Bài Quy định y tế dành cho liệu pháp tế bào gốc chưa được chứng minh xem xét các điều chỉnh văn bản luật của các phương pháp điều trị tế bào gốc chưa được chứng minh ở châu Âu, Mỹ và Úc.
Bài đăng đầu tiên đã xem xét
- việc phạm pháp Trung tâm tế bào X của Đức,
- và dịch vụ du lịch tế bào gốc.
Đây là bài viết thứ hai về các phương pháp điều trị bằng tế bào gốc chưa được chứng minh của các tác giả khách mời
- Casimir MacGregor,
- Alan Petersen,
- và Megan Munsie.
Quy định y tế dành cho liệu pháp tế bào gốc chưa được chứng minh
1. Giới thiệu
Vai trò
Ủy ban Trị liệu Nâng cao (CAT) của Cơ quan Dược phẩm Châu Âu (EMA) đã dẫn đầu trong việc thiết lập một hệ thống pháp lý mạnh mẽ để chống các liệu pháp tế bào gốc chưa được chứng minh, chẳng hạn như các liệu pháp được cung cấp bởi Trung tâm X-Cell ở Đức. Các quy định y tế cụ thể đã được Nghị viện Châu Âu đưa ra vào năm 2007 (Quy định (EC) số 1394/2007) để đảm bảo rằng
- các loại thuốc liên quan đến liệu pháp tế bào phải tuân theo
- sự cho phép, giám sát và kiểm soát thích hợp
- để giảm thiểu và kiểm soát rủi ro (EMA, 2013).
Tóm tắt
Như bài trước của chúng tôi về Trung tâm tế bào X đã nhấn mạnh
- các cơ quan quản lý ở tất cả các cấp chính phủ (khu vực, liên bang và siêu quốc gia) phải thực thi trách nhiệm pháp lý
- để đảm bảo bệnh nhân chỉ được tiếp cận với những phương pháp điều trị đạt tiêu chuẩn chất lượng,
- và trong đó có các quy trình truy xuất nguồn gốc, các phác đồ điều trị xác định, các biện pháp theo dõi bệnh nhân và thông báo các sự cố bất lợi.
Quyết định
EMA đã duy trì một quan điểm đanh thép hợp với Bộ luật Nuremberg. Họ đặt việc bảo vệ bệnh nhân là trung tâm của mọi quy định. Đây là lý do tại sao EMA đã tìm cách áp dụng các quy định nghiêm ngặt liên quan đến
- đảm bảo an toàn và hiệu quả đối với tất cả các sản phẩm thuốc,
- và chất lượng của các sản phẩm này phải đạt chuẩn thực hành sản xuất tốt (GMP) (EMA, 2013).
Luật hiện hành
Ở Châu Âu, việc kiểm soát và giữ an ninh đối với các loại thuốc có nguồn gốc từ tế bào gốc được kiểm soát chặt chẽ bởi luật về các sản phẩm thuốc trị liệu tiên tiến (ATMP), trong đó nêu rõ:
Liệu pháp tế bào được định nghĩa là các sản phẩm thuốc khi có thông tin thao tác đầy đủ đối với bất kỳ loại tế bào nào sử dụng trong thí nghiệm lâm sàng. Hoặc khi mục đích sử dụng của tế bào khác với chức năng bình thường của chúng trong cơ thể. Bất kỳ việc sử dụng các loại thuốc dựa trên tế bào như vậy đều phải chờ cho phép và tuân thủ chế tài, bao gồm cả việc sản xuất chúng.
Việc các nhà sản xuất không tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng, chẳng hạn phân loại lại phương pháp điều trị ngoài sự ủy quyền của các cơ quan có thẩm quyền về kiểm soát thuốc. Việc này có thể khiến bệnh nhân bị nhiễm chéo. Thuốc tái tạo cũng không đủ đặc tính của các chế phẩm tế bào. Điều này khiến nó có tác dụng ngắn hạn và gây rủi ro cho từng bệnh nhân.
2. Miễn trừ đối với luật ATMP ở Châu Âu
Bất chấp luật pháp EMA, quy định y tế quốc tế về các liệu pháp tế bào gốc chưa được chứng minh
- rất khó thực thi,
- và không nhất quán giữa các khu vực pháp lý.
Điều này một phần là do hai trường hợp miễn trừ. Việc kết hợp chúng cho phép các phương pháp điều trị tế bào gốc chưa được chứng minh hiệu quả đã được các nhà khai thác thương mại đẩy mạnh.
