Thụ tinh nhân tạo và những điều cần biết

Thụ tinh nhân tạo là gì?

Thụ tinh nhân tạo là một phương pháp điều trị, hỗ trợ sinh sản. Nhằm giúp những cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn có con.

Để tiến hành bác sĩ sẽ bơm trực tiếp tinh trùng vào tử cung phụ nữ để tăng khả năng thụ thai. Chất nhầy hay axit ở cổ tử cung sẽ ngăn tinh trùng bơi vào tử cung hay vòi trứng. Nhờ vào cách này mà tinh trùng xâm nhập vào tử cung hoàn toàn. Cách thụ thai này còn được gọi là bơm tinh trùng vào buồng tử cung. Tên tiếng anh là intrauterine insemination – IUI.

Khi nào cần thụ tinh nhân tạo

Nguyên nhân phổ biến mà các cặp bố mẹ lựa chọn thụ tinh dựa vào y khoa là do chất lượng tinh trùng người bố. Lượng tinh trùng ít hoặc khả năng vận động kém là nguyên nhân khiến tình trùng khó thâm nhập trứng. Một nguyên nhân nữa phải kể tới là rối loạn xuất tinh hoặc vợ chồng bạn vô sinh không rõ nguyên nhân.

Lúc này, bạn cần can thiệp y khoa để có thể mang thai hoặc có thai đúng kế hoạch. Tránh tình trạng để lâu cơ thể sẽ không đủ sức khỏe để thụ thai.

Trường hợp nào thì nên thụ thai nhân tạo

• Trường hợp khó thụ thai bằng quan hệ tình dục bình thường. Hay khó có thể quan hệ tình dục qua đường âm đạo.
• 1 năm sau khi cố gắng mang thai không thành công đối với phụ nữ dưới 35 tuổi, hoặc 6 tháng đối với phụ nữ trên 35 tuổi.
• Vợ hoặc chồng có khuyết tật thể chất hoặc gặp phải vấn đề về tâm lý tình dục.
•  Bị lạc nội mạc tử cung hay có các bất thường ở cơ quan sinh dục.
• Vợ/chồng nhiễm HIV hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
• Tinh trùng của nam giới sản xuất ra với số lượng ít và chất lượng giảm.
• Nam giới mắc chứng xuất tinh sớm, không có khả năng quan hệ tình dục do chấn thương hoặc dị tật bẩm sinh.
• Vô sinh ở nam giới không rõ nguyên nhân.

Quy trình thụ tinh nhân tạo

 

Lấy tinh dịch: trước khi lấy tinh trùng, người chồng (hay người đàn ông) cần kiêng quan hệ tình dục trong khoảng một tuần; khi lấy tinh dịch toàn bộ bộ phận sinh dục và tay người chồng được vệ sinh sạch sẽ, sau đó người chồng xuất tinh bằng phương pháp thủ dâm.

Lọc, rửa tinh trùng: đây là kỹ thuật nhằm mục đích loại bỏ tinh trùng chết, tinh tương để thu được mẫu có nhiều tinh trùng khoẻ mạnh để sử dụng trong thụ tinh nhân tạo (bơm vào buồng tử cung của phụ nữ) hoặc thụ tinh trong ống nghiệm.

Bơm tinh trùng vào buồng tử cung: đây là kỹ thuật sử dụng catheter được đưa qua cổ tử cung để bơm trực tiếp tinh trùng đã lọc rửa vào buồng tử cung. Phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung sẽ làm tăng tỷ lệ có thai

• Bước 1: Kích thích buồng trứng

Mục đích của kích thích buồng trứng chính là tạo ra được sự phát triển của 3, tối đa là 4 nang noãn trưởng thành và chứa noãn có khả năng thụ tinh, đồng thời chuẩn bị nội mạc tử cung cho sự làm tổ của phôi. Nếu trường hợp số nang noãn trưởng thành nhiều hơn mức 4 thì tỉ lệ đa thai thường cao hơn bình thường.

