Tổng quan

Moyamoya là một chứng rối loạn hiếm gặp xảy ra khi các động mạch trong não bị co lại. Tên “moyamoya” có nguồn gốc từ tiếng Nhật có nghĩa là “làn khói”, bởi vì các mạch máu của người mắc bệnh trông giống như những làn khói khi chụp X-quang. Mặc dù nguồn gốc của căn bệnh này vẫn chưa được biết rõ, nhưng các nhà nghiên cứu tin rằng di truyền có thể đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của Moyamoya.

Tình trạng này thường được phát hiện ở thanh thiếu niên và trẻ em, tuy nhiên, nó phổ biến nhất ở nữ giới.

Các triệu chứng Moyamoya

Bệnh Moyamoya có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, các triệu chứng thường xuất hiện ở trẻ em từ 5 đến 10 tuổi và ở người lớn từ 30 đến 50 tuổi.

Bệnh Moyamoya gây ra các triệu chứng khác nhau ở người lớn và trẻ em. Ở trẻ em, triệu chứng đầu tiên thường là đột quỵ hoặc cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua (TIA). Người lớn cũng có thể gặp các triệu chứng này nhưng cũng có thể bị chảy máu trong não (đột quỵ xuất huyết não) do dị dạng mạch máu não. Phát hiện các triệu chứng sớm là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như đột quỵ.

Các dấu hiệu và triệu chứng kèm theo của bệnh moyamoya liên quan đến giảm lưu lượng máu đến não bao gồm:

• Đau đầu
• Co giật
• Yếu, tê hoặc liệt ở mặt, cánh tay hoặc chân, thường ở một bên cơ thể
• Rối loạn thị giác
• Khó khăn khi nói hoặc hiểu người khác (mất ngôn ngữ)
• Chậm phát triển về nhận thức
• Cử động không tự chủ.

Các triệu chứng này có thể xuất hiện khi bạn tập thể dục, khóc, ho, căng thẳng hoặc sốt.

Chẩn đoán

Bệnh Moyamoya thường được chẩn đoán bởi các bác sĩ thần kinh chuyên về bệnh này. Bác sĩ sẽ xem xét các triệu chứng của bạn và tiền sử bệnh của bạn, đồng thời thực hiện khám sức khỏe. Một số xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán bệnh moyamoya như:

• Chụp cộng hưởng từ (MRI)
• Chụp cắt lớp vi tính (CT)
• Chụp mạch máu não (X-quang)
• Chụp cắt lớp phát xạ Positron (PET) hoặc chụp cắt lớp vi tính phát xạ đơn photon (SPECT)
• Điện não đồ (EEG)
• Siêu âm Doppler xuyên sọ.

Điều trị

Điều trị của bạn có thể bao gồm:

Thuốc

Thuốc được kê đơn để kiểm soát các triệu chứng, giảm nguy cơ đột quỵ hoặc hỗ trợ kiểm soát cơn động kinh, bao gồm:

• Thuốc làm loãng máu. Sau khi bạn được chẩn đoán mắc bệnh moyamoya, nếu ban đầu bạn có biểu hiện nhẹ hoặc không có triệu chứng, thì bác sĩ có thể khuyên bạn nên dùng aspirin hoặc một loại thuốc làm loãng máu khác để ngăn ngừa đột quỵ.

• Thuốc chẹn kênh canxi. Còn được gọi là thuốc đối kháng canxi, loại thuốc này có thể hữu ích trong việc kiểm soát các triệu chứng đau đầu và có thể làm giảm các triệu chứng liên quan đến các cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua. Những loại thuốc này có thể giúp kiểm soát huyết áp- điều cần thiết ở những người bị bệnh moyamoya để ngăn ngừa tổn thương mạch máu.

• Thuốc chống động kinh. Những loại thuốc này có thể hữu ích cho những người đã từng bị co giật.

Các loại phẫu thuật Moyamoya

Điều trị phẫu thuật sớm có thể giúp làm chậm sự tiến triển của bệnh moyamoya. Nếu bạn xuất hiện các triệu chứng hoặc đột quỵ hoặc nếu các xét nghiệm cho thấy bằng chứng về lưu lượng máu đến não thấp, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật tái thông mạch máu.

Trong phẫu thuật tái thông mạch máu, bác sĩ phẫu thuật bắc cầu các động mạch bị tắc nghẽn bằng cách kết nối các mạch máu bên ngoài và bên trong hộp sọ để giúp khôi phục lưu lượng máu đến não của bạn. Phẫu thuật tái thông mạch máu có thể bao gồm thủ tục tái thông mạch trực tiếp hoặc gián tiếp, hoặc kết hợp cả hai.

• Thủ tục tái thông mạch trực tiếp. Trong phẫu thuật tái thông mạch máu trực tiếp, bác sĩ phẫu thuật khâu động mạch da đầu trực tiếp vào động mạch não (động mạch thái dương bề mặt đến phẫu thuật bắc cầu động mạch não giữa) để tăng lưu lượng máu đến não ngay lập tức.

  Phẫu thuật bắc cầu trực tiếp có thể khó thực hiện ở trẻ em do kích thước của các mạch máu được gắn vào.

• Thủ tục tái thông mạch gián tiếp. Trong tái thông mạch gián tiếp, mục đích là tăng lượng máu đến não dần dần theo thời gian. Ở bệnh nhân là người lớn, tái thông mạch gián tiếp hầu như luôn kết hợp với tái thông mạch máu trực tiếp.

  Các loại thủ tục tái thông mạch gián tiếp bao gồm EDAS hoặc EMS, hoặc kết hợp cả hai.

Một số người bị bệnh moyamoya phát triển phình mạch máu trong não được gọi là chứng phình động mạch não. Nếu điều này xảy ra, phẫu thuật có thể là cần thiết để ngăn ngừa hoặc điều trị chứng phình động mạch não bị vỡ.

Trị liệu

Để giải quyết các vấn đề về thể chất và tinh thần của đột quỵ đối với người bệnh, bác sĩ có thể đề nghị các phương pháp điều trị khác.

Vật lý trị liệu có thể giúp lấy lại chức năng thể chất bị mất do đột quỵ. Liệu pháp tâm lý có thể giúp giải quyết các vấn đề về cảm xúc liên quan đến việc mắc bệnh moyamoya, chẳng hạn như cách đối phó với nỗi sợ hãi và sự không chắc chắn về đột quỵ trong tương lai.

Như vậy, qua những thông tin Medplus đã tổng hợp, hy vọng rằng sẽ giúp bạn có thêm những thông tin bổ ích về bệnh moyamoya. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này của chúng tôi.

Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Nguồn: Moyamoya disease – Symptoms and causes – Mayo Clinic

             Moyamoya disease – Diagnosis and treatment – Mayo Clinic

Mời bạn đọc tham khảo thêm các bài viết mới nhất:

• Ngất do phản xạ thần kinh phế vị là gì?
• Tại sao bạn bị đau ngực?
• Viêm thanh quản: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa bệnh