Lang ben là bệnh nấm da thường gặp. Tuy đây là căn bệnh không gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe tổng quát nhưng làm cho làn da trở nên không đều màu rất mất thẩm mỹ. Vậy lang ben có chữa được không? Cùng Songkhoe.medplus.vn tìm hiểu nhé!
Lang ben là gì?
Bệnh lang ben là một loại tổn thương da nông do sự sinh sôi quá mức của các bào tử nấm gây ra. Thường gặp nhất là vi nấm Malassezia furfur – còn được biết đến với tên khác là Pityrosporum orbiculare. Đặc trưng điển hình của bệnh là sự xuất hiện của các mảng dát da có màu hồng, trắng hay nâu (sự tăng giảm sắc tố da), ít gây ngứa, hầu như không gây đau
Nguyên nhân gây bệnh lang ben là gì?
Nấm Pityrosporum ovale là nguyên nhân gây bệnh. Nó phát triển trên bề mặt da. Nấm Pityrosporum ovale tác động vào lớp biểu bì làm sắc tố dưới da thay đổi, tạo nên các vùng da giảm hoặc mất sắc tố (trắng hơn hẳn so với các vùng da xung quanh).
Một số yếu tố nguy cơ của bệnh:
- Thời tiết nóng ẩm
- Ra nhiều mồ hôi
- Da tăng tiết dầu
- Suy giảm miễn dịch (HIV, trẻ em sau mắc cúm, sởi…)
- Thay đổi nội tiết đặc biệt ở tuổi dậy thì, mang thai hoặc sử dụng nội tiết thay thế.
- Vệ sinh cá nhân kém
Các dấu hiệu nhận biết bệnh lang ben như thế nào?
Lang ben là một trong những bệnh da liễu nên sẽ xuất hiện các dấu hiệu và triệu chứng như :
- Đốm lạ xuất hiện từ từ trên làn da và kích thước dần dần tăng lên;
- Đốm có màu sáng hơn hoặc tối hơn so với khu vực xung quanh. Đốm có màu trắng, hồng, đỏ, nâu;
- Các đốm có thể xuất hiện bất cứ nơi nào trên cơ thể, nhưng thường xuyên xuất hiện trên cổ, ngực, lưng và cánh tay;
- Đốm có thể khô, có vảy và gây cảm giác ngứa;
- Khác với da khỏe mạnh, nấm men làm da không tiếp xúc được với ánh nắng;
- Khi nấm men phát triển, các đốm có thể kết hợp và tạo thành những mảng sáng hơn (hoặc tối hơn) da;
- Các đốm có thể biến mất khi nhiệt độ giảm xuống. Tuy nhiên, nó sẽ trở lại vào mùa xuân hoặc mùa hè khi không khí trở nên ấm áp và ẩm ướt.
Nguy cơ khiến bạn mắc bệnh lang ben là gì?
Lang ben rất phổ biến và có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi hoặc chủng tộc. Nhưng thường xảy ra ở tuổi thiếu niên và thanh niên. Lang ben là một trong những bệnh da phổ biến nhất ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới. Những người sống ở các vùng nhiệt đới có thể quanh năm mắc lang ben. Bạn có thể kiểm soát bệnh bằng cách giảm các yếu tố nguy cơ của bạn. Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh lang ben bao gồm:
- Bạn có làn da nhờn;
- Bạn sống ở khí hậu nóng;
- Bạn đổ mồ hôi rất nhiều;
- Bạn có hệ thống miễn dịch yếu;
- Bạn đang có những thay đổi nội tiết tố, chẳng hạn như tuổi dậy thì, mang thai hoặc có điều trị nội tiết tố.
Chẩn đoán bệnh lang ben
Chẩn đoán dựa vào các triệu chứng và xét nghiệm. Một số xét nghiệm như sau:
- Tìm thấy nấm ở vảy khi soi trực tiếp dưới kính hiển vi
- Có nhiều sợi nấm và bào tử vách dày được làm rõ trong dung dịch KOH 10%.
- Nuôi cấy không có giá trị chẩn đoán do nấm Pityrosporum ovale đòi hỏi phải có môi trường đặc biệt và chúng cũng thường có mặt ở da người bình thường.
