A. Thông tin về cây Thốt nốt
Tên tiếng Việt: Thốt nốt, Thốt lốt
Tên khoa học: Borassus flabellifer L, thuộc họ: Arecaceae (Cau)
1. Đặc điểm của cây
Thốt nốt là một loại cây thân cột, chia thành từng khoanh, có thể cao tới 30m, trên ngọn có một tán lá xoè rộng. Lá thốt nốt có cuống dài, mặt lá màu xanh đậm, bóng mỡ trông tựa tàu lá cọ. Cụm hoa là những bông mo, đực, cái khác gốc. Bông mo đực to hơn, phân nhánh nhiều hơn. Thốt nốt có quả to, tròn như quả dừa, nhưng bên trong đặc, trong suốt thường chứa ba nhân cứng, dẹt, đầu co một lỗ thủng.
2. Phân bố, thu hái và chế biến
-Thốt nốt được trồng phổ biến ở miền Nam, nhiều nhất ở Tây Ninh đến Đồng Tháp, Kiên Giang. Ngoài ra còn thấy ở Campuchia, Lào.
-Cây chịu được cả khô hạn hay úng ngập. Cây được trồng bằng hạt, sống lâu hàng trăm năm, khi cây 15-20 tuổi bắt đầu ra quả.
-Thốt nốt được trồng chủ yếu làm nguyên liệu chế đường rượu, một số ít được dùng làm thuốc. Những bộ phận được dùng làm thuốc bao gồm cuống cụm hoa. Đường thốt nốt là dịch chảy từ cụm hoa, cây non, rễ.
3. Thành phần hóa học
Trong nước chảy từ bông mo thốt nốt chứa rất nhiều đường sacaroza (từ 10 đến 15%).
B. Công dụng và Liều Dùng
1. Công dụng
Thốt nốt có tác dụng lợi tiểu, hạ nhiệt, giải độc, tẩy giun, đầy bụng do sốt rét, sốt sưng lá lách.
Ngoài ra thuốc còn hỗ trợ nhựa nhuận tràng, giải độc strychnin.
Cây non làm thuốc lợi tiểu, tiêu viêm, chữa vàng da, lỵ.
2. Bài thuốc và liều dùng
1. Chữa sốt
Dùng trong những trường hợp kèm theo viêm tấy, sốt rét, lá lách to:
- Cắt cuống cụm hoa thành từng miếng mỏng, cần 100g, thêm 600ml nước
- Đun sôi, giữ sôi 15 phút. Chia nhiều lần uống trong ngày.
2. Nhuận tràng
Nước chảy từ cụm hoa: Sáng sớm, cắt cụm hoa lấy nước chảy ra mà uống làm thuốc nhuận tràng.
3. Giải độc
Nhân dân Campuchia dùng đường thốt nốt làm vị thuốc giải chất độc trong những trường hợp ngộ độc do mã tiền.
4. Lợi tiểu
Thốt nốt non sắc uống chữa vàng da, lỵ, tiểu tiện khó khăn.
Rễ thốt nốt sắc uống làm thuốc lợi tiểu tiện như thốt nốt non. Mỗi ngày uống 50-60g dưới dạng thuốc sắc.
5. Đau họng do viêm họng
Dùng đường thốt nốt mỗi ngày: dùng một miếng nhỏ nhai ngậm và nuốt, sẽ làm dịu họng, sát khuẩn và giữ cho họng, cuống phổi không bị khô rát.
6. Trị giun đũa
Lấy cuống cụm hoa thốt nốt nướng nóng, vắt lấy nước, thêm ít đường. Uống vào buổi sáng, mỗi lần khoảng 100ml, uống trong vài ngày vào buổi sáng có thể xổ ra giun.
Lời kết
Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Thốt nốt cũng như một số công dụng hay về loại dược liệu này!
Lưu ý
- Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
- Người bệnh không tự ý áp dụng
- Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng
Nguồn tham khảo
Tracuuduoclieu.vn và các nguồn uy tín khác.