễn dịch với nhiễm trùng
- Giúp hạn chế viêm nhiễm và điều hòa hệ thống miễn dịch
- Sự thiếu hụt Vitamin D có thể gây mỏng xương và tăng nguy cơ gãy xương. Vitamin D thấp có thể gây yếu cơ và sự thiếu hụt có thể làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư, bệnh tim và thậm chí là rối loạn tâm trạng.
Vitamin D cũng rất quan trọng đối với sức khỏe của xương. Những người bị MS có thể có nhiều khả năng bị loãng xương và mật độ xương thấp , đặc biệt là nếu họ không thể di chuyển dễ dàng. Bổ sung đầy đủ vitamin D có thể giúp ngăn ngừa điều này.
2.2. Biotin/vitamin H hay B7
Bị đa xơ cứng ăn gì? Hãy cân nhắc bổ sung vitamin B7 vào chế độ ăn. Vitamin B7 hay Biotin được coi là một dạng của vitamin B và là một thành phần của các enzym trong cơ thể giúp phân hủy một số chất. Nó cũng kích hoạt một số enzym giúp cơ thể sản xuất myelin – chất bao bọc xung quanh nhiều dây thần kinh trong hệ thần kinh trung ương. Biotin, còn được gọi là vitamin H, thường được lấy từ thực phẩm.
Do vai trò trong sản xuất myelin, Biotin liều cao (MD1003) được cho là một phương pháp điều trị đầy hứa hẹn cho MS tiến triển và các thử nghiệm lâm sàng ban đầu đã cho kết quả khả quan.
2.3. Probiotics và prebiotics (Men vi sinh)
Những thay đổi trong sức khỏe đường ruột có thể góp phần gây ra rối loạn miễn dịch và nghiên cứu chỉ ra rằng sức khỏe của đường ruột dường như đóng một vai trò trong nhiều loại bệnh. Hệ vi khuẩn đường ruột, hay hệ thực vật đường ruột, là một hệ thống vi sinh vật sống trong ruột rất phức tạp. Ở người, những vi sinh vật này phần lớn là vi khuẩn.
Vi khuẩn chịu trách nhiệm phân hủy thức ăn và chất dinh dưỡng, và chúng đóng một vai trò quan trọng trong tiêu hóa và sức khỏe của hệ thống miễn dịch. Hệ thực vật đường ruột khỏe mạnh phát triển mạnh trong ruột khi có nhiều chất xơ trong chế độ ăn uống.
Thiếu hệ vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh có thể góp phần gây ra một loạt các rối loạn miễn dịch, bao gồm cả MS. Bất kỳ ai mắc bệnh này nên có một chế độ ăn uống hỗ trợ hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và một chế độ ăn uống thúc đẩy hệ vi khuẩn có lợi cho đường ruột có thể hữu ích.
2.4. Chất xơ
Những người bị đa xơ cứng có thể có nguy cơ mắc một số loại bệnh tim cao hơn. Trong khi các biện pháp ăn kiêng có thể không làm giảm những nguy cơ này. Một chế độ ăn uống lành mạnh sẽ có lợi cho sức khỏe tim mạch tổng thể và cải thiện bệnh đa xơ cứng. Hãy nhớ thêm chất xơ vào chế độ ăn cho người bị đa xơ cứng bạn nhé.
Chất xơ có trong thực phẩm có nguồn gốc thực vật, chẳng hạn như:
- Trái cây
- Rau
- Các loại hạt và hạt giống
- Các loại đậu, chẳng hạn như đậu lăng
- Các loại ngũ cốc
- Gạo lức
Chất xơ giúp tăng cường sức khỏe theo những cách sau:
- Nuôi dưỡng vi khuẩn đường ruột
- Khuyến khích đi tiêu thường xuyên
- Giữ huyết áp và tim khỏe mạnh bằng cách giúp quản lý cholesterol
- Giảm nguy cơ tăng cân
2.5. Axit béo không bão hòa đa
Các cuộc điều tra xem liệu một chế độ ăn giàu axit béo không bão hòa đa (PUFAs) có trực tiếp giúp làm giảm các triệu chứng MS đã mang lại nhiều kết quả khác nhau hay không. Tuy nhiên, có bằng chứng cho thấy những axit này giúp hỗ trợ một cơ thể khỏe mạnh và kiểm soát chứng viêm.
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2017 đã kết luận rằng việc tiêu thụ ít PUFA có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh MS. PUFAs dường như giúp tăng cường các chức năng của cơ thể, từ sức khỏe tim mạch đến khả năng suy nghĩ. Ví dụ về thực phẩm chứa PUFA bao gồm cá béo, chẳng hạn như cá hồi và cá thu, và một số loại dầu có nguồn gốc thực vật.
2.6. Chất chống oxy hóa
Người bị đa xơ cứng ăn gì? Những thực phẩm chứa chất oxy hóa có thể là một gợi ý hoàn hảo. Nhiều loại thực phẩm làm từ thực vật có chứa các chất gọi là polyphenol, có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm trên tế bào của cơ thể. Những tác dụng này có thể giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào, làm cho polyphenol có khả năng hữu ích cho những người bị MS.
Các nguồn polyphenol bao gồm:
- Trái cây
- Rau
- Gia vị
- Ngũ cốc
- Cây họ đậu
- Trái cây
- Các loại thảo mộc
- Trà
3. Các thực phẩm người bị đa xơ cứng cần tránh
Một số thực phẩm có thể có hại cho những người bị đa xơ cứng như:
3.1. Chất béo bão hòa và thực phẩm chế biến sẵn
Thực phẩm đã qua chế biến có thể có tác động tiêu cực đến sức khỏe của một người, đặc biệt nếu chúng chứa hàm lượng cao:
- Chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và dầu hydro hóa
- Nhiều natri, hoặc muối
- Nhiều đường
3.2. Thực phẩm nhiều muối
Một bài báo được xuất bản trên ASN Neuro vào năm 2015 lưu ý rằng những người bị MS có lượng natri vừa phải hoặc cao có nhiều khả năng bị tái phát các triệu chứng hoặc phát triển một tổn thương mới.
Các chuyên gia cũng đề nghị người bị đa xơ cứng nên tránh:
- Đồ uống có đường
- Quá nhiều thịt đỏ
- Đồ chiên
- Thực phẩm ít chất xơ
Họ chỉ ra rằng những thứ này có thể gây viêm trong cơ thể. Một chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm trái cây tươi và rau quả có thể làm giảm viêm do tác dụng chống oxy hóa của nó.
4. Kết luận
Các lựa chọn chế độ ăn uống lành mạnh có thể mang lại lợi ích cho những người bị đa xơ cứng. Và một số thay đổi nhất định có thể làm thay đổi sự tiến triển của tình trạng bệnh hoặc ngăn ngừa các triệu chứng cụ thể. Nói chung, một chế độ ăn uống lành mạnh có thể tăng cường sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống của một người. Không chỉ dành cho bệnh nhân bị đa xơ cứng mà còn các bệnh lý khác như tim mạch, thần kinh hay huyết áp.
Nguồn tài liệu: