Bệnh béo phì có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Bao gồm chế độ ăn uống, lối sống ít vận động, yếu tố di truyền, tình trạng sức khỏe hoặc việc sử dụng một số loại thuốc. Một số lựa chọn có thể hỗ trợ điều trị béo phì, giúp đạt được và duy trì cân nặng phù hợp. Cùng Songkhoe.medplus.vn tham khảo bài viết dưới đây để tìm được cách điều trị thích hợp nhé!
Béo phì là bệnh gì?
Béo phì là một chứng rối loạn phức tạp liên quan đến tình trạng có quá nhiều chất béo trong cơ thể. Bệnh béo phì không chỉ ảnh hưởng đến vóc dáng của bệnh nhân mà còn làm tăng nguy cơ bệnh tật và vấn đề sức khỏe như bệnh tim, tiểu đường và huyết áp cao.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh béo phì
Nguyên nhân bệnh béo phì là do hấp thu quá nhiều calo. Một số người bị tăng cân rất nhiều mà không rõ lí do vì sao. Có thể là do gen (cha mẹ di truyền gen mang khuynh hướng tăng cân cho con), các lí do tâm lí (ăn khi bị căng thẳng). Hoặc do văn hóa xã hội (người ta được khuyến khích ăn nhiều).
Các dấu hiệu chứng tỏ bạn đang bị béo phì
Các triệu chứng liên quan với béo phì có thể bao gồm:
- Khó ngủ.
- Ngáy.
- Ngủ ngưng thở.
- Đau lưng hoặc khớp xương.
- Ra mồ hôi quá nhiều.
- Luôn luôn cảm thấy nóng.
- Phát ban hoặc nhiễm trùng trong các nếp da.
- Cảm thấy hụt hơi khi gắng sức nhẹ.
- Buồn ngủ hoặc mệt mỏi vào ban ngày.
- Trầm cảm.
Nguy cơ khiến bạn bị béo phì là gì?
Béo phì làm tăng nguy cơ của một số vấn đề sức khỏe. Rủi ro sức khỏe gia tăng khi béo phì bao gồm:
- Viêm xương khớp. Áp lực do trọng lượng tác động vào khớp có thể dẫn đến thoái hóa xương và sụn.
- Bệnh tim mạch vành. Bệnh tim trở có nguy cơ mắc phải hơn khi thừa cân. Điều này thường là do mức cholesterol cao và trọng lượng tăng thêm gây tăng áp lực cho tim và mạch máu.
- Bệnh túi mật. Sử dụng thực phẩm có nhiều đường và chất béo có thể không nhất thiết dẫn đến béo phì, nhưng có thể khiến gan sản xuất quá mức cholesterol, dẫn đến sỏi mật.
- Huyết áp cao. Mô mỡ dư thừa trong cơ thể có thể tiết ra các chất ảnh hưởng đến thận. Điều này có thể dẫn đến huyết áp cao. Ở người béo phì, cơ thể cũng có thể sản xuất thêm insulin và điều này cũng có thể làm tăng huyết áp.
- Vấn đề về hô hấp. Tình trạng này có thể xảy ra nếu trọng lượng tăng thêm gây áp lực lên phổi, làm giảm không gian để phổi giãn nở.
- Một số bệnh ung thư. Có nhiều khả năng xảy ra nếu một người bị béo phì trong đó có ung thư đại trực tràng.
- Ngưng thở khi ngủ.
- Đột quỵ. Béo phì thường phát triển cùng với sự tích tụ cholesterol. Theo thời gian, điều này làm tăng nguy cơ tắc nghẽn trong các mạch máu có thể dẫn đến bệnh tim và đột quỵ.
- Bệnh tiểu đường tuýp 2. Đây là tình trạng thường gặp của hội chứng chuyển hóa.
Béo phì gây nên những bệnh lý nguy hiểm nào?
BMI tăng là một yếu tố nguy cơ chính đối với các bệnh không truyền nhiễm như:
- Bệnh tim mạch (Chủ yếu là bệnh tim và đột quỵ), là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong năm 2012;
- Bệnh tiểu đường;
- Rối loạn cơ xương khớp (đặc biệt là viêm xương khớp);
- Một số bệnh ung thư (bao gồm nội mạc tử cung, vú, buồng trứng, tuyến tiền liệt, gan, sỏi mật, thận và đại tràng).
Chẩn đoán tình trạng béo phì như thế nào?
Để chẩn đoán bệnh béo phì, bác sĩ sẽ khám lâm sàng và hỏi về tiền sử bệnh, thói quen ăn uống, mức độ tập thể dục của bạn. Sau đó, bác sĩ có thể tiến hành đánh giá trọng lượng và đo lường rủi ro sức khỏe liên quan đến cân nặng của bạn là:
BMI = Cân nặng/(Chiều cao)². Cân nặng tính bằng kg và chiều cao tính bằng m. Những người có chỉ số BMI từ:
- 30 đến 34 là những người bị béo phì độ 1
- 35 đến 39.9 là những người bị béo phì độ 2
- >40 là những người béo phì độ 3
Ngoài ra số đo vòng bụng của bạn là một cách khác để ước tính cơ thể bạn đang có bao nhiêu lượng chất béo.
Một số phương pháp điều trị béo phì hiệu quả
- Bạn có thể áp dụng chế độ ăn kiêng, tập thể thao và phẫu thuật đều có thể áp dụng. Bạn nên tới chuyên gia dinh dưỡng và các bác sĩ để lên kế hoạch với chế độ ăn ít chất béo, ít calo. Với một số thuốc giảm cân trên thị trường có thể làm hạ cân nặng của bạn. Tuy nhiên cũng gây ra tác dụng phụ nguy hiểm, sử dụng thuốc dưới sự giám sát trực tiếp của bác sĩ.
- Cách an toàn nhất để giảm cân và cải thiện sức khỏe của bạn là một lối sống năng động, tích cực, tập thể dục đều đặn và ăn uống lành mạnh. Hãy nhớ rằng giảm cân từ từ và đều đặn sẽ giúp bạn tránh khả năng tăng cân trở lại không kiểm soát được.
- Nếu bạn mắc bệnh béo phì nghiêm trọng (trên mức 100% trọng lượng lý tưởng của cơ thể hoặc có chỉ số BMI cao hơn 40) và những phương pháp giảm cân khác không đạt hiệu quả thì có thể xem xét đến biện pháp phẫu thuật, chẳng hạn như phẫu thuật thu nhỏ dạ dày thắt hoặc băng dạ dày.
Phòng ngừa béo phì bằng cách nào
Để ngăn ngừa tình trạng béo phì, mọi người có thể:
- Hạn chế lượng năng lượng nạp vào từ tổng lượng chất béo và đường;
- Tăng khẩu phần trái cây và rau quả, cũng như các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt;
- Tham gia các hoạt động thể chất thường xuyên (60 phút mỗi ngày cho trẻ em và 150 phút trải đều trong tuần cho người lớn).