Áp xe nha chu là một vấn đề về răng miệng không hiếm gặp và không nên xem thường. Không chỉ tiềm ẩn nguy cơ phá hủy các mô mềm, xương nâng đỡ và liên kết răng vào ổ răng, nhiễm trùng do ổ áp xe gây ra có nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe toàn thân.
Mời bạn cùng tìm hiểu chi tiết hơn về tình trạng này qua những thông tin mà MedPlus tổng hợp được trong bài viết bên dưới nhé!
Áp xe nha chu là gì?
Áp xe là tên gọi chung chỉ các ổ viêm khu trú nằm bên dưới da hoặc trong các mô cơ quan của cơ thể bên trong chứa đầy mủ. Trong mủ chủ yếu chứa xác bạch cầu, tế bào mô bị chết và vi khuẩn.
Áp xe nha chu là ổ áp xe ảnh hưởng lên mô nha chu bao quanh gốc chân răng, bao gồm nướu, dây chằng nha chu và xương ổ răng, có tác dụng nâng đỡ và liên kết răng với xương hàm. Tình trạng áp xe thường xảy ra ngay trong các túi nha chu (khoảng hở giữa nướu và bề mặt gốc răng), làm khoét sâu các túi này.
Áp xe nha chu là một loại nhiễm trùng cục bộ. Mô nha chu bị phá hủy đe dọa nguy cơ mất răng vĩnh viễn. Lâu ngày, nhiễm trùng có thể lan rộng đến toàn bộ khoang miệng và các khu vực lân cận.
Nguyên nhân bị áp xe nha chu
Áp xe nha chu là tình trạng rất thường gặp ở người bệnh viêm nha chu không được điều trị. Khi bị viêm nha chu, vi khuẩn khu trú bên dưới các túi nha chu gây viêm và phá hoại chân răng, ổ viêm bùng phát mạnh tạo thành một túi bên trong chứa đầy mủ.
Áp xe nha chu cũng có thể tái phát một vài lần trong thời gian điều trị viêm nha chu, do thức ăn, cao răng, vi khuẩn còn sót lại sau khi vệ sinh túi nha chu hoặc mới xâm nhập sau.
Đôi khi, áp xe nha chu không liên quan đến bệnh viêm nha chu mà có thể do các nguyên nhân sau:
- Người đang điều trị kháng sinh toàn thân hoặc mắc tiểu đường, mang thai, nhiễm HIV nên hệ miễn dịch suy yếu, dễ bị vi khuẩn tấn công.
- Do mô nha chu bị chấn thương bên trong, do có dị vật hoặc các bất thường trong cấu tạo giải phẫu của răng, gây kích ứng, hình thành ổ viêm.
Triệu chứng nhận biết áp xe nha chu
Có thể dễ dàng nhận ra ổ áp xe nha chu với các dấu hiệu:
- Nhìn bề ngoài: Tình trạng sưng do áp xe có thể nhô cao hoặc không, phần nướu khu vực bị áp xe có thể nhợt nhạt, ửng đỏ hoặc màu sắc bình thường.
- Tuy nhiên khi nhấn vào chỗ bị áp xe thấy nhún, thường cảm thấy khá đau nhức và áp lực lên răng kề bên.
- Với áp xe nha chu sưng to, răng có thể không bám chắc vào nướu, lung lay, cảm giác như trồi lên cao.
- Hôi miệng (không nhất thiết)
- Sốt, mệt mỏi cùng với sưng hạch bạch huyết tại chỗ cho biết tình trạng nhiễm khuẩn đang ảnh hưởng đến khu vực gần bên và toàn cơ thể.
Áp xe nha chu có 2 dạng cấp tính và mạn tính
- Cấp tính: Ổ viêm không có lối thoát dịch, tất cả mủ bị giữ lại bên trong làm gia tăng áp lực và phản ứng viêm xảy ra mạnh mẽ, nên các triệu chức áp xe kể trên càng rõ nét.
- Mạn tính: Ổ viêm có đường thoát dịch nên triệu chứng giảm mức độ, không rõ ràng, ổ áp xe vẫn nhún, có thể đau âm ỉ và răng lung lay, viêm kéo dài nhưng người bệnh vẫn chịu đựng được.
