Bệnh Rubella là một bệnh truyền nhiễm do vi rút gây ra, còn được gọi là bệnh sởi Đức hoặc bệnh sởi ba ngày. Mặc dù bệnh nhiễm trùng này có thể gây ra các triệu chứng nhẹ hoặc thậm chí không có triệu chứng, nhưng nó có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng cho thai nhi khi người mẹ bị nhiễm bệnh trong thai kỳ.
Rubella không giống như bệnh sởi, nhưng hai căn bệnh này có chung một số triệu chứng bao gồm cả phát ban đỏ. Bệnh ban đào do một loại vi rút khác với bệnh sởi gây ra, nhưng bệnh này không lây nhiễm hoặc nghiêm trọng như bệnh sởi.
Vắc xin sởi-quai bị-rubella (MMR) có hiệu quả cao trong việc phòng ngừa bệnh rubella.
Các triệu chứng
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh rubella thường khó nhận thấy, đặc biệt là ở trẻ em. Các dấu hiệu và triệu chứng thường xuất hiện từ hai đến ba tuần sau khi tiếp xúc với vi rút. Chúng thường kéo dài khoảng 1 đến 5 ngày và bao gồm:
- Sốt nhẹ từ 38,9 độ C trở xuống
- Đau đầu
- Ngạt hoặc chảy nước mũi
- Mắt bị viêm, đỏ
- Các hạch bạch huyết sưng to, mềm ở đáy hộp sọ, sau gáy và sau tai
- Phát ban nhỏ, màu hồng bắt đầu trên mặt và nhanh chóng lan ra đến cánh tay và chân
- Đau khớp, đặc biệt ở phụ nữ trẻ.
Nguyên nhân
Bệnh rubella do một loại vi rút truyền từ người sang người gây ra. Nó có thể lây lan khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Lây lan khi tiếp xúc trực tiếp với nước bọt của người bệnh. Bên cạnh đó, nó cũng có thể được truyền từ người mẹ sang thai nhi qua đường máu.
Bệnh rubella hiếm gặp ở nhiều quốc gia vì hầu hết trẻ em đều được chủng ngừa bệnh này ngay từ khi còn nhỏ. Ở một số nơi trên thế giới, virus vẫn đang hoạt động. Đây là điều cần cân nhắc trước khi ra nước ngoài, đặc biệt nếu bạn đang mang thai.
Các biến chứng
Rubella là một bệnh nhiễm trùng nhẹ. Khi đã mắc bệnh, bạn thường miễn dịch vĩnh viễn. Một số phụ nữ đã từng bị rubella bị viêm khớp ở ngón tay, cổ tay và đầu gối, thường kéo dài trong khoảng 1 tháng. Trong một số trường hợp hiếm hoi, bệnh rubella có thể gây nhiễm trùng tai hoặc viêm não.
Tuy nhiên, nếu bạn đang mang thai khi mắc bệnh rubella, hậu quả cho thai nhi của bạn có thể nghiêm trọng, và trong một số trường hợp, có thể gây tử vong. Có đến 80% trẻ sinh ra từ bà mẹ bị rubella trong 12 tuần đầu của thai kỳ phát triển hội chứng rubella bẩm sinh. Hội chứng này có thể gây ra một hoặc nhiều vấn đề, bao gồm:
- Sự chậm phát triển
- Đục thủy tinh thể
- Điếc
- Dị tật tim bẩm sinh
- Khiếm khuyết ở các cơ quan khác
- Thiểu năng trí tuệ.
Nguy cơ cao nhất đối với thai nhi là trong ba tháng đầu, nhưng tiếp xúc sau đó trong thai kỳ cũng rất nguy hiểm.
Phòng ngừa
Thuốc chủng ngừa rubella thường được tiêm dưới dạng vắc xin phối hợp sởi-quai bị-rubella (MMR). Các bác sĩ khuyến cáo rằng trẻ em nên chủng ngừa MMR từ 12 đến 15 tháng tuổi và tiêm nhắc lại từ 4 đến 6 tuổi – trước khi nhập học. Đặc biệt là bé gái cần được tiêm ngừa rebella nhất để tương lai có một thai kỳ khỏe mạnh hơn.
Trẻ sinh ra từ những phụ nữ đã được chủng ngừa hoặc đã có miễn dịch thường được bảo vệ khỏi bệnh rubella trong 6 đến 8 tháng sau khi sinh. Tiêm vắc xin này sớm nhất là khi trẻ được 6 tháng tuổi. Nhưng những trẻ được tiêm chủng sớm vẫn cần được tiêm chủng ở các độ tuổi khuyến cáo sau đó.
Bạn có cần chủng ngừa MMR không?
Bạn không cần vắc xin nếu bạn:
- Đã tiêm hai liều vắc -xin MMR sau 12 tháng tuổi.
- Xét nghiệm máu cho biết bạn đã miễn dịch với bệnh sởi, quai bị và rubella.
- Sinh trước năm 1957. Phụ nữ sinh trước năm 1957 không cần chủng ngừa nếu họ đã chủng ngừa rubella hoặc nếu họ có kết quả xét nghiệm miễn dịch rubella dương tính.
