Quáng gà – Nguyên nhân thật sự gây ra tình trạng này là gì ?

Hồng Tâm

5 năm trước

Quáng gà là gì?

Bệnh quáng gà đôi khi còn được gọi là chứng mù đêm. “Quáng gà” là cách gọi dân gian của bệnh thoái hóa sắc tố võng mạc. Thực tế thoái hóa sắc tố võng mạc không phải là một bệnh mà là một nhóm các bệnh có tính di truyền được biểu hiện bằng triệu chứng nhìn kém trong điều kiện ánh sáng yếu.

Quáng gà được đặc trưng bởi tình trạng giảm thị lực. Thu hẹp tầm nhìn vào ban đêm hay trong bóng tối, những nơi ánh sáng không đầy đủ. Thăm khám đáy mắt có thể thấy các đám sắc tố hình tế bào xương ở võng mạc.

Nguyên nhân gây ra tình trạng quáng gà?

Bệnh quáng gà xuất phát từ rối loạn của các tế bào trong võng mạc cho phép bạn nhìn thấy ánh sáng mờ. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc nhìn kém trong bóng tối bao gồm:

Người bệnh đã có tiền sử mắc các bệnh lý về mắt như: cận thị, bệnh Glôcôm, đục thủy tinh thể, viêm võng mạc sắc tố, hội chứng Usher…
Do tác dụng phụ của thuốc hoặc việc dùng thuốc sai cách các loại thuốc tăng nhãn áp.
Chế độ dinh dưỡng: Thiếu Vitamin A là một nguyên nhân gây bệnh quáng gà. Do vitamin A có vai trò quan trọng trong việc dẫn truyền xung thần kinh và chuyển thành hình ảnh trên võng mạc.

Đối tượng có nguy cơ mắc phải chứng quáng gà?

Những người thiếu Vitamin A trong khẩu phần ăn hàng ngày sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh quáng gà. Điều này gây ảnh hưởng rất nhiều đến công việc, sinh hoạt thường ngày của người bệnh.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh

Một số giảng viên Khoa Cao đẳng Dược TP Hồ Chí Minh – Trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn cho biết. Những người lớn tuổi thường có nguy cơ mắc phải bệnh đục thủy cao. Vì vậy, người cao niên có nguy cơ mắc phải bệnh quáng gà do đục thủy tinh thể hơn đối với trẻ em, thanh niên. Bên cạnh đó, những bệnh nhân bị suy tuyến tụy, gặp khó khăn khi hấp thu chất béo và bị thiếu hụt Vitamin A. Lượng đường trong cơ thể cao, hay những người bị bệnh tiểu đường cũng có nguy cơ mắc phải bệnh quáng gà.

Triệu chứng của bệnh quáng gà?

Từ “quáng gà” xuất phát từ việc người bệnh nhìn kém khi trời tối. Hiện tượng này giống như con gà khi chạng vạng về chiều đã lo về chuồng vì sợ không nhìn rõ đường.

Mắt người bị quáng gà không thích nghi được với bóng tối như người bình thường. Đó là lý do tình trạng này cũng thường được gọi là “mù đêm”. Người bệnh cũng dễ bị va vấp khi bước từ ngoài trời nắng vào trong nhà tối.

Triệu chứng duy nhất của bệnh quáng gà là khó nhìn thấy trong bóng tối.

Bạn có nhiều khả năng bị quáng gà khi mắt chuyển từ khu vực sáng sang khu vực có ánh sáng yếu. Như khi bạn từ ngoài trời nắng bước vào nhà tối.

Bạn có thể nhìn kém khi lái xe vì ánh sáng chiếu không liên tục từ đèn pha và đèn đường.

Bệnh quáng gà nên bổ sung gì?

Bạn không thể phòng bệnh quáng gà nếu đây là quáng gà bẩm sinh hoặc do các tình trạng di truyền như hội chứng Usher gây ra. Tuy nhiên, bạn có thể theo dõi mức đường trong máu của mình một cách chính xác. Lựa chọn những thực phẩm ăn uống phù hợp cũng là cách giúp mọi người phòng tránh được tình trạng này.

Bạn nên ăn thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất chống oxy hóa để giúp ngăn ngừa bệnh đục thủy tinh thể.
Lựa chọn những thực phẩm có hàm lượng Vitamin A cao như: Dưa vàng, cà rốt, bí ngô, xoài,…

Ngoài ra, hàm lượng Vitamin A còn có trong rau bó xôi và những loại rau có màu xanh đậm. Trứng và sữa cũng như các thực phẩm được làm từ sữa,…

Chẩn đoán bệnh quáng gà thế nào?