Đầu tiên
Thông qua các chương trình sử dụng cho mục đích ‘nhân đạo’. Nó cho phép bác sĩ điều trị cho bệnh nhân trong khi thuốc vẫn đang được phát triển hoặc đang được chứng nhận. Việc tiếp cận các chương trình nhân đạo gần đây đã đính kèm một bài diễn văn khẳng định ‘quyền được thử của bệnh nhân’. Nó được đóng khung trong một bài hùng biện về nhân quyền nhằm
- phá vỡ các quy tắc và hướng dẫn đã được thiết lập liên quan đến
- tính an toàn, hiệu quả và thực hành dựa trên bằng chứng.
Điều này đã được minh họa rõ ràng trong trường hợp Stamina gần đây ở Ý. Và chúng tôi xem xét vấn đề này chi tiết hơn trong bài đăng tiếp theo.
Điều thứ hai
Liên quan đến việc miễn trừ ‘giấy phép y tế’ – cho phép các sản phẩm thuốc có chứa tế bào gốc được cung cấp cho một bệnh nhân cá nhân tại một bệnh viện châu Âu dưới trách nhiệm chuyên môn độc quyền của bác sĩ (EMA, 2010). Phương pháp điều trị thường là một sản phẩm được chế tạo riêng bằng cách sử dụng tế bào của chính bệnh nhân. Nó được điều chế không theo quy trình tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng cụ thể (EMA, 2010). Trong phạm vi EU, việc miễn trừ giấy phép y tế chỉ được quyết định bởi cơ quan quản lý của quốc gia thành viên nơi sản xuất sản phẩm (EMA, 2010).
3. Quy định y tế dành cho các liệu pháp tế bào gốc chưa được chứng minh ở Úc
Thực trạng
Ở Úc, một điều khoản miễn thực hành y tế tương tự
- cũng tồn tại,
- đang được dùng như một phương tiện để cung cấp các liệu pháp tế bào gốc chưa được chứng minh,
- sử dụng tế bào của chính bệnh nhân (liệu pháp tế bào gốc tự thân) để thanh toán.
Điều này đã tạo ra sự bùng nổ trong thị trường liệu pháp tế bào gốc tư nhân (Munsie và Pera, 2014), và đặt ra ba câu hỏi chính
- Liệu pháp tế bào gốc có nên được phân loại là một sản phẩm thuốc. Chúng có phải chịu sự giám sát nghiêm ngặt về quy định hay tiếp tục là đối tượng được miễn trừ giấy phép y tế?
- Cần bao nhiêu thao tác để phân loại can thiệp dựa trên tế bào gốc như một sản phẩm thuốc?
- Liệu mục tiêu quản lý của Úc có nên theo chỉ đạo của EMA và FDA? Và lo ngại về việc sử dụng tế bào của chính bệnh nhân cho mục đích khác với chức năng bình thường của chúng trong cơ thể?
Cơ quan Quản lý sinh phẩm Trị liệu (TGA) chịu trách nhiệm điều chỉnh
- tính an toàn và hiệu quả của thuốc, thiết bị y tế,
- và việc sản xuất và quảng cáo hàng hóa trị liệu ở Úc.
Vào năm 2011, TGA đã giới thiệu một văn bản quy định y tế cụ thể dành cho các sản phẩm tế bào và mô người. Và ‘sinh phẩm’ được định nghĩa là
- ‘một thứ được làm từ, hoặc chứa, tế bào người hoặc mô người,
- và được sử dụng để
- điều trị hoặc ngăn ngừa bệnh tật, khiếm khuyết hoặc thương tích,
- chẩn đoán tình trạng bệnh,
- thay đổi các quá trình sinh lý,
- kiểm tra tính nhạy cảm với bệnh tật,
- thay thế hoặc sửa đổi các bộ phận cơ thể của một người'(TGA, 2015 ).
Các sản phẩm và thông lệ thuộc ba mục đích sử dụng
- Sinh phẩm được quản lý theo khuôn khổ quy định sinh học, bao gồm tế bào gốc của người, các sản phẩm dựa trên mô và tế bào, chẳng hạn như ghép da (TGA, 2015).
- Các sản phẩm được quy định là hàng hóa trị liệu, nhưng không phải là sinh phẩm, chẳng hạn như thuốc kê đơn sinh học, vắc xin hoặc tế bào tiền thân tạo máu (TGA, 2015).