- Soi đèn Wood thấy vùng giảm sắc tố do nhiễm nấm và huỳnh quang màu xanh lá cây nhạt
Một số phương pháp điều trị lang ben
Lựa chọn ưu tiên đối với bệnh lang ben là điều trị tại chỗ (dùng thuốc bôi/ dầu gội). Đối với những trường hợp không có đáp ứng với điều trị tại chỗ hoặc tổn thương lan rộng, tái phát nhiều lần, có thể tiến hành điều trị toàn thân.
Điều trị tại chỗ
Hầu hết các trường hợp lang ben đều có đáp ứng tốt với điều trị tại chỗ. Các loại thuốc thường được chỉ định, bao gồm:
- Thuốc chống nấm. Là thuốc điều trị đặc hiệu đối với bệnh lang ben và các bệnh da liễu do nấm, có tác dụng kìm hãm nấm men và giảm thương tổn da. Các loại thuốc bôi chống nấm thường được dùng gồm có Ciclopirox, Terbinafine và Ketoconozole. Nếu xảy ra ở vùng đầu, có thể dùng dầu gội chứa Ketoconazole trong 14 ngày.
- Dầu gội chứa Selenium sulfide/ Kẽm pyrithioine. Với những trường hợp kháng thuốc chống nấm nhóm azole, có thể thay thế bằng Selenium sulfide/ Kẽm pyrithioine.
- Một số loại thuốc khác. Ngoài ra bác sĩ có thể kê toa thuốc bôi chứa benzoyl peroxide, lưu huỳnh, axit salicylic,…
Điều trị toàn thân
Điều trị toàn thân chỉ được thực hiện khi tổn thương lan rộng, bệnh tái phát nhiều lần hoặc thất bại trong điều trị tại chỗ (soi tươi da nhận thấy sự hiện diện của nấm men). Đối với trường hợp điều trị tại chỗ thất bại, bác sĩ sẽ đánh giá khả năng miễn dịch, nuôi cấy nấm và làm kháng nấm đồ tương ứng.
Điều trị toàn thân đối với bệnh lang ben chủ yếu là sử dụng thuốc kháng nấm dạng uống. Thuốc có hoạt tính kháng nấm mạnh, giúp kìm hãm hoạt động của nấm men Malassezia furfur và kiểm soát tổn thương da.
Thuốc kháng nấm đường uống thường được sử dụng, bao gồm:
- Fluconazole. Dùng 400mg/ 2 lần/ ngày hoặc 300mg/ tuần trong 2 tuần.
- Itraconazole. Sử dụng 400mg/ 2 lần/ ngày hoặc 200mg. ngày trong 5 ngày
Thuốc kháng nấm đường uống gây độc cho gan, vì vậy bác sĩ sẽ tiến hành đánh giá chức năng gan trước khi chỉ định.
Phòng ngừa bệnh lang ben như thế nào
Bệnh lang ben là bệnh nhiễm nấm có thể phòng ngừa bằng một số biện pháp sau đây:
- Tránh môi trường có nhiệt độ quá cao, môi trường nóng ẩm
- Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cường độ mạnh, đặc biệt vào mùa hè
- Tránh ra mồ hôi quá mức, khi lao động hay tập luyện gắng sức cần lau mồ hôi khô
- Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, không dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác, đặc biệt với người bệnh bị lang ben, hắc lào. Thường xuyên giặt giũ quần áo, chăn màn.
- Trẻ nhỏ khi tắm cần lau người thật khô rồi mới mặc quần áo
Lang ben là một trong những bệnh da liễu thường gặp. Bệnh chỉ gây tổn thương ở lớp thượng bì, không gây đau và ít ngứa. Tuy nhiên với những trường hợp không tiến hành khắc phục hoặc dùng thuốc tùy tiện, tổn thương da có thể lan tỏa rộng và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thẩm mỹ. Do đó cần kết hợp giữa biện pháp điều trị và phòng ngừa để làm giảm triệu chứng và hạn chế nguy cơ tái nhiễm.
Môt số bài viết liên quan:
Nguồn: Vinmec.com, Hellobacsi.com, Youmed.vn