• Bước 2: Chuẩn bị tinh trùng

Lấy tinh trùng: Theo sự hướng dẫn cụ thể của các nhân viên y tế, nam giới có thể tự lấy tinh trùng bằng tay tại nhà hay trong bệnh viện đều được. Nhưng nếu lấy tinh trùng tại nhà thì cần phải mang đến bệnh viện trong vòng 30 đến 60 phút.

Lọc rửa tinh trùng: Tinh dịch sẽ được lọc rửa trong phòng thí nghiệm sau khi đã thu thập được. Lúc này, tinh trùng di động sẽ được tách ra khỏi các thành phần khác của tinh dịch và được gom lại trong một thể tích nhỏ. Thời gian thực hiện tầm khoảng từ 30 đến 60 phút. Trong thời gian sớm nhất có thể, tinh trùng sau khi chuẩn bị phải được giữ ấm và bơm vào buồng tử cung. Phải đảm bảo vô trùng để tránh nhiễm trùng đường sinh dục nữ.

• Bước 3: Bơm tinh trùng

Vệ sinh cổ tử cung: Đây là bước thứ 3 trong quy trình thụ tinh nhân tạo. Bác sĩ sẽ đưa mỏ vịt vào âm đạo, làm sạch cổ tử cung trước khi bơm tinh trùng vào bên trong.

Thực hiện bơm tinh trùng: Tinh trùng sau khi lọc rửa có độ di động cao sẽ được bơm vào buồng tử cung qua một ống thông nhỏ, mềm và vô trùng. Đây là một kỹ thuật tương đối đơn giản và ít nguy hiểm. Cho hiệu quả tương đối cao nếu thực hiện đúng chỉ định, quy trình. Thời gian thực hiện thủ thuật bơm tinh trùng chỉ mất khoảng từ 3 đến 5 phút và thường không gây đau đớn.

Chi phí cho một cuộc thụ thai nhân tạo

Chi phí thực hiện phương pháp này ở Bệnh viện Phụ Sản Từ Dũ là khoảng 10 triệu đồng. Trong khi đó, ở các bệnh viện tư thì mức phí này sẽ cao hơn. Nên bạn cần chuẩn bị tiền bạc, kiến thức sẵn sàng cho một cuộc thụ thai nhân tạo. Sẽ có thêm chi phí khám sàng lọc cho cả bố và mẹ.

Bạn nên tham khảo cả chi phí dùng hormone và thuốc cần sử dụng, cũng như chi phí sàng lọc tinh trùng để chuẩn bị tài chính phù hợp nhất. Nếu sử dụng tinh trùng của người hiến tặng, bạn có thể phải chi trả thêm các khoản chi phí phát sinh khác.

Trung bình chi phí mà các cặp vợ chồng thực hiện thụ tinh nhân tạo thành công trong lần đầu. Rơi vào khoảng 70 – 80 triệu đồng. Nếu thực hiện ở nước ngoài điển hình như Thái Lan sẽ cao hơn nhiều lần, có thể trên 300 triệu đồng.

Các bệnh viện có tiến hành hỗ trợ sinh sản bằng phương pháp thụ thai nhân tạo

Các bệnh viện hay trung tâm lớn như: Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ, Bệnh viện Phụ sản Hùng Vương, Bệnh viện Phụ sản Mê Kông, Bệnh viện Phụ sản Trung Ương, Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Quân y 103… để thực hiện kỹ thuật này.

Tỉ lệ thụ thai là bao nhiêu?

Tỉ lệ thành công của thụ tinh nhân tạo (IUI) thay đổi khoảng 10-40% mỗi chu kỳ. Bệnh nhân lớn tuổi, tỉ lệ có thai thấp hơn và tỉ lệ sẩy thai cao hơn. Nếu thực hiện đúng chỉ định và phương pháp, tỉ lệ có thai sau 6 lần điều trị có thể lên đến 80-90%.

Tỷ lệ mang thai thành công khi thụ tinh nhân tạo phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Như tuổi của người nữ, số lượng và chất lượng tinh trùng.