- Các sản phẩm không được coi là hàng hóa trị liệu, chẳng hạn như công nghệ hỗ trợ sinh sản và cấy ghép tủy xương và một số hàng hóa thực hành được miễn khác (TGA, 2013; TGA, 2015). Ví dụ, tất cả các tế bào và mô tự thân của một bệnh nhân
- được lấy và sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ chăm sóc bệnh nhân đó,
- cho một chỉ định duy nhất trong một đợt điều trị duy nhất được loại trừ khỏi việc phải tuân thủ các tiêu chuẩn khắt khe do TGA áp đặt (TGA, 2013).
Điều này có nghĩa tất cả các biện pháp can thiệp tự thân chưa được chứng minh được tiếp thị là ‘liệu pháp tế bào gốc’ nằm ngoài phạm vi điều chỉnh của TGA. Vì chúng không được coi là hàng hóa trị liệu như được quy định trong Đạo luật về sản phẩm trị liệu năm 1989 và các sửa đổi của nó. Nhưng nó là một phần của việc miễn trừ giấy phép y tế.
Tại Úc, sự miễn trừ này cho phép
- một bác sĩ lâm sàng sử dụng liệu pháp tế bào gốc tự thân để điều trị cho từng bệnh nhân,
- đối với các điều kiện và quy trình không được phép nếu không có quy định cụ thể hoặc khi không có bằng chứng rõ ràng về hiệu quả.
- không quan tâm đến mức độ thao tác của tế bào, phương pháp phân phối xâm lấn như thế nào hoặc mục đích sử dụng có tương đồng,
- tức hợp với khả năng sinh học vốn có của các tế bào được phân lập hay không.
Ngoài ra
Một số liệu pháp tế bào này đang được bán. Hầu hết chúng thường không được đánh giá trước
- thông qua bằng chứng về nguyên tắc,
- dữ liệu nghiên cứu lâm sàng thí điểm,
- hoặc thông qua quá trình thử nghiệm lâm sàng.
Lo ngại về tính thực hành này, TGA gần đây đã đã tiến hành tham vấn cộng đồng về cách thức điều chỉnh các liệu pháp tế bào gốc tự thân.
4. FDA nói gì?
Giới thiệu
Vụ án Regenexx gần đây (USA vs Regenerative Sciences) ở Mỹ đặt ra một số câu hỏi phức tạp về quy định y tế về tế bào gốc chưa được chứng minh ở các nước khác. Câu hỏi cơ bản được đưa ra bởi Onel, Hinckle và Bolin là
- một quy trình thu thập tế bào gốc của bệnh nhân từ tủy xương của chính họ,
- để tiêm lại vào bệnh nhân nhằm điều trị đau khớp, cơ hoặc xương,
- có cấu thành việc sản xuất một loại thuốc hoặc sản phẩm sinh học?
Cơ cấu
Regenerative Sciences là một phòng khám ở Colorado do các bác sĩ Christopher Centeno và John Schultz điều hành. Họ đã sử dụng quy trình gọi là Regenexx TM để điều trị các bệnh liên quan đến khớp, cơ và xương bằng tế bào gốc tự thân (Chirba & Noble, 2013).
Drs ‘Centeno và Schultz là cổ đông lớn của phòng khám. Và họ đã cấp phép quy trình Regenexx cho phòng khám. Quy trình này liên quan đến việc lấy tế bào gốc trung mô (MSC) từ mẫu máu và tủy xương của bệnh nhân tại phòng khám. Sau đó nó được vận chuyển đến cơ sở kinh doanh Khoa học tái tạo của họ. Nơi đó tế bào gốc tự thân được phân lập và nuôi cấy để tạo ra nhiều tế bào hơn cho liệu pháp (Chirba & Noble, 2013).
Tiến hành
Sau khi các tế bào được nhân rộng để điều trị, chúng được chuyển đến Phòng thí nghiệm Di truyền Colorado để kiểm tra trực quan xem có bất thường hay không. Phòng thí nghiệm đưa các tế bào trở lại phòng khám từ 4 đến 6 tuần sau khi phân tách để trở lại vào người bệnh nhân (Chirba & Noble, 2013).
Khoa học tế bào duy trì quan điểm rằng quy trình Regenexx cấu thành việc thực hành y học. Và do đó nó nằm ngoài quyền hạn của FDA (Cyranoski, 2012). Tuy nhiên, FDA cho rằng quy trình Regenexx không chỉ là thao tác tế bào gốc tối thiểu. Và do đó nó không đáp ứng điều kiện miễn trừ thực hành y tế (Cyranoski, 2012). Tòa án cho rằng
- thủ tục Regenexx vượt quá quy trình xử lý tế bào đơn thuần ở chỗ,
- thủ tục đã thay đổi các đặc điểm sinh học và sinh lý liên quan của chúng.