Có thể dễ dàng nhận biết áp xe nha chu nếu có bệnh nha chu
Cùng với áp xe, người bệnh thường bị viêm nướu, viêm nha chu trong thời gian dài với các biểu hiện:
- Nướu phập phều, không bám sát chân răng
- Có thể bị tụt nướu
- Nướu dễ chảy máu, có thể có dịch vàng hoặc mủ
- Túi nha chu sâu (từ 4 mm)
- Tình trạng vệ sinh răng miệng kém, có nhiều mảng bám và cao răng
Dấu hiệu áp xe nha chu qua thăm khám lâm sàng
Bác sĩ nhấn ép nhẹ, dùng thám châm nha chu thăm dò kích thước khoảng trống giữa nướu và răng hoặc chích rạch dẫn lưu nếu thấy có mủ. Chụp X-quang có thể thấy áp xe đã ảnh hưởng đến xương hay chưa, thường sẽ có ít nhiều tiêu xương theo chiều ngang hoặc dọc nếu có viêm nha chu.
Ở áp xe nha chu mãn tính, đường dò (rò) dẫn mủ từ ổ áp xe đi qua các cấu trúc nằm bên dưới, mở ra niêm mạc nướu dọc chân răng, miệng lỗ dò thường được che phủ và khó phát hiện. Áp xe mạn tính có thể chuyển thành cấp tính nếu miệng lỗ dò bị bít lại.
Cần phân biệt áp xe nha chu (periodontal abscess) với áp xe quanh chóp răng (periapical abscess), nhìn bề ngoài cũng là áp xe dọc theo mặt bên của chân răng, nhưng gây ra do nhiễm trùng phát ra từ tủy.
Điều trị áp xe nha chu – đừng chần chừ
Việc điều trị áp xe nha chu về bản chất là làm sạch ổ áp xe, xử lý dứt điểm tình trạng nhiễm trùng khu trú sau đó điều trị tiếp tục các vấn đề nguyên nhân gây áp xe và khắc phục hậu quả lên răng, nướu. Tùy vào tình trạng răng miệng, việc điều trị có thể được thực hiện qua nhiều buổi hẹn và bao gồm các bước sau:
- Làm vệ sinh răng cơ bản, lấy vôi răng khỏi chân răng (nếu có)
- Giải quyết tình trạng áp xe cấp tính bằng chích rạch hoặc dẫn lưu ổ áp xe, làm sạch, loại bỏ mủ theo cùng các tác nhân gây viêm (thức ăn, vi khuẩn, mẩu cao răng, dị vật…)
- Vệ sinh sạch sẽ túi nha chu bằng các biện pháp vệ sinh sâu, cạo gốc răng…
Bác sĩ tiêu diệt triệt để vi khuẩn trong ổ áp xe bằng kháng sinh đặt tại chỗ hoặc kháng sinh đường uống (nếu nhiễm trùng nặng hoặc lây lan). Ngoài ra, bệnh nhân được dùng thuốc giảm đau, có thể thêm nước súc miệng hoặc kem đánh răng kháng khuẩn.
Sau khi điều trị khẩn cấp, nếu người bệnh bị viêm nha chu thì cần chữa, có dị hình giải phẫu răng cần được xử lý hoặc tổn thương thì phải khắc phục (tái tạo xương, dây chằng, nướu, điều chỉnh lại khớp cắn lệch…). Thời gian điều trị diễn ra nhanh chóng hay kéo dài là phụ thuộc vào tình trạng răng nướu của người bệnh.
Chăm sóc tại nhà sau khi giải cứu áp xe nha chu
- Bạn cần uống thuốc và vệ sinh răng miệng theo hướng dẫn của bác sĩ
- Nên ăn thức ăn mềm
- Súc miệng nước muối ấm sẽ giúp việc dẫn lưu mủ, làm sạch áp xe và túi nha chu thuận lợi hơn
- Tái khám theo hẹn để đảm bảo điều trị dứt điểm
Phòng ngừa áp xe nha chu và bệnh răng miệng nói chung
Các bệnh răng miệng thường liên hệ mật thiết với nhau. Vì vậy, để tránh bị áp xe nha chu cũng như các vấn đề khác, bạn nhớ:
- Vệ sinh răng miệng đúng cách
- Đi khám ngay khi cảm thấy có bất thường để tránh bệnh nặng tốn kém, mất thời gian
- Khám răng định kỳ mỗi năm ít nhất 1 lần để được kiểm tra, vệ sinh răng đề phòng bệnh.
Mong rằng bạn đã có được những thông tin cơ bản và hữu ích về áp xe nha chu qua bài viết trên đây. Để việc chăm sóc răng miệng luôn được thực hiện đúng cách, tránh tiền mất, tật mang, bạn cũng nên lựa chọn những cơ sở nha khoa đạt chuẩn và đáng tin cậy.
Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này của chúng tôi. Đừng quên ghé thăm songkhoe.medplus.vn hàng ngày để cập nhật thêm những thông tin mới nhất bạn nhé.
Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Nguồn: Periodontal abscess: etiology, diagnosis and treatment
Mời bạn đọc tham khảo thêm các bài viết mới nhất: