A. Thông tin về Nhục thung dung
Nhục thung dung có tên khoa học là Cistanche deserticola Y.C.Ma, thuộc họ: Orobanchaceae (Lệ dương)
Thuốc có công dụng: Dùng trong những trường hợp liệt dương, lưng gối lạnh đau (nam giới), vô sinh bạch đới khí hư (nữ giới), huyết khô, táo bón.
1. Đặc điểm của cây
- Vị nhục thung dung là toàn thân cây có mang lá vẩy Caulis
- Nhục thung dung là loài thực vật ký sinh, phải sống nhờ vào cây khác.
- Vào mùa xuân, mầm cây nhục thung dung đâm thủng mặt đất, mọc nhô lên trên, nhìn giống như một cái chày với đầu hơi nhọn, bên ngoài phủ kín lớp lá vẩy màu vàng, lóng lánh dưới ánh mặt trời, như ngọn tháp vàng.
- Cây thường cao khoảng từ 15-30cm, có khi tới hàng mét.
- Vào các tháng 5, tháng 6 cây ra hoa dày đặc; hoa mọc ra từ chóp (phần ngọn), màu vàng nhạt, hình chuông, xẻ 5 cánh, cánh hoa màu xanh hoặc tím nhạt
- Tới các tháng 6, tháng 7 kết quả, nhỏ li ti, màu xám
- Cây có lớp lá vẩy phủ kín toàn bộ bề mặt bên ngoài, nên giúp cây tránh bị mất nước và có thể chịu đựng được điều kiện khí hậu khắc nghiệt ở vùng hoang mạc, và được mệnh danh là “cây dũng sĩ trên hoang mạc”.
2. Phân bố, thu hái và chế biến
- Việt Nam còn hoàn toàn phải nhập Nhục thung dung. Theo những tài liệu của Trung Quốc thì những tỉnh có Nhục thung dung là Nội Mông Cổ, Thiểm Tây, Cam Túc, Tân Cương…
- Cây được thu hoạch vào hai mùa xuân và thu, nhưng tháng 3 đến tháng 5 thu hoạch là tốt nhất. Quá thời gian đó thì cây chất lượng kém
- Nếu thu hái vào mùa xuân, thì chỉ cần loại bỏ đất cát, để khô trong mát, còn nếu thu hoạch vào mùa thu, nước nhiều rất khó làm khô.
- Người ta cho vào hũ với muối từ 1 đến 3 năm. Khi nào dùng làm thuốc thì rửa sạch muối mới dùng. Có khi đun cách thủy với rượu để khi rượu cạn mới dùng. Cứ 1kg nhục thung dung dùng 0,3 lít rượu.
3. Thành phần hóa học
- Nhục thung dung có chứa các chất như: boschnaloside, orobanin, 8- epilogahic acid, betaine,… Còn chứa nhiều loại acid hữu cơ và trên 10 acid amin.
- Nhục thung dung là loại dược liệu có tác dụng kiềm chế quá trình lão suy và kéo dài tuổi thọ, tăng thể lực, tăng cường khả năng miễn dịch, có tác dụng hạ huyết áp ở mức độ nhất định và có tác dụng như một loại hormon sinh dục; có khả năng kích thích và điều tiết hoạt động của tuyến thượng thận, khắc phục tình trạng chức năng tuyến thượng thận bị suy giảm và dẫn tới các bệnh liên quan.
B. Công dụng và Liều dùng
1. Công dụng
Có tác dụng tư âm, bổ thận, ích tinh, huyết, tráng dương hoạt trường (mạnh dương trơn ruột).
Dùng trong những trường hợp liệt dương, lưng gối lạnh đau (nam giới), vô sinh bạch đới khí hư (nữ giới), huyết khô, táo bón.
2. Liều dùng
- Ngày dùng 8-12g dưới dạng thuốc sắc, thuốc hoàn.
Lưu ý: Những người thận dương vượng, đại tiện lỏng, dương vật dễ cương lại di mộng tinh thì không dùng được.
- Đơn thuốc có nhục thung dung dùng trong nhân dân (Chữa suy nhược thần kinh):
Nhục thung dung 10g, sơn thù du 5g, thạch xương bồ 4g, phục linh 6g, thỏ ty tử 8g, nuớc 600ml, sắc còn 200ml. Chia 3 lần uống trong ngày. Hâm nóng thuốc khi uống. (Kinh nghiêm của Diệp Quyết Tuyền).
C. Lưu ý khi sử dụng vị thuốc Nhục thung dung
Uống thuốc điều độ theo chỉ dẫn của thầy thuốc.
Thông thường thuốc có tác dụng sau nửa liệu trình, khoảng 1 tháng, nhưng nên kiên trì dùng hết cả liệu trình thì kết quả sẽ tốt hơn vì chất lượng tinh trùng tốt hơn.
Cần sống điều độ, hạn chế tối đa việc uống rượu bia, hút thuốc lá, nếu được bỏ hẳn; hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh khi sử dụng Nhục thung dung.
Nếu có điều kiện nên đi làm lại tinh dịch đồ để thấy hiệu quả của việc uống thuốc.
Lời kết
Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về dược liệu Nhục thung dung cũng như một số công dụng hay về loại dược liệu này!
Lưu ý
- Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
- Người bệnh không tự ý áp dụng
- Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng
Nguồn tham khảo
Tracuuduoclieu.vn và các nguồn uy tín khác