Đánh giá
Theo FDA, các tế bào gốc được cung cấp bởi quy trình Regenexx cấu thành một loại thuốc và sinh phẩm ‘bị pha trộn’ và ‘bị ghi nhãn sai’ theo quy định liên quan. Trong trường hợp này, tế bào gốc tự thân được coi là một loại thuốc vì chúng ‘ảnh hưởng đến cấu trúc hoặc chức năng của cơ thể’ (Chirba & Noble, 2013). Chúng cũng được coi là một chế phẩm sinh học. Vì giống như ‘huyết thanh trị liệu, máu, thành phần máu hoặc dẫn xuất, protein hoặc sản phẩm tự thân… nó có thể áp dụng để
- phòng ngừa, điều trị,
- hoặc chữa khỏi một căn bệnh,
- hoặc tình trạng ở người’ (Chirba & Noble, 2013).
Bằng cách đóng khung thủ tục của họ như một phép thực hành y tế, Khoa học tái tạo đã tìm cách che khuất quy trình, hệ thống và kỹ thuật liên quan. Nhờ kiểm tra hoạt động y tế, như FDA đã làm trong trường hợp này, thay vì coi nó theo mệnh giá, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về sự phức tạp của quy trình.
5. Quy định y tế so với các liệu pháp nâng cao
Dựa trên quyết định của FDA và luật pháp EMA, chúng tôi cho rằng Úc cũng cần phải giải thích ý nghĩa đằng sau ‘giấy phép y tế’ trong việc miễn trừ theo quy định hiện hành chi phối việc sử dụng tế bào gốc tự thân ở Úc. Bằng cách kiểm tra chặt chẽ quy trình, chúng ta nên
- xem xét mức độ thao tác trong các liệu pháp tế bào gốc,
- cũng như mục đích sử dụng. Giống như EU, ở Úc cần có sự phân biệt theo quy định giữa ‘liệu pháp tiên tiến và liệu pháp ít rủi ro hơn’.
Quy định của Úc nên tuân theo sự dẫn dắt của các quốc gia ở Châu Âu và Bắc Mỹ. Đồng thời nó cũng thiết lập cơ sở phân biệt các cấp độ sản phẩm tế bào khác nhau. Các biện pháp ưu tiên bảo vệ tính mạng bệnh nhân được xếp hàng đầu. Các liệu pháp tế bào gốc chưa được chứng minh có thể được phê chuẩn hợp pháp. Việc miễn trừ hành nghề y tế hiện tại ở Úc khiến bệnh nhân gặp rủi ro. Các khu vực tài phán khác, chẳng hạn như EU cung cấp một mô hình lý tưởng Úc nên tuân theo.
Xem thêm bài viết
- Điều trị bằng tế bào gốc: Nên xem xét kĩ càng trước khi quyết định
- Tế bào gốc trung mô: một loại tế bào gốc tủy xương ‘khác’
- Sửa đổi bộ gen người: Vấn đề đạo đức của khoa học
Tham khảo
Nghiên cứu khoa học
- Chirba, M and Noble, A. (2013) ‘Our bodies, our cells: FDA regulation of autologous adult stem cell therapies’ Bill of Health Harvard Law School Blog
- Cyranoski, D. (2012) ‘FDA’s claims over stem cells upheld ’ Nature 488 (7409): doi:10.1038/488014a
- European Medicines Agency/EMA (2013) ‘Stem cell therapy treatments’ 22 April 2013.
- European Medicines Agency/EMA (2010) ‘Concerns over unregulated medicinal products containing stem cells’ 16 April EMA/ 763463 (PDF).
- Munsie, M. & Pera, M. (2014). Regulatory Loophole Enables Unproven Autologous Cell Therapies to Thrive in Australia. Stem cells and development, 23(S1), 34-38.
Tạp chí Y học
- Onel, S. Hinckle, M. & M. Bolin (2012) Cultured Stem cells – court rules in the Regenexx case. K & L Gates.
- Therapeutic Goods Administration [TGA] (2015) Products regulated as biologicals.
- Therapeutic Goods Administration [TGA] (2015b) Regulation of Autologous Stem Cell Therapy Discussion Paper for Consultation.
- Therapeutic Goods Administration [TGA] (2013) Excluded Goods Order no1 of 2011.
- USA vs Regenerative Sciences No 12-5254 US Court of Appeals, 4 February 2014.
- GMP image © REMEDI. Originally appeared in the fact sheet Regenerative medicine and regulation: what’s GMP got to do with it?
- Thanks to Martin Heyer for reviewing the European section of this article.
- Edited by Kate Doherty
Nguồn: Tổng hợp