Chẩn đoán xác định

Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ thu thập các triệu chứng, tiền sử, bệnh sử của bệnh nhân. Tiến hành khám thực thể để có thể định hướng bệnh quáng gà.
Khám thị trường: là một trong những xét nghiệm cần làm đầu tiên khi nghi ngờ quáng gà.
Khám nghiệm điện võng mạc: cho phép đánh giá các tình trạng thoái hóa võng mạc của mắt. Bao gồm việc xác định loại tế bào võng mạc thương tổn, tính chất di truyền, độ trầm trọng,… Đây là xét nghiệm quan trọng nhất trong việc chẩn đoán bệnh quáng gà ở bệnh nhân đến khám vì triệu chứng nhìn kém trong bóng tối.
Các xét nghiệm khác: Xét nghiệm máu, kiểm tra bảng chuyển hóa cơ bản cũng có thể hữu ích trong việc chẩn đoán bệnh.

Chẩn đoán phân biệt

Bệnh quáng gà cần được chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý nhiễm khuẩn, viêm, tắc mạch máu võng mạc. Để có thể đưa ra chỉ định điều trị đúng đắn cho bệnh nhân. Việc nhầm lẫn trong chẩn đoán để lại những hệ lụy cho người bệnh.

Cách điều trị bệnh quáng gà

Trên thực tế thì các bác sĩ chuyên khoa sẽ cần dựa vào kết quả chẩn đoán bệnh mà đưa ra chỉ định cho phù hợp hơn.

Việc điều trị bệnh quáng gà là việc điều trị tận gốc các nguyên nhân gây ra. Cụ thể như:

Nguyên nhân do cận thị

Sử dụng đeo kính cận để cải thiện thị lực cho người bệnh. Các bạn thấy đeo kính cận có gọng bất tiện thì có thể đeo kính áp tròng.

Nguyên nhân do đục thủy tinh thể

Cần thực hiện phẫu thuật thay thủy tinh thể để đồng thời điều trị được cả bệnh quáng gà vừa giúp cải thiện thị lực.

Nguyên nhân do cơ thể thiếu hụt vitamin A

Nên tuân thủ theo sự hướng dẫn của các bác sĩ chuyên khoa về liều lượng bổ sung Vitamin A cho hợp lý. Trung bình mỗi ngày nên bổ sung khoảng 15000 đơn vị. Không nên dùng quá liều lượng được hướng dẫn. Có thể gây ra các tác dụng phụ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh.

Nguyên nhân do di truyền hoặc bẩm sinh

Ban đầu cần điều trị các triệu chứng do bệnh gây ra. Đồng thời giúp hạn chế diễn biến do bệnh gây ra. Hiện nay, đã có rất nhiều thử nghiệm như phẫu thuật cấy tế bào gốc lành vào võng mạc, cấy vi mạch trên võng mạc đang được tiến hành

Các phương pháp phòng tránh bệnh quáng gà

Ngoài các nguyên nhân do di truyền, quáng gà do thiếu vitamin A hoàn toàn có thể phòng tránh bằng chế độ dinh dưỡng giàu vitamin A. Vitamin A đóng vai trò hết sức quan trọng trong phòng ngừa quáng gà.

Một chế độ dinh dưỡng cung cấp đầy đủ Vitamin A và các khoáng chất thiết yếu có thể giúp đẩy lùi bệnh.
Đưa trẻ đi uống Vitamin A định kỳ (theo Chương trình phòng chống mù lòa quốc gia) là việc làm hết sức cần thiết để trẻ có được đôi mắt khỏe mạnh.

Đối với những người mắc bệnh do bẩm sinh hoặc do di truyền:

Cần tuân thủ điều trị của bác sĩ để có thể hạn chế diễn tiến xấu của bệnh. Khi có những dấu hiệu bất thường cần đến gặp bác sĩ ngay. Tái khám định kỳ để kiểm tra tình trạng của bệnh cũng như những chuyển biến trong điều trị.
Tập thích nghi và di chuyển trong tình trạng quáng gà.
Hạn chế lái xe vào ban đêm để tránh gây nguy hiểm cho bản thân và người khác.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ

Nếu bạn bị quáng gà, bạn nên thận trọng để giữ cho bản thân và người khác an toàn. Tránh lái xe vào ban đêm càng nhiều càng tốt cho đến khi nguyên nhân gây quáng gà được xác định và tốt nhất được điều trị.

Sắp xếp lái xe trong ngày hoặc nhờ bạn bè, thành viên gia đình hoặc dịch vụ taxi nếu bạn cần phải đi đâu đó vào ban đêm. Đeo kính râm hoặc mũ vành cũng có thể giúp giảm độ chói khi bạn ở trong môi trường có ánh sáng mạnh chuyển sang môi trường tối hơn.

Khi có dấu hiệu nghi ngờ, hãy đến phòng khám để được tư vấn và điều trị kịp thời. Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Không thể bằng lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa. Chủ động tìm hiểu thông tin bệnh sẽ giúp quá trình phát hiện và điều trị bệnh diễn ra tối hơn.

Các bài viết liên quan :

Nguồn tham khảo: Cao đẳng Y khoa Phạm Ngọc Thạch, Cao đẳng Y dược HCM, Tổng hợp