Pháp luật nước Việt Nam quy định người lao động tham gia bảo hiểm xã hội sẽ được hưởng chế độ thai sản, bao gồm thời gian nghỉ sinh và tiền trợ cấp. Quy định này được áp dụng cho trường hợp tự sinh và cả mang thai hộ. Vậy thủ tục hưởng chế độ thai sản khi mang thai hộ như thế nào? Cùng Medplus tìm hiểu qua bài viết bên dưới đây nhé.
1. Quy định điều kiện hưởng chế độ thai sản năm 2021
Theo quy định tại Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014:
1. Người lao động được hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- a) Lao động nữ mang thai;
- b) Lao động nữ sinh con;
- c) Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ;
- d) Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi;
- đ) Lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản;
- e) Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con.
2. Người lao động quy định tại các điểm b, c và d khoản 1 Điều này phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.
3. Người lao động quy định tại điểm b khoản 1 Điều này đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
4. Người lao động đủ điều kiện quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định tại các Điều 34, 36, 38 và khoản 1 Điều 39 của Luật này.”
2. Điều kiện để người lao động hưởng chế độ thai sản khi nhờ mang thai hộ
Theo nghị định 115/2015/NĐ-CP và Khoản 1, Khoản 2 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014:
Điều kiện để lao động nữ nhờ mang thai hộ được hưởng chế độ thai sản là đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vào quỹ ốm đau và thai sản từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng tính đến thời điểm nhận con.
Về tính xác định thời gian 12 tháng tính đến thời điểm nhận con được quy định tại khoản 1 Điều 9 Thông tư 59/2015/TT- BLĐTBXH, cụ thể:
- Trường hợp nhận con trước ngày 15 của tháng, thì tháng nhận con không tính vào thời gian 12 tháng trước khi nhận con.
- Trường hợp nhận con từ ngày 15 trở đi của tháng và tháng đó có đóng bảo hiểm xã hội, thì tháng nhận con được tính vào thời gian 12 tháng trước khi nhận con. Trường hợp tháng đó không đóng bảo hiểm xã hội thì thực hiện theo trường hợp trên.
3. Thủ tục hưởng chế độ thai sản khi mang thai hộ
3.1. Hồ sơ hưởng chế độ thai sản mang thai hộ yêu cầu những giấy tờ gì?
Người mẹ nhờ mang thai hộ chuẩn bị hồ sơ đề nghị cơ quan bảo hiểm xã hội giải quyết chế độ thai sản bao gồm các giấy tờ quy định tại khoản 4 Điều 5 Nghị định 115/2015/NĐ-CP:
Bản sao bản thỏa thuận về mang thai hộ vì mục đích nhân đạo; văn bản xác nhận thời điểm giao đứa trẻ của bên nhờ mang thai hộ và bên mang thai hộ;
- Bản sao giấy khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh của con;
- Bản sao giấy chứng tử (trong trường hợp người mẹ nhờ mang thai hộ chết)
- Giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền (trong trường hợp người mẹ nhờ mang thai hộ không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con);
- Bản sao giấy chứng tử của con (trong trường hợp con chưa đủ 06 tháng tuổi bị chết).
3.2. Thủ tục giải quyết
Việc giải quyết cho người mẹ nhờ mang thai hộ được thực hiện theo trình tự, thủ tục quy định tại khoản 6 Điều 5 Nghị định 115/2015/NĐ-CP. Cụ thể như sau:
Bước 1: Chuẩn bị và nộp hồ sơ
Người lao động nộp hồ sơ theo quy định trên cho người sử dụng lao động nhưng không quá 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc.
Trường hợp người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm nhận con thì nộp hồ sơ và xuất trình sổ bảo hiểm xã hội cho cơ quan bảo hiểm xã hội nơi cư trú.
Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ từ người lao động, người sử dụng lao động có trách nhiệm lập gửi hồ sơ kèm Danh sách người lao động nghỉ việc hưởng chế độ thai sản nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
Bước 2: Giải quyết hồ sơ và tiếp nhận chi trả
Cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người sử dụng lao động.
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm nhận con, cơ quan bảo hiểm xã hội phải giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động.
4. Kết luận
Medplus vừa hướng dẫn bạn thủ tục hưởng chế độ thai sản khi mang thai hộ rồi. Bạn cần biết điều kiện quy định về thời gian và đối tượng quy định hưởng chế độ thai sản; những giấy tờ yêu cầu của hồ sơ hưởng chế độ thai sản cũng như thủ tục làm đơn như thế nào để đảm bảo không bị ảnh hưởng gì đến quyền lợi của mình nhé.