Bạn nên chủng ngừa nếu bạn không phù hợp với các tiêu chí được liệt kê ở trên và bạn:
- Là một phụ nữ chưa mang thai trong độ tuổi sinh đẻ
- Theo học đại học, trường thương mại hoặc trường trung học
- Làm việc trong bệnh viện, cơ sở y tế, trung tâm chăm sóc trẻ em hoặc trường học
- Lên kế hoạch đi du lịch nước ngoài hoặc đi du thuyền.
Thuốc chủng này không được khuyến cáo cho:
- Phụ nữ mang thai hoặc phụ nữ dự định có thai trong vòng 4 tuần tới
- Những người đã có một phản ứng đe dọa tính mạng dị ứng với gelatin, neomycin kháng sinh hoặc một liều MMR vắc-xin.
Nếu bạn bị ung thư, rối loạn máu hoặc một bệnh khác, hoặc bạn dùng thuốc ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch của mình, hãy nói chuyện với bác sĩ trước khi chủng ngừa MMR .
Tác dụng phụ của vắc xin
Hầu hết mọi người không gặp tác dụng phụ từ vắc-xin. Khoảng 15% số người bị sốt từ 7 đến 12 ngày sau khi tiêm chủng, và khoảng 5% số người phát ban nhẹ. Một số thanh thiếu niên và phụ nữ trưởng thành bị đau hoặc cứng khớp tạm thời sau khi chủng ngừa. Một số trường hợp chủng ngừa gây ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng.
Chẩn đoán
Phát ban rubella có thể trông giống như nhiều phát ban do vi rút khác. Vì vậy, các bác sĩ thường xác nhận rubella với sự trợ giúp của các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm. Bạn có thể cấy vi rút hoặc xét nghiệm máu, có thể phát hiện sự hiện diện của các loại kháng thể rubella khác nhau trong máu của bạn. Những kháng thể này cho biết bạn đã từng bị nhiễm trùng gần đây hay trong quá khứ hoặc đã tiêm vắc xin rubella chưa.
Điều trị
Không có phương pháp điều trị nào sẽ rút ngắn quá trình nhiễm rubella và các triệu chứng thường không cần điều trị vì chúng thường nhẹ. Tuy nhiên, các bác sĩ thường khuyến cáo cách ly với những người khác – đặc biệt là phụ nữ mang thai – trong giai đoạn lây nhiễm.
Nếu bạn mắc bệnh rubella khi đang mang thai, hãy thảo luận với bác sĩ về những rủi ro đối với em bé của bạn. Nếu bạn muốn tiếp tục mang thai, bạn có thể dùng các kháng thể gọi là hyperimmune globulin có thể chống lại nhiễm trùng. Điều này có thể làm giảm các triệu chứng của bạn, nhưng không loại trừ khả năng con bạn phát triển hội chứng rubella bẩm sinh.
Việc hỗ trợ trẻ sơ sinh mắc hội chứng rubella bẩm sinh khác nhau tùy thuộc vào mức độ vấn đề của trẻ. Trẻ có nhiều biến chứng cần được điều trị sớm từ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa.
Phong cách sống và các biện pháp khắc phục tại nhà
Cần có các biện pháp tự chăm sóc đơn giản khi trẻ em hoặc người lớn bị nhiễm vi rút gây bệnh rubella, chẳng hạn như:
- Nghỉ ngơi tại giường
- Acetaminophen (Tylenol, những loại khác) để giảm sốt và đau nhức.
Kết luận
Liên hệ với bác sĩ của bạn nếu bạn nghĩ rằng bạn hoặc con bạn có thể đã tiếp xúc với bệnh rubella hoặc nếu bạn có các dấu hiệu hoặc triệu chứng được liệt kê ở trên.
Nếu bạn đang cân nhắc mang thai, hãy kiểm tra hồ sơ tiêm chủng để đảm bảo rằng bạn đã nhận được vắc xin MMR. Nếu bạn đang mang thai và phát triển bệnh rubella, đặc biệt là trong tam cá nguyệt đầu tiên, vi rút có thể gây tử vong hoặc dị tật bẩm sinh nghiêm trọng cho thai nhi đang phát triển. Bệnh rubella khi mang thai là nguyên nhân phổ biến nhất gây điếc bẩm sinh. Tốt nhất bạn nên được bảo vệ chống lại bệnh rubella trước khi mang thai.
Nếu bạn đang mang thai, bạn nên được kiểm tra định kỳ để tìm khả năng miễn dịch với bệnh rubella. Nhưng nếu bạn chưa bao giờ chủng ngừa và bạn nghĩ rằng bạn có thể đã tiếp xúc với bệnh rubella, hãy liên hệ với bác sĩ của bạn ngay lập tức.
Như vậy, qua những thông tin Medplus đã tổng hợp, hy vọng rằng sẽ giúp bạn có thêm những thông tin bổ ích về bệnh rubella. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này của chúng tôi.
Nguồn: Rubella
Mời bạn đọc tham khảo thêm các bài viết mới nhất: