Chân voi là bệnh gì?
Bệnh chân voi hay còn được gọi là phù chân voi là biến chứng của nhiễm giun chỉ bạch huyết. Bệnh lưu hành chủ yếu ở các nước nóng ẩm và xảy ra do muỗi truyền ấu trùng giun chỉ sang người. Giun chỉ ký sinh ở hệ thống bạch huyết từ đó là tổn thương các bạch mạch gây ứ dịch tại các chi phù to lên nên được gọi là bệnh phù chân voi.
Nguyên nhân bệnh chân voi
Nguyên nhân bệnh chân voi là do giun chỉ. Trên thế giới phát hiện 3 loài giun chỉ gây bệnh cho người là Wuchereria bancrofti (W. bancrofti), Brugia malayi (B. malayi) và Brugia timori (B.timori). Ở nước ta, chỉ phát hiện được 2 loài là W. bancrofti và B. malayi (B.malayi).
Đặc điểm
- Loài W. bancrofti thường khu trú ở hệ thống bạch huyết vùng bẹn hoặc ở nách. Giun chỉ W. bancrofti trưởng thành trông như sợi chỉ, màu trắng đục dài từ 25 – 40 mm, chiều ngang khoảng 0,1 mm. Giun W. bancrofti cái có chiều dài khoảng 60 – 100 mm.
- Ấu trùng B. malayi có ái tính với hạch bộ phận sinh dục và vùng thận. Về hình thái giun chỉ B. malayi gần giống như giun chỉ W. bancrofti. Giun đực có kích thước khoảng 22,8 x 0,08 mm, giun cái khoảng 55 x 0,16 mm.
- Giun đực và cái thường cuộn vào nhau do đó gây cản trở mạch bạch huyết.
Khả năng tồn tại ngoài môi trường:
Ấu trùng giun chỉ và giun chỉ trưởng thành đều không tồn tại ở môi trường tự nhiên, chỉ tồn tại trong cơ thể người và trong cơ thể muỗi truyền bệnh.
Đối tượng dễ mắc bệnh:
Đối tượng mắc bệnh chân voi có thể là tất cả mọi lứa tuổi. Đặc biệt cần lưu ý tới trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Độ tuổi con đang lớn vui chơi ở những địa điểm công cộng nhiều có thể sẽ là đối tượng của muỗi.
Cơ chế lây bệnh chân voi qua đường mũi cắn
Sau khi thâm nhập cơ thể người qua vết đốt của muỗi mang bệnh, ấu trùng giun chỉ tạm thời trú ngụ ở hệ bạch huyết. Người có thể nhiễm giun nếu bị đốt nhiều lần trong vòng vài tháng tới vài năm.
Trong khoảng thời gian từ 6-12 tháng, ấu trùng phát triển thành giun trưởng thành. Lúc này giun đã đủ sức mạnh khiến bạch huyết bị tổn thương, giãn rộng. Thời gian tối da giun sống trong cơ thể người là 7 năm.
Và một hình dung đáng sợ nhất là trong khoảng thời gian này giun chỉ sẽ sản sinh hàng triệu giun chỉ nhỏ chưa trưởng thành lưu hành ở máu ngoại vi và lại thâm nhập cơ thể muỗi nếu chúng đốt người bệnh.
Tuy nhiên, chỉ có 4% bệnh nhân nhiễm giun chỉ có biểu hiện bệnh chân voi. Tức là tình trạng tắc nghẽn bạch huyết khiến dịch ứ đọng làm toàn bộ tay, chân hoặc bột phận sinh dục của nam giới sưng to gấp nhiều lần. Da ở vùng tổn thương dễ bị bội nhiễm vi khuẩn, trở nên cứng và dày. Nhiều người không có khả năng lao động kiếm sống.
Xem thêm bài viết: 3 Dấu hiệu cảnh báo bệnh chân voi
Đừng quên ghé MedPlus.vn mỗi ngày để cập nhật nhiều thông tin tổng hợp nhé!
Nguồn tham khảo: NHS