Đối với thụ thai lần đầu thì người ta khảo sát được vào năm 2019 là:

• Từ 20 – 30 tuổi: Tỷ lệ mang thai là 17,6%, tỷ lệ sinh là 13%
• Từ 31 – 35 tuổi: Tỷ lệ mang thai là 13,3%, tỷ lệ sinh là 10%
• Từ 36 – 38 tuổi: Tỷ lệ mang thai là 13,4%, tỷ lệ sinh là 9%
• Từ 39 – 40 tuổi: Tỷ lệ mang thai là 10,6%, tỷ lệ sinh là 7%
• Trên 40 tuổi: Tỷ lệ mang thai là 5,4% tỷ lệ sinh là 3%.

Thụ thai nhân tạo có được chọn giới tính cho con?

Với sự tiến bộ của y học, việc sinh con theo ý muốn là điều hoàn toàn có thể thực hiện bằng phương pháp sàng lọc tinh trùng. Tuy nhiên, vì nguyên nhân đạo đức nên hiện nay ở nước ta cùng nhiều nước trên thế giới không cho phép thực hiện hình thức này. Để tránh tình trạng lựa chọn giới tính thai nhi. Nên phương pháp sàng lọc tinh trùng được sử dụng nhằm loại trừ các tinh trùng yếu.

Tuy nhiên, cũng có ngoại lệ là ở các bệnh viện tư nhân áp dụng phương pháp kỹ thuật hỗ trợ sinh con theo ý muốn. Có hai phương pháp được sử dụng là  PGD và Micro Array. Để loại bỏ một số bệnh di truyền liên quan đến giới tính. Tuy nhiên quá trình sàng lọc này được tiến hành cực kỳ nghiêm ngặt. Và thường chỉ được chấp nhận trong trường hợp các cặp vợ chồng bị bất thường di truyền. Nhằm loại trừ các nguy cơ mắc những dị tật bẩm sinh cho thai nhi như Tunner, Edward, Down…

Biểu hiện bình thường sau khi thụ tinh nhân tạo

• Phụ nữ sau khi thực hiện thụ thai nhân tạo có thể bị thương nhẹ ở âm đạo. Do tiến trình đặt ống thông vào lòng tử cung có thể gây chảy máu âm đạo.
• Bụng dưới đau âm ỉ: Nhiều người ở thời điểm này sẽ cảm thấy đau quặn thắt bụng lại thành từng cơn.
• Căng tức bầu ngực: Thông thường trước khi chuyển phôi. Các bác sĩ sẽ phải tiêm vào cơ thể mẹ hormon ức chế khả năng rụng trứng tự nhiên trong quá trình chuyển phôi. Đồng thời kích thích tăng sản sinh nội tiết tố nữ. Nhằm tạo môi trường thuận lợi cho phôi thai bám vào và làm tổ.
• Sau khi thực hiện phương pháp trên chuyện ra ít máu là hết bình thường. Ngoài ra còn chứng tỏ rằng trứng đã cấy ghép thành công.

Thụ tinh nhân tạo không phải tiến hành lần đầu là có thể thành công. Có rất nhiều người phải làm từ 3-6 lần mới có thể thành công thụ thai. Cũng có những người làm mãi cũng không thể mang thai. Cho nên, con cái là cái “duyên” của mình. Bố mẹ cần luyện tập sức khỏe, tinh thần và dinh dưỡng. Để có thể tăng tỉ lệ thụ thai thành công lên.

Medplus.vn chúc bạn sớm có em bé đúng như kế hoạch dự định nhé!

Tham khảo thêm các bài viết:

• Thời điểm thụ thai tốt nhất cho kế hoạch sinh con

• Thụ thai con gái nên dùng thực phẩm gì?

• Thụ thai con trai nên dùng thực phẩm gì?

• Dấu hiệu thụ thai thành công chỉ trong một tuần

• Cải thiện chất lượng tinh trùng cho kế hoạch thụ thai

• Dinh dưỡng thụ thai và những lưu ý quan trọng

Bài viết được tham khảo tại: Wikimedia